AOW betaalbaar?
 

'Betaalbaarheid AOW geen probleem'

Amsterdam, 11 december 2006 - Tijdens het SVB Congres 2006 dat vanmiddag plaatsvond, heeft
Lans Bovenberg het kabinet opgeroepen om een commissie van wijzen in te stellen om het
Nederlandse pensioenstelsel tegen het licht te houden. 'In bijna alle landen zijn
fundamentele hervormingen in het staatspensioen voorbereid door een breed samengestelde
staatscommissie met mensen van het statuur van Wim Kok, Ruud Lubbers en Frits
Bolkestein,' stelt Bovenberg die directeur is van pensioendenktank Netspar en hoogleraar
aan de Universteit van Tilburg.

Bovenberg kreeg met zijn voorstel de handen van de aanwezigen niet op elkaar tijdens het
jaarlijkse congres van de Sociale Verzekeringsbank, de organisatie die onder meer het
AOW-pensioen en de kinderbijslag uitvoert. Het gezelschap van onder meer politici,
wetenschappers en vertegenwoordigers van belangenorganisaties ziet de vergrijzing niet
als een probleem voor de AOW, maar veel meer als vraagstuk dat gevolgen heeft voor de
zorg en voor de arbeidsmarkt. In dat kader pleitte Marielle Rompa, directeur van
ouderkoepelorganisatie Actiz ook voor minder bureaucratie in de zorg.

Pensionering koppelen aan levensverwachting
Bovenberg pleitte er verder voor om de aanvullende pensioenen van mensen met een lagere
levensverwachting fiscaal gezien anders te behandelen dan mensen die gemiddeld genomen
langer leven. 'Een bouwvakker leeft statistisch gezien korter dan bijvoorbeeld een
hoogleraar. De hoogleraar zou volgens mijn voorstel later met pensioen kunnen doordat het
tweede-pijler-pensioen van de hoogleraar anders behandeld wordt,' aldus Bovenberg. Het
gaat hierbij uitsluitend om aanvullende pensioenen, niet over de AOW, zo stelde Bovenberg
expliciet.

AOW en aanvullende bijstand in één hand
Met enthousiasme werd het voorstel ontvangen van PvdA'er Klaas de Vries om de uitvoer van
AOW en aanvullende bijstand voor arme ouderen in één hand te leggen. Veel
65-plussers met een onvolledige AOW-uitkering kunnen bij hun gemeente namelijk
aanvullende bijstand aanvragen, maar dat gebeurt nog veel te weinig. Dat komt vooral
omdat veel ouderen de weg niet kennen en er moeite mee hebben om 'hun hand op te houden'.
Enkele honderdduizenden senioren hebben hiermee te maken. Ook CDA-senator Hannie van
Leeuwen omarmde dit voorstel en beloofde zich daar hard voor te maken. De SVB regelt
inmiddels voor zo'n acht gemeenten de uitvoering van de aanvullende bijstand voor ouderen
met een krappe beurs. Dat is nu nog in de vorm van een pilot, maar De Vries wil dat dit
wordt omgezet in nieuw beleid.

Over de Sociale Verzekeringsbank
De SVB zorgt voor de uitvoering van het AOW-pensioen, de nabestaandenuitkering Anw, de
kinderbijslag en andere regelingen. Dat doet zij voor ruim 4,8 miljoen klanten in
Nederland en in het buitenland. De Sociale Verzekeringsbank (SVB) is de oudste uitvoerder op het gebied van de sociale zekerheid in Nederland.

Persbericht www.svb.nl

------------------------------------------------------------------

Met de babyboomgeneratie aan het vergrijzen doemt zich het probleem "hoe gaan wij de AOW betalen?" op. Volgens Bovenberg van het pensieondenktank zijn er dringend hervormingen nodig, maar is het niet zo dat het onbetaalbaar is. Hoe zie jij de toekomst van de AOW? Denk je dat je er zelf ook nog recht op zal hebben als je "zo oud" bent? Hoe gaan we de vergrijzing tegemoet en hoe kunnen we zorgen dat de aankomende oudjes niet omkomen van de honger, dan wel wegrotten door een gebrek aan goede opvang en/of gezondheidszorg?

Ja, dat de AOW ook in de toekomst betaalbaar blijft is natuurlijk geen nieuws. Het gaat er ook niet om wat je kúnt betalen, maar wat je wíl betalen. Zelf zie ik het liefst de AOW-leeftijd fors verhoogd, naar bijvoorbeeld 80 jaar, zodat werken niet meer ontmoedigd wordt en een uitkering niet op basis van leeftijd, maar op basis van wat mensen nodig hebben wordt verstrekt. Mensen leven steeds gezonder, het gelijk houden van de AOW-leeftijd houdt dus in feite een systematische verlaging in.

Ik moet direct aantekenen dat na het lezen van de eerste alinea ik wel kritiek op dat argument heb: veel landen hebben ook geen stelsel waarin je pensioen opbouwt, maar een direct overslagstelsel waar kosten AOW = belasting voor betalen AOW. Natuurlijk moeten ze dan ingrijpen als de vergrijzing toeslaat.

Nu dat we bewust zijn van het gevaar van onbetaalbaarheid kunnen we daar nu iets aan doen. Een voor de hand liggend middel is het terugbrengen van de staatsschuld, want wat we nu kwijt zijn aan rentelasten is voor Nederland je reinste geldverspilling. De staatsschuld terug brengen is dus per definitie een beter middel omdat er dan niet op een ander departement bezuinigd hoeft te worden.

Daarnaast lijkt het me sowieso een plan om mensen die door willen werken na hun 65e niet per definitie uit te sluiten. Als ze nog door kunnen en daar belasting blijven betalen, dik meegenomen. Voor de gemiddelde bouwvakker zal dat niet werken, maar juist de top en hogere middenklasse lukt dat wel. Die worden tevens al het meest zwaar belast, daar komt dus ook meer geld van binnen. Opleggen door wetgeving is een slecht idee, maar ruimte laten voor wie wil (met subsidie) is een goed plan.

Dan is ook nog een voorwaarde die de Nederlandse staat zal moeten scheppen dat er geen verval plaats vind. De invloed van lagelonenlanden is merkbaar, en die invloed is ongrijpbaar voor de overheid. Niet halsstarrig doen dus; aanpassen. Zorgen dat Nederland geen terugval beleeft, terwijl andere landen om ons heen dat waarschijnlijk wel gaan krijgen.


Al met al lijkt de vergrijzing geen onoverkomelijk probleem. Paniekmaatregelen zijn dan ook niet echt nodig, maar we moeten wel realistisch naar de toekomst kijken.

Als al die pensioenfondsen het geld nou eens naar China brengen in plaats van naar de Verenigde Staten van Amerika zal dat al heel wat schelen.

Daarnaast is het uiteraard paniekvoetbal, aangezien de pensioenfondsen al lang geleden mooie grafieken hadden van het verloop van de bevolking (dwz. geboorte- en sterftecijfers extrapoleren) en toen al (hadden) kunnen anticiperen op de nu 'naderende vergrijzing'.

Waarom moeten wij opdraaien voor iets dat ze zelf zeggen verzuimd te hebben? Waarom hebben ze niet eerder 'maatregelen' genomen?

Het 'leuke' aan het systeem is dat de werkenden nu betalen voor degene die nu met pensioen zijn; er is dus helemaal geen sprake van 'pensioen opbouwen'. Ja, je bouwt 'rechten' op, maar die kunnen net zo gemakkelijk weer worden weggenomen (zie verhoging van pensioenleeftijd).

Offtopic:
Wat (nuttloze) statistiek over de AOW (wat niks toevoegt aan de discussie):

Gemiddeld AOW bedrag voor heel 2003 was EUR 9.168,85 (EUR 764,07/maand). Een stijging van 3,03% tov 2002, en 0,93%-punt meer dan de 'berekende' inflatie van 2003.
Grootste stijging sinds 1987 in de AOW uitkering was van 1990 -> 1991, toen er maar liefst 6,11% bij kwam.
In 1994 is de grootste achteruitgang in de uitkering: -2,11% tov het jaar daarvoor; 4,81%-punt minder dan de inflatie.
In 2000 was de laatste achteruitgang in de uiterkingen tov de inflatie (voor zover de gevevens beschikbaar zijn): -0,09%-punt.
Sinds 2000 is de AOW minder dan 1%-punt harder gegroeit dan de inflatie, hoewel er wel een stijgende lijn is te ontdekken.

Bron: CBS Statline + Spreadsheet

er zijn bijzonder weinig mensen van 80 die een volledig inkomen zouden kunnen verdienen.

Overigens zou ik zoiets een schandalige behandeling van onze ouderen vinden. Puur uit praktische overwegingen snap ik je wel, maar je kan niet zomaar alle denkbare praktische maatregelen uitvoeren zonder naar de ethische kant te kijken.

Overigens : als je die leeftijd afschaft, sluiten mensen wel een goede pensioenverzekering af o.i.d om toch met 65 te kunnen stoppen. Of met 60. Heck, als je het goed aanpakt, kun je op je 50e stoppen met werken.

Hm, was Lans Bovenberg niet die hoogleraar die een tijdje terug al in opspraak kwam omdat zijn adviezen inzake bepaalde gevoelig liggende onderwerpen veel te gekleurd waren, waarbij hij door collega-professoren werd teruggefloten? Ik kan me vergissen, maar er staat me iets van bij.

En een heleboel mensen van 65 die nog een volledig inkomen zouden kunnen verdienen.

Citaat:

Overigens zou ik zoiets een schandalige behandeling van onze ouderen vinden. Puur uit praktische overwegingen snap ik je wel, maar je kan niet zomaar alle denkbare praktische maatregelen uitvoeren zonder naar de ethische kant te kijken.

Ik vind het juist schandalig als die lui achter de geraniums gaan zitten als ze ook wat nuttigs kunnen doen.

Citaat:

Overigens : als je die leeftijd afschaft, sluiten mensen wel een goede pensioenverzekering af o.i.d om toch met 65 te kunnen stoppen. Of met 60. Heck, als je het goed aanpakt, kun je op je 50e stoppen met werken.

Ja, als je de loterij wint kunt je ook stoppen op je 25e, wat is je punt?

Ik weet alleen dat hij kritiek had op bisschop Van Luyn die zichzelf tot SP campagna-object liet maken. Katholiek Nederland zal hem dat vast niet in dank afnemen.

Ook sprak hij zich voor de verkiezingen binnen het CDA uit om 'uit de verdediging' te komen en meer geld uit te trekken voor sociale zaken om zetelverlies te voorkomen, wat hem vast niet tot de naam bovenaan het adresboekje van CDA top maakte.

Of zijn vakgenoten hem bespringen weet ik niet. Zou op zich best kunnen als hij zich op zijn vakgebied tot zulke politieke uitspraken laat verleiden.

ik vind het wel een goed idee om onderscheid et maken tussen de verschillende beroepen - het ene beroep is nu eenmaal lichamelijk zwaarder dan het andere.

Verder moet er imo ook rekening gehouden worden met het feit dat babyboomers vaak al als kind (< 18 jaar) full shifts zijn begonnen met werken.

Oh ja? Waar komt het geld van de aflossing dan vandaan?

Geld voor aflossing moet natuurlijk uit de zakken van de armste burgers geklopt worden, want de mensen die het rijkst zijn hebben hun geld meer verdient :D

Dat is dan weer waar het botst met belastingtarieven en huidige uitgaven.

Punt blijft echter bestaan dat reductie van de staatsschuld het meest efficiënte middel is, er hoeven namelijk geen overheidsdiensten afgeslankt te worden als de betalingen aan staatsschuld omlaag gaan.


In 2007 zal er € 13,8 miljard opgaan aan de staatsschuld.*


Bedenk voor jezelf: zouden we überhaupt nog een debat voeren over de rijksbegroting als we dat bedrag zelf konden besteden in plaats van het weg te moeten gooien aan afbetalen van schulden?

*http://jongeren.minfin.nl/default.as...9AEX1X51263X93