Dijkdoorbraak in Wilnis

[Martin]

http://www.nu.nl/news.jsp?n=195187&c=19

Dijkdoorbraak in Wilnis

Uitgegeven: 26 augustus 2003 07:22
Laatst gewijzigd: 26 augustus 2003 07:32

WILNIS - Het water in de Ringvaart in het Utrechtse dorp Wilnis heeft dinsdagmorgen een gat in de Ringdijk geslagen. Daardoor loopt het water in de straten van de burgemeesterwijk in het dorp.

De hulpdiensten bekijken nu hoeveel mensen er moeten worden geëvacueerd, aldus een woordvoerder van de brandweer. De opening zou enkele meters groot zijn. Over de oorzaak is nog niets bekend. Politie en brandweer zijn ter plaatse.

Gat gedicht

Om 06.30 uur meldde de gemeente De Ronde Venen, waar Wilnis onder valt, dat het gat in de Ringdijk is gedicht. Eerder kwamen woordvoerders van brandweer en gemeente met tegenstrijdige berichten.

Droog

De Ringvaart is volgens buurtbewoners bijna droog gevallen. Kleine en middelgrote bootjes liggen op het droge. Ook zijn enkele woonboten droog komen te liggen. Getroffen buurtbewoners, die al even naar hun woning zijn teruggekeerd, zeggen dat het water in de wijk alweer ongeveer 25 centimeter is gezakt.

Omdat het water in de Ringvaart weg is, ontstaan in de berm en ook in de straat ernaast veel scheuren. Het gaat soms om scheuren van bijna een meter.


Evacuatie

Uit de getroffen woonwijk, Veenzijde , worden 1500 tot 2000 mensen geëvacueerd. Het water loopt op verschillende plaatsen al de huizen in en staat op sommige plekken in de wijk een halve meter hoog. De wijk is afgesloten, net als een van de toegangswegen naar het dorp, de N212. Volgens de brandweerwoordvoerder gaat het om een grote calamiteit.

De brandweer probeert in het geslagen gat van zo'n 100 meter breed een schot te plaatsen om zo de stroming tegen te gaan. De mensen worden via megafoons opgeroepen om de huizen te verlaten. "Verplicht zijn ze dat niet. De mensen die thuis willen blijven mogen dat", aldus de politiewoordvoerder.

De bewoners die wel vertrekken worden onder meer opgevangen in gemeenschapsruimte De Schakel aan de Dorpsstraat, De Roeping nabij de kerk en de aula op de Enschedeweg. Ook in omliggende plaatsen, Mijdrecht en Vinkeveen, wordt opvang geregeld.

Bij de Herenweg, Dorpsstraat bouwt de brandweer een extra dam om te voorkomen dat het water ook andere delen van het dorp bereikt. Inmiddels zijn tienduizend zandzakken onderweg naar Wilnis en een extra peloton van zestig brandweerlieden.

In Mijdrecht, dat ook onder de gemeente De Ronde Venen valt, is in verband met de dijkdoorbraak een crisiscentrum ingericht.

Slecht beheer van de dijk? De gevolgen van het veranderen van de stroomrichting van het water?

[Anne]

Ja, ik hoorde het net op het regionieuws. Ik snapte en snap er nog steeds niet veel van. Vandaag zal de Rijn een historisch lage waterstand bereiken, maar in Wilnis breekt de dijk door.
Volgens het NOS-journaal van 9.00 uur is de oorzaak nog onbekend, en volgens het Hoogheemraadschap stond dit deel van de dijk niet bekend als onbetrouwbaar.

[Jozzy]

Anneee schreef op 26-08-2003 @ 09:27:
en volgens het Hoogheemraadschap stond dit deel van de dijk niet bekend als onbetrouwbaar.

Tsja, dat weet je dus ook maar nooit... Het gerucht schijnt te gaan dat dat dikke onzin is. Maar dat kom je dus niet te weten.....
Ook schijnt het te kunnen dat het juist door de extreme droogte komt, dat de dijk juist uitgedroogd was of iets dergelijks. Raar maar misschien wel waar...

[Anne]

ModuM schreef op 26-08-2003 @ 10:06:
Ook schijnt het te kunnen dat het juist door de extreme droogte komt, dat de dijk juist uitgedroogd was of iets dergelijks. Raar maar misschien wel waar...

O, dat zou kunnen inderdaad. Wanneer de grond nat is, wordt hij beter bij elkaar gehouden dan droge grond. Vrij logisch op zich. Maar dan nog, zoveel water was er de laatste weken niet en het heeft vannacht ook niet geregend, dacht ik.

Vaag hoor.

[TechXP]

Ik ben blij dat het wilnis maar is

Gelukkig niet mijdrecht (naast wilnis)
Anders zat ik nu ook met natte voete

Nee het is best wel niet leuk voor hun. Misschien dat ik straks eens ga kijken daar. Ben wel benieuwd.

Ze beginnen vandaag ook water uit het IJselmeer te vervoeren. Dat komt via Uithoorn. Vlakbij de Ronde Venen (Mijdrecht, Wilnis, Vinkeveen). Hoop niet dat dat ook nog eens extra problemen geeft, want als de dijken daar met hetzelfde beleid zijn bijgehouden, dan is dat niet leuk.

[REIE]

Bij de volgende droogte weten we in ieder geval dat de dijken nat moeten blijven.

[Morse]

Hoi jelui,

Ik zit ook op Mijdrecht, en de laatste weken waren onze sloten en vaarten tot aan de nok vol, waarschijnlijk door die anti-uitdrogings-maatregelen van de laatste tijd....

moet dit niet bij 'grappige nieuwsberichten'?

[Atje85]

FEYENOORDvakX schreef op 27-08-2003 @ 09:37:
moet dit niet bij 'grappige nieuwsberichten'?

vind jij t ook al zo grappig?

[Atje85]

Droogte mogelijk oorzaak dijkdoorbraak

Gepubliceerd op dinsdag 26 augustus 2003

56k | ADSL

De droogte van de laatste weken is mogelijk de oorzaak van de dijkdoorbraak bij Wilnis.
Zie ook: 'Dijkdoorbraak in beelden'.
Verzekering keert niet uit na dijkdoorbraak

Dat zegt dr. ir. S. van Baars van de vakgroep waterbouw en geotechniek van de Technische Universiteit in Delft. Hij bracht dinsdagmiddag een bezoek aan het getroffen gebied.

De dijk bij Wilnis bestaat volgens Van Baars voor een groot deel uit veen met een zuigende werking. Veen werkt op water als een soort spons. "De dijk moet door de droogte iets lichter zijn geworden. Door de zon en warmte is het water in het bovenste deel van de dijk verdampt, het veen is te licht geworden en bijna horizontaal in het land opgeschoven", zegt Baars die zijn aanname in Wilnis zag bevestigd.

Volgens Baars varieert de kracht van het water tegen de kades om de wijken Veenzijde in Wilnis nauwelijks. "Het water is niet de schuld. De dijk is schuldig", zegt Baars dinsdag.

Het zal nog wel een paar dagen duren voor het hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht iets kan zeggen over de oorzaak van de dijkdoorbraak bij Wilnis. Dijkgraaf J. de Bondt sluit opzet echter volledig uit, zei hij dinsdagmorgen.

Het ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft de expertise van Rijkswaterstaat aangeboden voor het onderzoek naar de dijkdoorbraak. Dat heeft het ministerie dinsdag gezegd. Ambtenaren van staatssecretaris Schultz van Haegen staan in nauw contact met De Bondt. Schultz wil eerst het onderzoek afwachten voor ze iets zegt over de dijkdoorbraak.

Jaar geleden al bijna doorbraak
Een jaar geleden wist de brandweer in Wilnis ternauwernood een dijkdoorbraak te voorkomen. Ook toen dreigde de Ringdijk te bezwijken. Toen was de druk van het hoge water de oorzaak. Het water in de vaart kwam op 25 augustus 2002 op twee plaatsen over de dijk heen. De brandweer plaatste over een afstand van ongeveer honderd meter een grote hoeveelheid zandzakken. Dat was voldoende om het gevaar in te dammen.

Arcadis zegt dat er geen landelijke normen bestaan voor de hoogte, breedte en stabiliteit van secundaire waterkeringen zoals boezemkades. Voor primaire waterkeringen zoals rivierdijken bestaan die criteria wel. Volgens het ingenieursbureau zijn er onvoldoende mogelijkheden om de boezemkades op betrouwbaarheid te toetsen. Woordvoerder Goossensen verwijt de waterschappen een gebrek aan aandacht voor secundaire waterkeringen.

Volgens een woordvoerder van de Unie van Waterschappen is het Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht verantwoordelijk voor de doorgebroken boezemkade. De Unie bevestigt dat er geen landelijke norm bestaat voor de stabiliteit ervan. Conform het Rijksbeleid stellen waterschappen, provincies en deskundigen zelf vast waaraan de boezemkade moet voldoen. "De vraag is of het Hoogheemraadschap voldoende heeft gedaan om een dijkdoorbraak te voorkomen of dat er sprake is van overmacht", zegt de woordvoerder.

Dinsdag is Rijkswaterstaat begonnen met het pompen van IJsselmeerwater van het IJsselmeer naar het Westland. Dit om de droogte tegen te gaan. Of dit een rol gespeeld heeft bij de dijkdoorbraak, is nog niet bekend.

Meeste inwoners Wilnis vanavond naar huis
De meeste inwoners van de wijken in Wilnis die door de dijkdoorbraak getroffen zijn, kunnen vanavond terug naar huis. Dat heeft burgemeester M. Burgman gezegd tijdens een bijeenkomst met de getroffen bewoners. Volgens haar mogen de inwoners van het wijkdeel Veenzijde 2 om 18.00 uur naar huis. Inwoners van het wijkdeel Veenzijde 1 mogen om 19.00 uur terugkeren. ok de overige delen van de wijk worden in de loop van de avond vrijgegeven. Het grootste deel van de bewoners van woonboten kan ook dinsdagavond terug.

Volgens de burgemeester is 'een tiental' woonarken nog niet geschikt om te bewonen. De eigenaren hiervan moeten bij familie of kennissen blijven slapen of bij de gemeente aankloppen voor een plek om te overnachten.

Acht huizen worden op dit moment nog bouwtechnisch onderzocht. Vermoedelijk zullen de bewoners van die huizen in ieder geval dinsdag niet naar hun woning terug kunnen.

Enkele inwoners van het wijkdeel Veenzijde 2 zullen bij thuiskomst een laagje water op de vloer aantreffen, aldus Burgman. In de huizen van bewoners van Veenzijde 1 is een laag prut achtergebleven. Die kan volgens de burgemeester vijf tot tien centimeter dik zijn.

Bewoners wordt aangeraden meteen hun verzekering op de hoogte te stellen van de schade. Veel mensen kregen tot hun teleurstelling als antwoord dat in dit geval sprake is van een natuurramp en dat de verzekering daarom niet uitkeert.

Burgemeester vraagt schadevergoeding voor bewoners
Burgemeester M. Burgman heeft contact gezocht met het ministerie van Binnenlandse Zaken over de mogelijkheden van het vergoeden van de schade van inwoners van de getroffen wijken van Wilnis. "Ik heb contact gehad met het ministerie en ik heb daar een vraag in de kostenvergoedende sfeer in de week gelegd."

De burgemeester, die dinsdagmiddag een persconferentie gaf, kon bewoners nog geen goed nieuws brengen. De technische inspectie in het gebied is nog niet klaar waardoor nog niet bekend is welke plekken wel en welke niet veilig zijn.

Wel kon ze alvast melden dat driehonderd bewoners van ongeveer 150 woonarken in elk geval dinsdagavond niet naar hun onderkomen kunnen en misschien woensdag ook nog niet. Zij kondigde aan dinsdag aan het einde van de middag te zullen vertellen welke straten veilig zijn en welke niet. Burgman liet weten dat enkele huizen op de westelijke oever van de Ringvaart scheuren vertonen. Die worden waarschijnlijk onbewoonbaar verklaard.

De gemeente heeft 1500 tot 2000 mensen opgeroepen het dorp te verlaten, maar dat was niet verplicht. De mensen die aan de oproep gehoor gaven, werden in gemeenschapsruimte De Schakel aan de Dorpsstraat, De Roeping nabij de kerk en de aula op de Enschedeweg opgevangen. Later zijn ook twee opvangcentra in Vinkeveen en Mijdrecht opengesteld.

Nooddijk
De brandweer heeft een nooddijk aangelegd om te voorkomen dat er nog meer water de straten instroomt. J. Portengen van het Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht en leider van het operationeel team dat de wateroverlast bestrijdt, zegt dat de Ringvaart nu eerst op drie plaatsen moet worden afgedamd, voordat kan worden begonnen aan het afdichten van de circa zestig meter weggespoelde dijk.

Op verschillende plaatsen wordt los zand gebruikt om de vaart af te dammen. Op plaatsen waar dat wat moeilijker gaat worden zandzakken van een kuub per stuk gebruikt. De gemeente heeft tienduizend zandzakken en een extra peloton van zestig brandweerlieden opgeroepen.

Hoogheemraadschap controleert alle veendijken
Het Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht laat alle veendijken in het poldergebied rondom Mijdrecht, Vinkeveen en Amstelveen controleren op stevigheid.
Dat heeft een deskundige van het ingenieursbureau Arcadis, dat de inspecties uitvoert, dinsdag gezegd. Een woordvoerster van het Hoogheemraadschap bevestigt dat de boezemkades worden gecontroleerd. Of de inwoners van de poldergebieden risico lopen, kan het Hoogheemraadschap niet zeggen.

Buurtbewoners
Volgens buurtbewoners is de Ringvaart vrijwel drooggevallen. Verschillende grote en kleine bootjes, maar ook woonboten, zijn droog komen te liggen. Het water zou inmiddels al zo'n 25 centimeter gezakt zijn. Omdat het water in de Ringvaart weg is, ontstaan in de berm en ook in de straat ernaast veel scheuren. Het gaat soms om scheuren van bijna een meter. In Mijdrecht, dat ook onder de gemeente De Ronde Venen valt, is in verband met de dijkdoorbraak een crisiscentrum ingericht.

Emoties.
Bij een bezoek van de Burgemeester M. Burgman van Ronde Veenen liepen de emoties hoog op. Volgens diverse bewoners is duidelijk dat de dijk al langere tijd in slechte staat verkeerde. Haar uitspraak dat 'de oorzaak nog een raadsel is', kon rekenen op hoongelach van de zaal.

Er is onder de bewoners echter geen sprake van paniek. De situatie is inmiddels weer veilig. De mobiele eenheid (ME) heeft wel mensen van de dijk moeten halen, die als ramptoeristen naar het water stonden te kijken.

"Betere waterhuishouding nodig"
Er moet snel werk gemaakt worden van een betere waterhuishouding. Dat zegt waterbeheerderskundige P. van Rooy van het Rathenau Instituut in Den Haag, in een reactie op de dijkdoorbraak. Volgens hem laat de landelijke politiek de belangen van kabelaars prevaleren boven de belangen van de burgers, waardoor er gevaarlijke situaties kunnen ontstaan.

"Sinds in '98 onder minister Jorritsma van Economische Zaken de Telecommunicatiewet werd aangenomen, staan waterschappen erg zwak tegenover bedrijven die kabels willen aanleggen in dijken", meent Van Rooy. "Als die kabels worden aangelegd, onstaat vaak schade aan de dijken. De waterschappen signaleren dat probleem al enkele jaren, maar er gebeurt verder niets mee. Kennelijk moet er eerst een ramp of rampje gebeuren, voordat dit onderwerp op de agenda komt van politiek Den Haag."