zelgemaakte werkelijkheid
 

In dit nieuwe topic ga ik verder op iets in wat ik bij het onderwerp 'wie ben ik' ook al aangeroerd heb.

De stelling luidt als volgt:
De enige werkelijkheid die er bestaat is onze eigengecreeerde werkelijkheid en buiten dit bestaat er niks.

Ik zal proberen een paar argumenten hiervoor te geven:

1) In dromen kun je ook een volstrekt waanzinnige werkelijkheid scheppen, waarover je je niet verbaast. Je hebt niet door dat jij degene bent die het regisseert. Je kunt behalve je eigen perceptie in je droom ook nog voorstellingen maken over die van een ander, dus je beeldt je meervoudige perceptie in, door bijvoorbeeld simpelweg over een ander persoon te dromen. Je bent niet in staat voorspellingen te doen.

Achteraf zie je dat er onzinnige dingen gebeurd zijn in je droom: dingen die helemaal 'niet kunnen'. Toch ervaar je ze in je droom wel degelijk als realiteit. Dus je zou je kunnen afvragen of we ook kunnen ontwaken uit onze - wat nu waaktoestand genoemd wordt - en dan terugkijken naar deze wereld... inclusief natuurkundige wetten! en zeggen: maar dat kan helemaal niet. Ik wil hiermee zeggen dat mensen een beperkte kijk hebben op wat verklaard dient te worden.

2) Alle waarnemingen van andere mensen in de 'waaktoestand', vinden uitsluitend plaats binnen je eigen waarneming.

Als je je eigen werkelijkheid creërt (wat je wel voor een groot gedeelte doet door keuzen te maken) , waarom creëer je dan , nu bijvoorbeeld , niet de werkelijkheid dat je kan vliegen als een vogel? of dat je de rijkste vrouw op aarde bent , of dat je dit je niet eens hoeft af te vragen omdat je gewoon totale wijsheid voor jezelf creert , of dat de dierbaren die je verloren hebt instantaan weer tot leven komen , enz.

De enige werkelijkheid die je 100% zelf creërt , zijn gevoelens , emoties en gedachten. Je interne stimuli zeg maar , maar er bestaan ook nog externe triggers waar jij en ik niet 100% invloed op kunnen uitoefenen. Als dit wel zou kunnen , dan vloog ik naar de mars in een t-shirt ;)

Misschien wanneer je doorspekt bent met de waarheid dat je zelf creeeren kan, doe je niks anders dan vreugde creeeren. Net zoals wanneer je je bewust bent van je droomtoestand, het ineens heel plezierig kan worden ;).
Dus dan ligt het aan het feit dat je het niet gelooft....

Die "misschien" is mij te groot.

Maar goed. Emotioneel en in gedachten leeft iedereen in zijn eigen wereldje, zoals Willy pirate ook al zei. Dat is nogal een open deur. Ik wil het gerust politiek correct spelen en toegeven dat je iets nooit zeker kunt weten, maar ik neem wel waar dat er bepaalde dingen zijn die in het wereldje van ieder mens terugkomen. Zwaartekracht bijvoorbeeld. Een bacterie (geen hersenactiviteit, heeft geen last van wel of niet geloven) valt ook naar beneden.

Nu zeg jij natuurlijk: "Ah, maar dat speelt zich allemaal af in jóúw wereldje, ik ben ook onderdeel van jouw wereldje, etc etc."
Wel, dat kan natuurlijk zo zijn, maar dat maakt mijn wereldje de absolute waarheid, ook in deze discussie. Een hogere waarheid dan mijn eigen waarheid valt er niet te behalen (wordt die behaald, dan wordt het automatisch onderdeel van mijn wereldje) en daarom is het nutteloos om daarover te speculeren, bijvoorbeeld over het bestaan van andermans wereldjes.

Welnu, in MIJN wereld worden mensen ook door externe invloeden beinvloed. Spreek me niet tegen, het is de absolute waarheid, toon ik net aan. ;)

Je creëert je eigen werkelijkheid, maar je hebt het idee dat je de werkelijkheid beschrijft. Maar veelal klopt de werkelijkheid die je voor ogen hebt niet. Dit komt doordat onze zintuigen vele beperkingen hebben. Als we bijvoorbeeld naar een tafel kijken, zien we hem niet als een verzameling van onwijs veel atomen (of quarks) maar als 1 blad met daaraan pootjes.

We beschrijven de werkelijkheid dan ook naar onze waarnemingen. Het feit dat jij zojuist hebt onderkend dat we er wel eens naast zouden kunnen zitten, bevestigd dat al. Het mooie is dat zo'n beschrijving voldoet, omdat we toch geen andere zintuigen hebben.

ja maar nu heb je je express de beperking opgelegd om alleen zaken te beschrijven waarvan je zeker bent dat ze bestaan, maar in het dagelijks leven doe je dat niet en heb ook jij een aparte kijk, toekenning van symbolen, werkelijkheid.

Waar voldoet het aan? het is iig niet dé werkelijkheid die wij zien. (of liever, de symbolische waarde die we toekennen aan de licht-uitstralende objecten is niet conform de werkelijkheid)

Ik begrijp je helemaal, en ik geloof ook in mijn waarnemingen en dat er buiten mij ook waarnemingen zijn die andere mensen doen. Maar ik vind dit zeker geen nutteloze discussie.

Want ik denk dat er een hogere waarheid is, eentje die niet bestaat uit gevoelens, sensaties en gedachten. En ik denk dat die hogere waarheid datgene is, wat het allemaal ervaart. Dat het allemaal creeert. En dat wat onervaarbaar is, en wat je niet kunt kennen, omdat je er geen afstand van kunt nemen. Omdat je het zelf bent. Jezelf kennen, als deze theorie zou kloppen, zou ongekende mogelijkheden met zich mee kunnen brengen...

Ik zou zeggen dat ik allesop mijn weg beschrijf. Ik denk nu na over dingen die al beschreven zijn, natuurlijk, we kunnen alleen van de geschiedenis leren. Er zijn dingen waar ik mijn eigen waarde aan geef, heel veel zelfs, :P maar die vallen onder dat emotionele/gedachten wereldje waar we het al over hadden.

Het is wat we nodig hebben. We nemen iets waar, en onze beschrijving bestaat uit de notatie van een regel die zegt wát we waarnemen ten gevolge van wélke actie. Zolang die regel consistent is met onze waarnemingen in de toekomst, is hij waar genoeg om er beslissingen op te baseren.

'de enige werkelijkheid die er bestaat is onze eigengecreeerde werkelijkheid en buiten dit bestaat er niks'.

Ergens kan ik mij hier goed in vinden, aangezien wij allemaal onze eigen gevoelens, gedachten, en emoties hebben. Dit creërt toch wel onze eigengecreeerde werkelijkheid......op dat moment. Totdat er iemand komt die jou misschien iets uitlegt op een zodanige manier, dat jij er weer heel anders naar kijkt, over voelt of denkt. Dan zit je dus al niet meer in je eigengecreeerde wereld, aangezien iemand anders zijn/haar mening, gevoel en/of emotie jou een andere kijk hebben gegeven, dus neem je iets van deze persoon zijn eigengecreeerde werkelijkheid over.

Tuurlijk creeeren wij de werkelijkheid niet. Anders zouden we hem toch ook naar eigen gelieve kunnen aanpassen?

Verklaringen over de werkelijkheid hebben een wrijving met de werkelijkheid. De werkelijkheid kan de verklaringen weerleggen.
Wij ontwerpen concepten waarbinnen wij de werkelijkheid beschrijven maar creeeren hem absoluut niet.
Maar, en dit is totaal niet lullig bedoelt want het is niet alsof dit een zinloze discussie is, ik heb nu geen zin om verder te uitweiden over onze concepten en hoe die in verhouding tot de werkelijkheid staan.

Ja. Maar alles wat die personen zeggen vindt zich uitsluitend plaats binnen je eigen perceptie. Dat is mijn argument 2 :).

En als je het nou wel creeert maar niet gelooft dat je het doet?

Citaat:

Verklaringen over de werkelijkheid hebben een wrijving met de werkelijkheid. De werkelijkheid kan de verklaringen weerleggen. Wij ontwerpen concepten waarbinnen wij de werkelijkheid beschrijven maar creeeren hem absoluut niet. Maar, en dit is totaal niet lullig bedoelt want het is niet alsof dit een zinloze discussie is, ik heb nu geen zin om verder te uitweiden over onze concepten en hoe die in verhouding tot de werkelijkheid staan.

Ja maar wat zijn je argumenten... Als je niet wilt uitwijden, ook okee hoor ;).

Komt nog wel, wacht maar. Heb alleen wat inspiratie nodig. Be patient :p.

Ja dat klopt, maar daarom vind ik dus niet dat wij het zelf creeren. Dan zou ik eerder denken dat wij allen tezamen 'de werkelijkheid' creeren. Maar de definitie van werkelijk;
wer·ke·lijk·heid (de ~ (v.), -heden)
1 dat wat werkelijk is => het hier en nu, realiteit.
Vele dingen zijn al voor je bepaald in een bepaalde zin, v.b. leerplicht tot je 18e levensjaar. De raliteit voor deze groep personen is dus dat zij studeren moeten. Dat is hun werkelijkheid, ongeacht hun mening. Dus creeren zij dus geen eigen werkelijkheid, maar een ander? Ook al zijn zij het hier niet mee eens.

Dame blanche, ook als onze wereld direct uit ons onderbewustzijn volgt, creeeren wij niks. Jij zegt: misschien maken we het zelf wel, maar geloven we het niet. Wel, dan komt het dus niet van ons actieve bewustzijn, dus dan zou de wereld om ons heen toch niet uit onszelf voortkomen?

Wat versta je onder werkelijkheid?.. :confused:

Kun je dit toelichten? :p

Uiteraard bestaat de wereld en de werkelijkheid uit je eigen waarnemeningen, maar dat daarbuiten niets bestaat dat kan ik toch echt niet onderschrijven.

Ik begrijp dat je dat puur zintuigelijk kan bedoelen en dat het dan wel kan kloppen, maar realistisch gezien, ga maar eens op het spoor staan, zelfs als je die trein niet ziet of hoort komen is het ding er nog wel hoor. ;)

Het verschil met een droom is dat die zich ook puur in je geest afspeelt, daar komen verder geen zintuigen of werkelijkheid aan te pas.

Ja, maar als je die trein niet hoort, niet ziet, niet voelt, niet ruikt, niet proeft - is hij er dan nog?

En wat een droom betreft, die wordt mi gevormd uit jouw herinneringen aan de wereld zoals deze is. Je kunt je wel voorstellingen maken van dingen die je niet kent irl, maar deze worden nog gemaakt uit wat je al wél kent. Mensen die blind zijn geweest vanaf hun geboorte, dromen niet in beelden.

Jawel, want als je lang genoeg blijft staan wordt je vanzelf platgereden, of je dat nu zou voelen of niet. Als je geen zintuigen heeft bestaat die trein voor jezelf niet, dat doet niets af aan het feitelijke bestaan.

Dat is wat er in feite uit de maat loopt tussen persoonlijke waarneming en werkelijkheid. Nog een voorbeeld: sommige mensen beweren god te zien, ondanks dat er niets is. Spookverschijningen zijn daar nog een voorbeeld van.

Check Descartes, het solipsisme en nog 666 filosofen en stromingen die hier genoeg argumenten voor hebben.

Check Locke, het materialisme, het cynisme en scepticisme binnen de filosofie, het absurdisme en de filosoof wiens naam ik vergeten bent maar die een waslijst met uitspraken als 'ik bezit een lichaam dat het mijne is geweest vanaf mijn geboorte, alhoewel het toen aanzienlijk kleiner was' gemaakt heeft om de realiteit in te omvatten en nog 666 filosofen en stromingen die hier genoeg argumenten tegen hebben.

Een eigen standpunt heb ik niet, immers, naar mijn idee is alles even waar. (Check Picasso, Herakleitos, Poortman en het hylisch pluralisme voor argumenten vóór. Check zo ongeveer elke andere filosofische, theologische of wetenschappelijke stroming voor argumenten tégen.)

Dat is uit dezelfde categorie als "Maakt een omvallende boom nog wel geluid als er niemand is om het te horen?". Binnen de natuurwetenschappen en aanverwanten vindt men van wel, immers, geluid wordt veroorzaakt door trillingen in de lucht en trillingen in de lucht worden veroorzaakt door bewegende objecten, zoals bijvoorbeeld omvallende bomen.

Maar ook genoeg lui die zeggen dat die boom alleen geluid maakt wanneer jij vindt dat hij geluid maakt, en jij vindt dat hij geluid maakt als je je dicht genoeg op die boom bevindt om dat geluid waar te nemen - aangezien het voor jou natuurlijk is om dat geluid te horen.

Maakt die boom geluid als er een dove naast staat? En een dove met een blinde? Neemt de boom de moeite om uberhaupt om te vallen als het enkel om een blinde gaat?

Als je om het hoekje kijkt, is het hoekje er dan nog?

Flauwe boel.

Zeker. :nono:

Dan is die trein er toch als idee?
of eigelijk geest - denkbaarheid

De werkelijkheid is dat wat niet weggaat als je stopt er in te geloven.

Je kunt nog zo hard geloven/denken/hopen/creëren dat wanneer jij op het spoor gaat staan je een intercity op volle snelheid kunt tegenhouden, maar ik garandeer je, dat doe je maar één keer!

Daarnaast hebben mensen met een dergelijk solipsistisch wereldbeeld mij nog nooit kunnen uitleggen waarom onze 'gecreëerde werkelijkheden' zo verdomd veel op elkaar lijken.

Nee, er is een echte (keiharde) werkelijkheid buiten ons, we creëren er alleen een eigen conceptie van, die gelukkig grotendeels overeenkomt met die van anderen.

Als je op een spoor gaat staan om te bewijzen dat je de WERKELIJKHEID kunt veranderen, geloof je al in die werkelijkheid. Je doet het indd maar één keer dus.

waarom werkelijkheden zoveel op elkaar lijken... welke werkelijkheid bestaat er buiten je eigen dan?

Die van jou ;) En die van mij natuurlijk ook.

Je zou dan kunnen zeggen , als ik een werkelijkheid opzich ben , ben jij dat ook. Hoe is het dan mogelijk , dat wij kunnen communiceren? ;)

Communicatie bevindt zich toch ook uitsluitend in één werkelijkheid.

Niet , als je beweerd dat jezelf de werkelijkheid creërt , en dat daarmee het dan onmogelijk word , dat er een werkelijkheid buiten die van jou bestaat. De paradox hiervan is dan , dat als je communiceert met anderen (die onafhankelijk van jou zijn , buiten de gelijkendheid) , er vervuiling optreed in de zuiverheid van jouw onafhankelijke werkelijkheid. Communicatie geeft al aan dat er dan meerdere werkelijkheden te benoemen vallen , als je jezelf al als werkelijkheid omschrijft.

het is voor ons mensen ook vaak makelijker om met 1 paradigma (werkelijkheid) rond te lopen , dan met meerdere ;)

Ja maar als ik - zoals nu - met jou communiceer kun je het bekijken als twee op zichzelf staande delen die elkaars werkelijkheid beïnvloeden.

Maar wat het geval is is dat mijn ervaring van jouw ervaring uitsluitend in mijn ervaring kan zijn. Ik heb geen referentie buiten mn eigen, buiten mn eigen werkelijkheid.

Als jij meent dat je de werkelijkheid zelf creëert, kun je de werkelijkheid toch ook zo creëren dat je de trein tegenhoudt, of dat de trein door jou heengaat zonder dat je gewond raakt? Ik hoop niet dat je bereid bent het te proberen. Die trein laat namelijk niets van je heel, hoe hard je een andere werkelijkheid probeert te creëren ook.

Volgens jou creert iedereen zijn eigen werkelijkheid, onafhankelijk van elkaar dus. Is het dan niet heel toevallig dat bijvoorbeeld iedereen in het verkeer op dezelfde plaatsen medeweggebruikers creëert, waardoor het bijna altijd geod gaat in het verkeer? Hoe verklaar je dat de door iedereen onafhankelijk gecreëerde werkelijkheden zo gigantisch op elkaar lijken, waardoor bijvoorbeeld verkeer en communicatie mogelijk is? Een externe werkelijkheid (in tegenstelling tot jouw solipsisme) vind ik daarvoor een veel logischere verklaring.

Beetje een The Matrix-filosofisch "what if?". Toen vroegen we ons ook af "goh, stel je voor". Er is simpelweg geen aannemelijk bewijs voor de bewering dat wij de werkelijkheid creeren. Er zijn wel tegenargumenten, o.a. dat als je je eigen werkelijk zou creeren, wij niet met jou een discussie zouden kunnen houden ;)

jawel toch, want jullie kunnen toch wel uitsluitend binnen mijn werkelijkheid bestaan. Dit gaat er niet om wat ik geloof he... dit is gewoon een bewering die - voor mij althans - ten allen tijde verdedigd kan worden.

Het feit dat ik discusseer met jullie geeft al aan natuurlijk dat ik het niet geloof :D.

Het is juist eerder tegengesteld aan The Matrix. In The Matrix vormt de werkelijkheid (de machines) immers onze concepties. Het solipsisme leert daarentegen dat onze concepties de werkelijkheid vormen. Dus, volgens The Matrix creëren de machines ons, niet wij de machines. Je kunt deze film trouwens ook nog op andere, meer allegorische, wijzen interpreteren.

Dat neemt niet weg dat ik beide opvattingen verwerp op grond van hun onwaarschijnlijkheid.

Ik heb ook nooit beweerd dat het hetzelfde was.

Dan heb ik je verkeerd begrepen, mijn excuses.

Wat vormt dan naar alle waarschijnlijkheid jouw uitgangspunt? Wat creërt wat? ;)

Wij creëren met onze hersenen een bepaalde conceptie van de werkelijkheid, die ook buiten onze hersenen bestaat.

Ik vind dit een geweldige discussie. Het gaat uiteindelijk allemaal om het geloven. Ik ben er ook wel eens van overtuigd geweest en er zit een hele lange, vrij ingewikkelde theorie achter, maar ik heb nu echt de tijd niet om het allemaal op papier te zetten.

Het komt er op neer dat deze hele wereld is gecreëerd door jouw onbewustzijn. Zie het als:

Je bent een opzichzelfstaand bewustzijn en deze wereld is voor jezelf gecreëerd om jouw 'leven' iets boeiender te maken. Je bent in deze wereld, om ervaringen op te doen en het leven is daardoor ook een uitdaging. Maar aan de andere kant bestaat de wereld uit alleen maar dingen die je zelf al weet, de wereld is immers door jouzelf gemaakt. Dit betekent dat je eigen bewustzijn heel erg ontwikkeld is en heel erg intelligent. Aangezien je kansberekeningen nodig hebt om een wereld als deze in elkaar te zetten. En een enorm inlevingsvermogen, omdat je alle personen in jouw wereld als compleet uitgewerkte karakters hebt neergezet.

Zo kun je natuurlijk ook een verband leggen tussen deze zelfgecreëerde werkelijkheid en bijvoorbeeld reïncarnatie. Hoe verklaar je anders dat je soms dingen weet die je 'theoretisch' gezien onmogelijk zou kunnen weten? Deja Vu's, toekomstvoorspellende dromen, 6e zintuigen en nog veel meer. Komt dit echt voor, is het echt bovennatuurlijk of komt het allemaal uit jezelf? Laten we van het laatste uitgaan.

Dit kan natuurlijk dan twee redenen hebben:
1: Jouw onbewustzijn heeft dit expres gedaan, zodat jij gaat denken dat er meer achter zit. Het wordt er immers boeiender door.
2: Je ziet een glimps van hoe het echt zit, terwijl dit niet je eigen bedoeling is geweest.

Misschien ben ik wel mijn eigen God. En heb ik een wereld voor mezelf bedacht. Een soort Matrix voor mezelf. Wel jammer, want dan moet ik er in ieder leven achterkomen dat ik probeer te leren wat ik allang weet..

(Of zoiets.. xD)

Je bewustzijn droomt?... dat moet dan toch in een andere wereld liggen te dromen?
Waarom? WAAR OM moet dit hier dan gedroomd zijn, als er toch een echte wereld is? Waarom moet dit met alle geweld iets neps zijn? Waarom niet what you see is what you get? Is deze wereld niet mooi genoeg ofzo?

Maar wat maakt het úít? Ik bedoel, fijn, als jullie er gelukkig van worden komt alles om je heen misschien wel vanuit jezelf. Boeiend, er gelden nog steeds regels. Ook als die regels uit jezelf komen, en je er niet aan kunt ontkomen omdat ze door je geloven worden opgelegd. De regels zijn juist interessant, niet waar ze vandaan komen. :p

Ik denk niet dat dat waar is. Want bijvoorbeeld als je over straat loopt (of over een donkere trap) en je precies denkt te weten waar je loopt.. dat je dan plotseling in lucht een voet neerzet en struikelt omdat er een afstapje was. Toen geloofde je ook hondert procent dat de stap die je zou zette op het voetpad zou zijn en niet in ''de lucht''. Het ''je kan alles doen met je geest als je er 110 procent in gelooft'' klinkt zo slim, maar ik vind dat gewoon weer een verzinsel van andere mensen.

Haha, leuke reactie.
Het is niet zozeer iets dat ik aanhang, maar soms heb je van die momenten dat je over dit soort dingen na gaat denken (trip? :D), althans, ik wel.
En dan is het ook wel eens leuk om het helemaal door te denken. Natuurlijk kun je zeggen dat het nogal nutteloos is van 'een bewustzijn' om een wereld als deze te gaan dromen, terwijl er dan dus wel degelijk een 'andere' echte wereld/realiteit bestaat, maar dat is even helemaal het punt niet, lijkt me.

Ik heb op school ooit eens een paar stukken geschreven over verschillende realiteiten en welke in principe mogelijk zouden zijn. En de 'deus sum' theorie is op zichzelf nog niet eens zo debiel aangezien er ook mensen zijn die ervan uitgaan dat er een God is die alles heeft geschapen, dus waarom zou je dat zelf niet kunnen zijn?

Overigens ben ik zelf alles behalve gelovig, dus -zoals ik al zei- is deze theorie er niet een die ik aanhang. En om je vraag te beantwoorden: Ja, deze wereld is mooi genoeg. Althans, je kunt iets moois maken van je leven.

Er zijn gewoon vele mysteries in dit leven en IMHO is het verschrikkelijk leuk en interessant om hierover na te denken. Maar er zijn verschillende manieren om bepaalde mysteries te ontrafelen (ook al ben ik ervan overtuigd dat dit natuurlijk nooit volledig gaat lukken) en filosofie, theologie en de wetenschap zijn hele interessante manieren.

Je slaat net de plank mis. Dit is niet zozeer wat er bedoeld wordt. Alle regels van de natuur, en dus ook die van de zwaartekracht (ook al is die regel niet 'bewezen', maar berustend op een grote waarschijnlijkheid), zijn ook een deel van deze zogenaamde 'verzonnen wereld'. Het is dus logisch dat jij, in je eigen wereld, jezelf ook aan die regels moet houden. Het feit dat je ergens van af kan vallen, ook al dacht je dat je goed stapte, hoort hier gewoon bij. Er zijn ook mensen die ervan overtuigd waren dat ze konden vliegen (bijvoorbeeld het zoontje van Eric Clapton), maar die vielen, uiteraard, toch echt te pletter.
Het denken/geloven iets te kunnen, dat volstrekt onmogelijk is, hoort bij deze wereld, al is het natuurlijk niet uit te sluiten dat het in jouw 'echte' wereld wel mogelijk is (ervan uitgaande dat deze wereld inderdaad niet 'echt' is).

Aha.. maar als deze wereld niet echt zou zijn en we het over een kennelijk andere ''echte'' wereld zouden hebben, dan is hier geen discussie over mogelijk, want het lijkt mij nogal logisch dat die wereld andere regels heeft dan de onze. Wat die regels zijn weet ik niet en ik ga niet over dingen praten waar ik niks van weet. Wat betreft het vorige stukje dat ik plaatste zag ik al snel dat ik het fout had, maar ik liet het staan, ik was gewoon benieuwd wat de reactie's waren :P. Je hebt helemaal gelijk.

Ik denk niet dat deze wereld helemaal door jezelf kan zijn verzonnen. Waarom?
Niets kan uit niets komen, dus ook inspiratie niet. Om deze wereld zoals hij is voor jezelf te kunnen creeren heb je een beginaanzet nodig, een voorbeeld waar je naar kunt werken, een idee: kortom, inspiratie.

Als er niks anders dan jezelf is, heb je nooit de prikkels kunnen krijgen die aanzetten tot maken van de wereld zoals hij is. Er moeten dus externe factoren zijn geweest, een werkelijkheid buiten je eigen werkelijkheid.

En als ik binnen die werkelijkheid besta, wat is de inspiratie dan voor de werkelijkheid die aan mij voorafgaat?

Je gedachte aan anderen (door communicatie) is je referentiepunt met een objectieve werkelijkheid , die je buiten jezelf stelt , of niet? Tenminste ik doe dat wel. Dit sluit een solo'tje uit in mijn gedachten en zeker in mijn gevoel. Je kunt eerder stellen dat je geen referentiepunt injezelf hebt , als je je filosfische gedachten tracht te vormen. ;)