incongruentie probleem
 

argh, ik ben gefrustreerd..

volgens mij is correct:

hij is één van de belangrijkste mensen die in NL rondloopt

een collega van mij zegt dat het moet zijn:

hij is één van de belangrijkste mensen die in NL rondlopen.


Tis net zoals bij ´een aantal mensen loopt´ ipv ´lopen´. Maar ik kan nergens bewijsmateriaal vinden dat mijn theorie klopt.. heel frustrerend.. kan iemand me miss helpen??

Het hangt er van af of je 'de belangrijkste mensen' in deze zin als een groep in zijn geheel, of als een verzameling mensen ziet.

De groep is enkelvoud, een verzameling mensen is meervoud.


Een beetje als
"de groep Japanse toeristen nam foto's van een windmolen"
of
"de Japanse toeristen namen foto's van een windmolen"

ja, hetzelfde als het voorbeeld dat ik zelf ook gaf met ´een aantal´.

maar het gaat er vlgns mij om dat één het belangrijkste woord is van de hoofdzin en niet mensen. De bijzin slaat dus ook terug op één ipv op mensen en daarom moet de persoonsvorm in de bijzin enkelvoud zijn...

Het moet meervoud zijn, je moet het zo bekijken:
Het stuk [de belangrijkste mensen die in Nederland rondlopen] is zeg maar één zinsdeel. Om het duidelijker te maken zou je het zo kunnen schrijven: De belangrijkste mensen die in Nederland rondlopen, daar is hij er één van.
En ander voorbeeld waarin je het ook wel duidelijk kan zien denk ik: Ik pak één van de boeken die het meest gelezen zijn. Niet: Ik pak één van de boeken die het meest gelezen is.

Beetje vaag uitgelegd maar ik weet niet hoe ik het beter kan doen.

Dit verbaast me, je kent wél het woord 'congruentie', maar je weet niet wat hier juist is. Nou ja, dat kan gebeuren, uiteraard.

Kijk en vergelijk:
1:
HZ: Hij is één die in Nederland rondloopt.
BZ: van de belangrijkste mensen

2:
HZ: Hij is één van de belangrijkste mensen.
BZ: die in Nederland rondlopen

Je ziet dat de eerste ontleding gewoon niet klopt, ik hoop dat ik op deze manier duidelijk heb gemaakt dat 'die' wel móét congrueren met 'de belangrijkste mensen'. Ik zou niet weten hoe ik het anders uit moet leggen.

Perseus legt het dus duidelijker uit. :p

:rolleyes:

ik dacht echt dat het anders zat.. net als bij woordcombinaties als `een aantal mensen´. Daarbij zijn mensen soms ook geneigd om de pv in het meervoud te zetten, wat onterecht is. Ik weet heus wel wat congruentie betekent maar daarom ken ik nog niet alle uitzonderingen uit mn hoofd.


maar toch bedankt voor je uitleg...

Ja, ik begrijp wel hoe je erbij komt, bijna iedereen zegt het gewoon fout en dat kan erg verwarrend zijn. Maar aan de andere kant heb je blijkbaar aardig wat kennis van grammatica, terwijl die (foutieve) constructie gewoon niet grammaticaal te verdedigen is, het is ook geen uitzondering op de regel, dus daarom vond ik het een beetje vreemd.

nou ik vind het anders wel verdedigbaar.. maar waar ik dus eigk op zoek naar was, is een bron waar staat dat ik dus (blijkbaar) ongelijk heb. Want ookal ben je heel zeker van je zaak, ik zie het graag zwart op wit ;)

Als jij die constructie die ik als fout beschouw kunt verdedigen, moet je ook maar eens zeggen waarom die andere constructie fout is.

Persie pers, silly girl! :D Beide constructies zijn syntactisch correct. Je kunt niet zeggen dat een van beide zinnen ongrammaticaal is. Hun betekenis verschilt wel, en de zin die jij als ongrammaticaal aanmerkt heeft inderdaad een nogal merkwaardige betekenis.

De zin, waarover wij het hebben, is opgebouwd als volgt:

subject - persoonvorm (tevens werkwoordelijk gezegde) - naamwoordelijk gezegde

De betrekkelijke bijzin is hetzij onderdeel van het naamwoordelijk gezegde hetzij onderdeel van het subject. Dat laatste merkte jij als fout aan, maar lijkt toch juist. Vergelijk (zinsdelen zijn van elkaar afgebakend. Gecursiveerde gedeelten vormen 1 zindsdeel, i. c. het subject):

| Hij | is | werkelijk slim, | die zijn verstand gebruikt |.

| Hij | is | een van de belangrijkste mensen, | die in Nederland rondloopt |.

Zelfde verhaal. De plaatsing van de betrekkelijke bijzin is weliswaar markant, maar met de juiste intonatie niettemin acceptabel. Bedenk dat hier de bijzin als beperkend beschouwd moet worden. De betekenis is dan, dat, door in Nederland rond te lopen, men een van de belangrijkste mensen wordt.

Ook de andere voorgestelde mogelijkheid, nl. dat het antecedent van de betrk. bijzin is een in "een vd belangrijkste mensen" levert een correcte zin op. Ook hier: met een gekke betekenis.

Dus persie heeft weldegelijk hierin gelijk, dat, om de voor de hand liggende gang van zaken aan te duiden, de bijzin betrekking moet hebben op "de belangrijkste mensen", en is een beperkende betr. bijzin.

Hm, inderdaad, het kan grammaticaal gezien wel. :o De volgorde is vreemd, maar niet incorrect.

kwilde het net zo opschrijven als voorbeeld