Citaat:
apocrief schreef op 13-12-2006 @ 18:49 :
Alles wat iemand poëzie noemt, is poëzie, denk ik. Is er een boek waar regels voor poëzie in staan? Nee, meneer X of mevrouw Y, wat u 'poëzie' noemt, strookt niet met regel zoveel. Wat een onzin.
Beantwoord de vraag van f.e. eens:
Waarom is het dan géén poëzie?
|
Dus als ik alles wat ik tegenkom poëzie noem, betekent het dat alle mensen dat voortaan als poëzie moeten beschouwen? Dat lijkt me geen houdbare stellingname. Er zijn geen vaste regels voor poëzie, maar als we alles als poëzie kunnen beschouwen wordt het begrip waardeloos. Het gaat bij de definitie van poëzie dus om een concept. In een handboek van mijn studie (Literair Mechaniek) werd er het volgende over gezegd (sorry voor the-wall-of-text, maar een theoretisch kader is denk ik wel nodig):
"Poëzie=onkruid. (...) Wat is onkruid? Het blijkt dat het onmogelijk is onkruid te definiëren op grond van biologische kenmerken. Uiteindelijk is er maar één algemene omschrijving mogelijk en die luidt: onkruid is dat wat je niet in je tuin of op het land wil hebben. Deze definitie richt zich niet op de plantkundige eigenschappen maar op de
functie. En die functie is gerelateerd aan mensen, aan subjecten die in een gemeenschap zijn verenigd. Wat onkruid is, is dus niet een verzameling definiërende eigenschappen van planten, maar een
concept, een begrip dat mensen met elkaar als instrument gebruiken om de werkelijkheid te ordenen."
"Hieruit volgt dat het van belang is bij de bestudering van literaire teksten de
literatuuropvattingen of poëtica van de tijd waarin de teksten werden gemaakt en gelezen te betrekken. (...) Let wel, de relevantie is geen objectief gegeven, maar wordt bepaald door een historische verzameling leesregels van een bepaalde culturele gemeenschap."
"De lezer heeft in principe een zekere vrijheid om iets als poëzie te lezen, als lyriek op te vatten (en als literatuur te beschouwen). Tegelijkertijd wordt die vrijheid ingeperkt door minimaal twee factoren: 1. singalen die de tekst begeleiden en 2. wat wel genoemd wordt de
institutionele context. (...) begeleidende signalen zoals titels zetten de lezer aan een bepaalde (gewenste) leeshouding te nemen: het zijn
leesinstructies."
"Anders gezegd: wij als lezers hebben een lijst van (tekst)kenmerken in ons hoofd als we aan lyriek of poëzie (of verhalen) denken en die lijst gebruiken we als we in de mening verkeren dat we een lyrische of poëtische tekst (of een verhaal) te lezen krijgen."
(uit: Literair Mechaniek, van Boven en Dorleijn, 2003)
Nu het volgende: Ik heb niet beweerd dat het géén poëzie is, ik vroeg me af
of dit poëzie is. Mijn twijfel bestaat er uit dat ik denk doordat het om een 'nieuw genre' gaat er nog geen institutionele context bestaat voor dit soort gedichten. Verder werd de tekst natuurlijk wel als zijnde poëzie gepresenteerd, dus qua tekstkenmeren zit het wel goed. Maar dan is het nog de vraag hoe het gewaardeerd wordt, d.w.z. of het goede of slechte gedichten zijn.