Algemeen Nederlands, dialect of familietaal?
 

Hebben jullie ook wel eens dat je een woord of uitdrukking gebruikt en dat mensen je vervolgens een beetje blanco zitten aan te staren van: "waar heb jij het over?" Dit is dan de plek om te vragen of die ander gewoon een kleinere woordenschat had dan jij, of dat het dialect is of dat je gewoon zo origineel bent geweest om zelf een nieuw woord te bedenken.


En eigenlijk open ik dit topic om te vragen of 'de deur aan laten staan' correct Nederlands is?

"De deur aan laten staan" (de deur op een kier laten staan) is inderdaad correct Nederlands.

Heb je daar ook nog enig bewijs voor, de mensen aan wie ik het tot nu toe heb gevraagd, kenden het namelijk niet. En google gaf ook niet echt veel resultaten, dus ik dacht, misschien is het de Brabantse versie van een deur die los is;)

Ik kom uit friesland, en heb idd nog wel eens de neiging om friese uitdrukkingen in m'n zinnen te verwerken zonder dat ik me er überhaupt bewust van ben dat ze fries zijn. Laats zei ik bijvoorbeeld tegen iemand: 'Ah nee wel?' en die keek me toen heel raar in :O

Nee, het is een algemene Nederlandse uitdrukking. Ik heb hem daarstraks opgezocht in mijn Prisma Handwoordenboek Nederlands, uitgave 2008. Als het een Brabantse of Vlaamse uitdrukking was geweest had er ZN (Zuid-Nederlands) achter gestaan, maar omdat dat er niet achter staat is het blijkbaar een gewone uitdrukking in het Nederlands. Je kunt hem als het goed is in je eigen woordenboek terugvinden door onder "aanstaan" te kijken. Zo had ik hem straks namelijk ook gevonden.

Oké, dank je wel:) Ik keek bij deur;)

Ik heb een paar keer rare blikken gehad bij het woord 'slof' (als in; sloffe koekjes of sloffe chips, dus iets als 'zacht geworden' of 'niet meer knapperig/krokant'), ik kan het ook niet in het woordenboek terug vinden, dus ik dénk dat het dialect is (ik kom uit Enschede, dus misschien Twents?). Ik vind het overigens nog steeds een heel goed woord, dus ik gebruik 't gewoon :P

Ik kan het ook niet in mijn woordenboek terug vinden, dus vermoedelijk is het inderdaad uit een of ander dialect afkomstig.

Hier zeggen ook heel veel mensen slof, maar ik had op de basisschool een juf uit gelderland die het helemaal niet kende. (Waarom ik me dat nog kan herinneren..)

'Beurs' (portemonnee) schijnt nogal Limburgs dialect te zijn.

Bij mij in Noord-Brabant wordt het ook gebruikt.

Oeh regelmatig! Slof ken ik ook! En dingen als rekje ipv elastiekje en waar kom je weg ipv waar kom je vandaan en winkels zijn los ipv open. Ik had laatst nog een gesprek met studiegenoten en een aantal van hen kenden de uitdrukking Sjaak afhaak niet.

Dat los in plaats van open, dat wordt toch wel echt op heel veel plaatsen in Nederland gebruikt; Texel, Arnhem, Amersfoort, maar blijkbaar dus ook in Overijssel. Maar in Brabant niet, voor zover ik weet, dus dan zie je weer het invloed van Brabants op de standaardtaal;) Van slof had ik trouwens nog nooit gehoord.

Ik kwam er laatst achter dat 'beliederd' (als in: knoeien, vies maken) geen Standaard Nederlands is, maar ik ben er nog steeds niet achter of het familietaal of dialect (Achterhoeks dan, waarschijnlijk) is.

In Friesland ook. Ik kende het niet, in kom uit de Randstad. Beurs is in Friesland volgens mij ook vrij gangbaar.
Mijn schoonmoeder vindt de kat zinnig, ik ken dat alleen als zinvol en niet als eigenwijs. Ik noem aluminiumfolie vaak zilverpapier, alleen weet ik niet of dat gangbaar is of dat mijn moeder het woord aluminiumfolie gewoon niet uit kan spreken. :o

Het is inderdaad vrij gangbaar. Zilverpapier kan overigens ook betrekking hebben op tinfolie.

In Amersfoort wordt dat niet gezegd hoor. Heb het in 21 jaar tijd nog nooit iemand hier horen zeggen in ieder geval. :p

Zilverpapier staat zelfs in de Van Dale. :p
zil·ver·pa·pier het; o -en aluminium- of tinfolie

Oh ja, de deur staat los ken ik ook, en het 'waar kom jij weg?'. Beurs kende ik altijd wel al als portemonnee, maar toen ik het uit de mond van mijn vriend (een Limburger) hoorde komen, ontdekte ik wel dat ik het een heel vrouwelijk woord vind :D Ik zeg zelf altijd portemonnee.

Mijn moeder had het laatst over 'sloerig in de rakkert' (= je niet zo lekker/goed voelen), daar had ik echt nog nooit eerder van gehoord. Volgens mij is dat ook Twents. (En ik schiet iedere keer weer in de lach, wat een bizarre combinatie van woorden :D )

Hm, ik werd afgelopen zomer toch wel echt heel raar aangekeken toen ik het zei.:D

Oh en stoete voor brood!

:N

Wel waar! Of misschien is het Hooglands dan?;)

Ook niet. Mijn zus heeft het (virus ;)) ook 'meegenomen' sinds ze in Groningen studeert, en daardoor hoor je het hier wel af en toe, maar het is echt niet Amersfoorts. :N

Niet dat ik weet..

En wat Bas zegt, ik heb het overgenomen van mensen uit (omgeving) Zwolle. :o

Vreemd, vreemd...

Mijn zusje studeert nu in Enschede en ze moesten ehbo-cursus doen en ze moesten dan vragen of ze hun ogen konden openen. Eerst hadden ze mijn zusje al uitgelachen om haar uitspraak van 'ogen' en 'open', maar daarna was er een jongen geweest die vroeg of ze hun ogen los konden doen :P

De winkel is los? Als ik dat iemand hoor zeggen dan kom ik volgens mij niet meer bij van het lachen. Ik heb ook in Brabant gewoond en daar hadden ze het over 'afwerken', - 'ik ben afgewerkt' als zijnde vertaling voor 'ik ben klaar met werken'. 'Afslaan' - iemand in elkaar slaan. 'Koffie UITdrinken' ipv opdrinken (duh). En mij maar uitlachen met mijn kinderen-voor-kinderen r. :o

Haha, dat vind ik echt héél normaal, je ogen los doen :D Bedenk me nu pas dat dat inderdaad heel vreemd is :P Ik denk ook niet dat ik het zelf zo zou zeggen, maar als ik het zou horen, zou ik er niet over na denken.

Ik hoor hier - in Zuid-Limburg - heel vaak constructies als 'ik eet me een appel' of 'ik koop me iets', ik zei 't zelf laatst ineens ook :o (Ik woon hier nu bijna 7 jaar, dan ga je wel eens dingen overnemen :bloos: ) Volgens mij is dat écht iets van Limburg...

En vandaag las ik het woord 'aankloppen' (alsin; 'hij klopte aan') en ik vind het echt een heel vreemd woord, maar misschien is dat meer een rare kronkel bij mij (want volgens mij is het echt heel normaal Nederlands).

Oh mijn huisgenootje vroeg een keertje of we samen aan zouden rijden. Ik snapte 'm wel meteen, maar wtf aanrijden. :p

Haha, ja, aankloppen is echt het normaalste woord dat er bestaat! Ik vind het vlaamse dialect altijd leuk:

"Je ziet wel goed dat je poep dik is geworden in dat kleedje dat je aanhebt."

Zoiets bijvoorbeeld. :P

Wij doen hier ook aan sloffe chips hoor. Is dus kennelijk oostnederlands bepaald, en het is geniaal, want ik kan geen echt nerderlands woord bedneken wat in 1x duidelijk vertelt wat er met je chips aan de hand is.

Mijn moeder doet aan 'wind in de banden' :D

Is 'überhaupt', 'an sich' en 'sowieso' goed Nederlands? Ik gebruik deze woorden regelmatig, maar dat kan ook komen doordat ik tegen de Duitse grens ben opgegroeid.

Allemaal correct, hoor.

Heel normaal :Y (Net zoals mijn 'aankloppen' :D )

Ik heb me nooit gerealiseerd dat afwerken geen AN is. Ik vind het zelf alleen altijd zo hoerachtig klinken dus ik gebruik het nooit :P

En ja, aanrijden, dat is wel typisch Brabants volgens mij, dat gebruik ik wel gewoon:)

Hier zeggen ze :

Dat koekje is bol
Die chips is bol

(ipv. slof)

Waar is 'hier'? ;)

Aaaaaaaah, waarom zeggen jullie niet duidelijk waar 'hier' is :( Want jouw post is wel de bizarste, het enige wat ik kan bedenken is dat het Nijmegen of zo zou zijn?

Hier (in Amsterdam) spreken we volgens mij wel regulier Nederlands.
Er zijn wel wat Jiddische woorden, maar jongeren gebruiken die meestal niet meer.

Mazzel, gabber :P

Ow wat een te gek topic <3 Ik vind 'los' ipv open echt heel raar. Ik weet dat het gezegd wordt, maar hier ( Groningen) hoor ik het echt nooit. Koekjes worden wel slof en ik heb ook een beurs, al durf ik dat woord ook niet zo goed meer te zeggen...en 'waar kom je weg' en 'het duurt nog 3 week' moet ik ook mee oppassen.
Ik werd laatst raar aangekeken toen ik zei dat iemand 'zinnig' was... als in, kieskeurig.

Daar geloof ik nu echt helemaal niets van. Ik bedoel, het kan best zo zijn dat jij geen dialect spreekt, maar dat betekent nog niet dat er geen Amsterdams bestaat: http://nl.wikipedia.org/wiki/Amsterdams_(dialect)

Slof klinkt trouwens echt als een woord wat door heel Nederland ingevoerd moet worden:cool:

@wup: gek, Nona's schoonmoeder gebruikt zinnig juist voor eigenwijs:confused:


Peperkoek, wordt dat alleen in Brabant gebruikt (in plaats van ontbijtkoek)?
En wij zeggen knakmuisjes in plaats van rode/blauwe met witte muisjes en gekleurde muisjes tegen... eeh, gekleurde muisjes, maar ik denk dat dat familietaal is?:)

Die 'gekleurde muisjes', bedoel je daar misschien vruchtenhagel mee?

Ja natuurlijk is er een dialect.
Maar volgens mij weinig woorden die ergens anders niet bestaan, het is meer de uitspraak.
Zoals de site al zegt: "Ik hep de son in de see sien sakke" en dergelijke klanken.

Uiteraard zal ik die uitspraak ook wel hebben, mijn hele familie is immers Amsterdams.
Maar je zal het niet meteen horen, ben ook niet in een volksbuurt opgegroeid.

Enige woorden die ik thuis geleerd heb:
- temeijer (misschien niet persee Amsterdams?)
- klerelijer (ook niet?)
- schlemiel
- mesjogge
- heibel
- ammehoela
- alsjemenou
- kierewiet
scheldwoorden: eikel, hufter, graftak, pleureslijer, mafkees, leiperik

Kennen jullie deze woorden (voor de niet Amsterdammers)?

Ah ja, dat was het:)

@bubbeldoosje: En dan kom je met een hele hoop voorbeelden aan, dan klopt het toch al niet wat je in eerste instantie zei;) temeijer en leiperik, de rest ken ik wel maar gebruik ik niet (behalve heibel misschien).

Volgens mij zit er echt een verschil in Brabants dialect. Heel dat "aan" zoals in aanrijden, etc. wordt hier iig niet gebruikt (Breda en omstreken).

Ja, klopt. Sowieso zijn veel verschillen in het taalgebruik helemaal niet noord-zuid, maar juist oost-west. Verder is het natuurlijk moeilijk om te zeggen wat precies de grenzen van een dialect zijn, sommige woorden worden in verschillende provincies gebruikt, andere maar in één dorp;) In Breda wordt er wel een totaal ander dialect gesproken dan in Eindhoven. Is dat bij jullie dat er gebruik wordt gemaakt van een dubbele ontkenning? (zoals in die reclame?)

Ik heb een tijdje terug trouwens een boek gekocht over het Amersfoorts dialect. :cool:

En ik was vandaag met iemand in gesprek die het over een "fopje" had, uit de context kon ik opmaken dat het om een speen ging (denk ik), is dat ook dialect of ken ik dat woord gewoon niet? :o

Ik heb ooit eens met een stel brabanders gewerkt. Als zij klaar waren met werken zeiden ze: ik ben afgewerkt. Beetje raar, want dat klinkt als iets wat je met een hoer doet.. afwerken. En ook 'ik heb gee geld bij' Bij wát?

Dat betekent waarschijnlijk dat ik het fout zei. ;)

Waar kwam diegene vandaan? :) Ik heb zo'n ding altijd fiep genoemd (ik neem dus aan dat dat Brabants is), dus dat is min of meer hetzelfde. Ik vind speen echt een ontzettend smerig lelijk woord, dat zou ik echt nooit uit mijn strot krijgen.

@wup: Dat is ook Brabants ja. Het is gewoon hetzelfde als: "Ik heb geen geld mee", dan hoef je toch ook niet nog "me" te zeggen? :P

@Nona: Oké :D