vliegsector: welk marktvorm`
 

Ik ben nu bezig met een werkstuk over de vliegtuigmaatschappijen die de prijzen van de vliegtickets verhogen. Ik vroeg me af welk marktvorm de vliegtuigmaatschappijen aannemen? In eerste instantie dacht ik dat het volledig vrije mededingen is omdat er heel veel aanbieders zijn. Bij een oligopolie zijn er juist maar een beperkt aantal aanbieders. En een andere belangrijke vraag is, is een vliegtuigmaatschappij nou een prijsnemer of een prijszetter en waarom? Want dat is toch wel bepalend voor welk marktvorm ze aannemen. Ik hoop dat jullie me kunnen helpen.

Tsja, de modellen die je in de economieboekjes krijgt zijn natuurlijk ideaaltypische situaties. Een 'puur' oligopolie of een 'echte' volledige mededinging laat zich makkelijk identificeren, maar in de praktijk zal een bepaalde markt of branche natuurlijk kenmerken van meerdere marktvormen in zich kunnen dragen.

Kijk je naar de vliegreizenbranche, dan zie je dat daar enkele grote spelers zijn (Air France-KLM, Alitalia, British Airways, meestal een of hooguit twee per land) en een handjevol kleintjes (Ryanair, Easyjet etc.), de zogenaamde prijsvechters. Eigenlijk zijn dat twee verschillende markten want ze zijn zowel qua prijs als qua doelgroep vrij gescheiden. Zo zullen zakenmensen nooit met een prijsvechter vliegen, terwijl het doorzon-gezinnetje nooit 1200 euro voor een vliegreis naar Barcelona zal betalen.

Met dat in het achterhoofd kun je gaan kijken naar hoe bijv. de producten eruit zien. Waar concurreren de grote maatschappijen op? Kwaliteit van de diensten, hoogte van de prijs, aanvullende diensten? Waar zit het verschil in? Dat kun je best zelf uitzoeken, ik ga niet alles voorkauwen, dat zou niet leuk meer zijn ;)

Verder kun je natuurlijk ook moeilijk zeggen dat een bepaalde markt een oligopolie of een volledige mededinging 'is'. Er is niet een regel waar staat dat de vliegtuigmarkt een bepaalde vorm heeft. Dat moet je zelf bepalen en waarschijnlijk kun je zowel A als B verdedigen, mits je daar maar argumenten voor hebt (en die zijn er m.i. wel voor beide standpunten).

Een vliegmaatschappij is een prijszetter. Wanneer er veel vraag is zal de prijs niet dalen of stijgen. Dat staat vast en veranderd normaliters vrijwel niet. Je ziet nu wel een stijging van de prijs en de recentste reden zijn de kosten van de brandstof..

Verder denk ik dat het een oligopolie is. Er zijn redelijk weinig aanbieders (in een paar segmenten) maar al met al zijn er gewoon vrij weinig aanbieders. Zeker als je kijkt naar de totale markt en het aantal geboekte reizen per jaar.

Naar mijn mening dus; oligopolie en prijszetter.

Yep, met oligopolie kan ik het wel eens zijn, al is het alleen maar omdat de vereiste vrije toetreding tot de markt gewoon onmogelijk wordt gemaakt door de enorm hoge initiële kosten (verwerven van licenties, landingsrechten, aanschaf/huur toestellen, e.d.).