planeconomie
 

heey ik heb een vraag bij economie:

leg uit waar de planeconomie op stuk gelopen is.
dit is dan toch hetzelfde als waar het communisme op stuk is gelopen???

Planeconomie klonk goed, maar zou nooit goed kunnen functioneren.

Net zoals communisme ja ;)

Ja, de planeconomie is dat alle productiefactoren door de staat beheerd worden. De staat bepaalt dus eigenlijk wat er met al het kapitaal gebeurd. Het idee erachter is dat iedereen hierdoor gelijk is.Het probleem is echter dat ieder mens rationeel geacht wordt en hierbij egoistisch. Hierdoor kan het dat de mensen die de staat besturen er voor zorgen dat zij en hun vrienden/familie veel in hun bezit krijgen. Hierdoor staat er alsnog geen gelijkheid wat dus wel het idee is achter planeconomie/communisme.
In een samenleving met marktwerking is er natuurlijk ook sprake van rationeel denkende mensen, maar is het niet zo dat 1 bepaalde groep alle productiefactoren in handen heeft.
Er zijn nog altijd landen waar sprake is van planeconomie, echter wel vermengd met een marktwerking, ik kan mij op dit moment geen landen herrinneren die alleen nog op planeconomie werken.
Jah of je moet kijken naar sommige derde wereld landen, maar dit is meer dictatuur dan dat je het een planeconomie kan noemen.

De reden die James_Blond aanvoert voor het falen van de planeconomie ofwel het falen van de planeconomie zoals die was binnen de Sovjetunie, namelijk dat een egoistisch staatsbestuur het leeuwendeel van het kapitaal opslokt, lijkt mij niet gegrond.

Wat er naar mijn idee misging, is het volgende: één van de meest belangrijke factoren om economische vooruitgang te bewerkstellingen is een efficiente allocatie van de beschikbare goederen. Wanneer je dit door een vraag- en aanbodsysteem laat gebeuren, zal bij een toewijzing van een goed aan een persoon/instantie automatisch het goed worden toegewezen aan diegene die het het hardste nodig heeft (omdat die er het hoogste bedrag voor over heeft). Overigens hangen hier soms ethische bezwaren aan, maar dat is voor een andere discussie. Wat gebeurde er nu in de Sovjetunie? De staat bepaalde de prijs voor de meest gangbare middelen die de mens nodig had; denk bijvoorbeeld aan brood. Nu werd die prijs kunstmatig laag gehouden (de staat vond dat iedereen recht had op brood en verkocht het met verlies). Dit had bijvoorbeeld tot gevolg dat de inwoners van de Sovjetunie niet meer voorzichtig omgingen met brood, aangezien het zo'n ontzettend lage prijs had, en hiermee ontzettend veel goederen 'verspild' werden. Dit is een reden voor het economisch niet ontwikkelen van de planeconomie van de Sovjetstaat.

Ik zou hier nog even willen toevoegen dat ik het gevoel krijg dat voorgaande mensen stellen dat een planeconomie hetzelfde is als communisme. Dit is echter niet zo, een planeconomie is slechts een onderdeel van het communisme. In deze zogeheten vijf-jaren-plannen werden, zoals de naam als zegt, economische plannen voor de komende vijf jaar vast gelegd. Dit had als gevolg dat de overheid moeilijk kon inspringen op veranderingen en erg onflexibel was.

Ook is het communistische systeem voor het volk zeer demotiverend doordat mensen niet naar presteren beloont worden. Gevolg is dat mensen geen reden zien hard te werken of soms niet om uberhaupt te werken.

Het feit dat dit in een markteconomie anders is kun je wel zien aan het materialisme en de algehele geldverslaving die momenteel in de welvarende markteconomieen aanwezig is.

In een planeconomie bepaalt de overheid hoe de productiefactoren het best benut worden. In een vrijemarktseconomie bepaalt vraag en aanbod hoe de productiefactoren het best benut worden. Oftewel de welbekende kruis van de aanbodlijn en vraaglijn, waarbij het middelpunt de (evenwichts)prijs wordt.
http://www.let.leidenuniv.nl/history...uk02/h2-h1.gif

Bij een planeconomie is het gevolg dat er meer geproduceerd wordt dan er gevraagd wordt. Of dat er juist te weinig geproduceerd wordt, dan er gevraagd wordt. Vraag en Aanbod sluiten niet goed aan elkaar aan, waardoor er minder of geen economische groei meer is.
Bij een vrijemarktseconomie sluiten vraag en aanbod altijd op elkaar aan, waardoor er economische groei ontstaat. Dit wordt niet altijd rechtvaardig gevonden, vandaar dat onze overheid ingrijpt op de markt.

Dus als kort antwoord:
De planeconomie is gefaald, omdat het de economische groei remt, die behaald zou kunnen worden als vraag en aanbod de economische groei bepaald zouden hebben.