De (hier nauwelijks gebruikte) borgsom

[syneck]

Uit Elsevier, 26.11.2005

Nederland mag de borgsom vooral kennen uit Amerikaanse televisieseries, de vrijlating op borgtocht wortelt diep in de 'vaderlandse' strafrechthistorie, ontdekte Ruben Houweling (25) tijdens promotieonderzoek aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Financiele borgstellingen kwamen al voor in de veertiende eeuw. Sinds 1926 kent het Wetboek van Strafvordering (zeg maar: het boek met procedureregels voor het strafrecht) een bepaling over 'zekerheidsstelling'.

Vreemd genoeg wordt van deze mogelijkheid nauwelijks gebruik gemaakt. Ten onrechte, vindt Houweling, omdat het een simpele manier zou zijn om het benodigde aantal cellen te verminderen. 'Bovendien is iemand onschuldig tot het tegendeel is bewezen. Voor de onschuldige verdachte kan een borgsom de ergste schade, namelijk het verlies van vrijheid, wegnemen.'

Maar de rechter-commissaris kan de voorlopige hechtenis van een verdachte toch ook achterwege laten als er geen vlucht- of recidivegevaar is? 'Dat is waar,' zegt Houweling, 'maar het opleggen van de hechtenis is verworden tot een hamerstuk.'

Als belangrijkste bezwaar tegen de borgsom geldt het vermeende gevaar van klassejustitie. Volgens Houweling is dat probleem eenvoudig op te lossen door rekening te houden met de financiele positie van verdachten. 'Je gaat geen borgsom van 1 miljoen euro aan een bijstandsmoeder vragen.'

Wie denkt dat borgsommen de staatskas spekken, vergist zich. Tenzij de verdachte zich niet aan gestelde voorwaarden houdt, krijgt hij zijn geld terug, een veroordeling of niet.

De borgsom zou dus vaker gebruikt moeten worden. Het is een middel om het cellentekort te reduceren en om imago schade tegen te gaan. En de burger is in Nederland onschuldig tot het tegendeel bewezen is.
Nadeel is natuurlijk dat de verdachte kan vluchten. Maar daarom moet er wel gekeken naar het soort misdaad dat je gepleegd hebt (seriemoordenaars gewoon vasthouden)


De borgsom een middel waar vaker gebruik van moeten gemaakt of niet?
Zijn er andere voor- en nadelen?
Welke verdachten krijgen er geen recht op?

[Go]

Als belangrijkste bezwaar tegen de borgsom geldt het vermeende gevaar van klassejustitie. Volgens Houweling is dat probleem eenvoudig op te lossen door rekening te houden met de financiele positie van verdachten. 'Je gaat geen borgsom van 1 miljoen euro aan een bijstandsmoeder vragen.'

Je kunt dan wel rekening houden met de 'officiële' financiële positie van verdachten, maar ik kan me best voorstellen dat zij de beschikking hebben over genoeg zwart geld. Stel nou dat iemand officieel een laag inkomen heeft. Op basis daarvan wordt een niet al te hoge borgsom vastgesteld. Maar wie weet heeft diegene wel zwart geld bij iemand anders 'gestald' of zit er een bende achter die genoeg geld tot haar beschikking heeft.

syneck schreef op 05-12-2005 @ 13:10 :
klassejustitie

[syneck]

Zoals Ruben Houweling vertelde in Trouw:

"Al gauw wordt opgeworpen dat borgsom klassenjustitie en wildwest-toestanden als in Amerika oplevert. ... Hoge borgsommen mogen niet verlangd worden, het bedrag moet redelijk blijven." Eind 19de eeuw konden arme sloebers hun baas of familie de som laten voorschieten. Nu zou roerend goed als een auto of boot garant kunnen staan.

En uiteraard blijft het verschil tussen arm en rijk bestaan, maar dat verschil is er bij een boete voor te hard rijden, sommige mensen kunnen die beter betalen dan anderen.

[MightyMarcel]

lijkt me geen goed idee om echt met borgsommen te gaan werken. Wellicht voor hele kleine misdrijven, maar daar krijg je vaak toch al geen celstraf voor. Voor zware misdrijven is het natuurlijk geen goed idee om mensen in de gelegenheid te stellen zichzelf vrij te kopen; misdaad blijft misdaad.

Even los van de vraag of het klassenjustitie in de hand werkt is het onaanvaardbaar dat geld een rol speelt bij de strafvorderlijke dwangmiddelen die kunnen worden toegepast.

Als iemand wordt aangehouden, in hechtenis genomen of op welke andere manier dan ook aan een dwangmiddel wordt onderworpen, omdat de opsporing dat vereist, dan is het waanzinnig om hem weer vrij te laten omdat hij 'garant staat' met een geldsom. Iemand wordt ook niet in hechtenis genomen bij wijze van straf, iemand wordt in hechtenis genomen omdat een goede opsporing en strafrechtspleging dat eist, daarmee is dus fundamenteel onverenigbaar dat dat met geld wordt doorkruist.

[syneck]

MightyMarcel schreef op 05-12-2005 @ 15:10 :
lijkt me geen goed idee om echt met borgsommen te gaan werken. Wellicht voor hele kleine misdrijven, maar daar krijg je vaak toch al geen celstraf voor. Voor zware misdrijven is het natuurlijk geen goed idee om mensen in de gelegenheid te stellen zichzelf vrij te kopen; misdaad blijft misdaad.

Je koopt je niet vrij voor de celstraf alleen voor je voorarrest.
Er kunnen ook nog extra middelen worden ingeschakeld als en reisverbod, huisarrest, intrekken van het paspoort.

[T_ID]

Mephostophilis schreef op 05-12-2005 @ 14:55 :

"naar draagkracht"

[one.]

nare man schreef op 05-12-2005 @ 15:21 :
Even los van de vraag of het klassenjustitie in de hand werkt is het onaanvaardbaar dat geld een rol speelt bij de strafvorderlijke dwangmiddelen die kunnen worden toegepast.

Bovendien: Klassenjustitie.

[T_ID]

SnakeZ schreef op 05-12-2005 @ 17:12 :
Bovendien: Klassenjustitie.

Zie post boven je. "Naar draagkracht"

Ik ken natuurlijk het boek niet, maar als deze promovendus van mening is dat het onwenselijk is dat hechtenis vaak een hamerstuk is, dan lijkt het mij meer voor de hand liggen dat er meer rechters worden aangesteld die oordelen over de gegrondheid van hechtenis (een afweging waarin ernst van het delict, kans op vluchten, persoon van de verdachte et cetera een rol spelen).

Ik zie er op zich wel iets in voor vermogensdelicten en witte-boordencriminaliteit.

[T_ID]

En kleine drugszaken. Een uit Nederland afkomstige bolletjesslikker komt heus wel naar zijn proces als hij anders een klauw geld kwijt raakt.

Juist bij kleine misdrijven kun je met zo'n som de tijd dat mensen in hun voorarrest een cel bezet houden verminderen.

T_ID schreef op 05-12-2005 @ 17:01 :
"naar draagkracht"

Dat kan maar twee dingen betekenen: of je laat miljonairszoontjes miljoenen betalen voor winkeldiefstal, of je laat bijstandsmoeders een tientje betalen voor moord. Beide lijkt me onzinnig.

T_ID schreef op 05-12-2005 @ 17:30 :
En kleine drugszaken. Een uit Nederland afkomstige bolletjesslikker komt heus wel naar zijn proces als hij anders een klauw geld kwijt raakt.

Dat denk ik niet. Iemand wordt namelijk in de regel bolletjesslikker omdat hij geld nodig heeft. Dan moet de missie wel slagen. Als hij gepakt wordt heeft hij toch al geen geld, dus dan is een financiële prikkel helemaal niet effectief, simpelweg omdat hij die borg toch niet kan betalen.

En om nou anderen borg te laten staan voor hem...dan koopt zijn 'achterman' hem meteen vrij om hem terug te brengen voor een nieuw transport.

[Love & Peace]

Ten onrechte, vindt Houweling, omdat het een simpele manier zou zijn om het benodigde aantal cellen te verminderen. 'Bovendien is iemand onschuldig tot het tegendeel is bewezen. Voor de onschuldige verdachte kan een borgsom de ergste schade, namelijk het verlies van vrijheid, wegnemen.'

De inverzekeringstelling mag maximaal 3 dagen duren en wordt bijna nooit opgelegd. Veel zal het niet helpen tegen het cellentekort. En daarnaast kan het alleen worden ingezet in het belang van het onderzoek. (zodat er geen sporen worden uitgewist/de verdachte extra verhoord dient te worden/de verdachte zou kunnen vluchten) Dan kan je wel zeggen dat iemand onschuldig is totdat het tegendeel is bewezen, maar dan zou de politie dus nooit iemand mogen aanhouden totdat de rechter al heeft bepaald dat hij schuldig is. Tot die tijd kan een moordenaar nog 10 mensen omleggen etc....

Ik vind voorts het rechtshistorisch argument niet sterk: het feit dat het al sinds 1926 mogelijk is, wil niet zeggen dat het ook een goede mogelijkheid is. De tijden zijn bovendien wel iets veranderd sindsdien; toen hadden boeven nog fatsoen

[syneck]

nare man schreef op 05-12-2005 @ 19:27 :
...De tijden zijn bovendien wel iets veranderd sindsdien; toen hadden boeven nog fatsoen

Mar sommige misdadigers zoals moordenaars moet je ook niet vrij laten.
En de borgsom is ook geen verplichting, het is een mogelijkheid die je krijgt.
En de advocaat kan ook zelf aan de rechter een x bedrag voorstellen, die de verdachte wél kan betalen.

Bepaalde groepen zoals aannemers bij fraude kunnen imago-schade oplopen doordat ze in de gevangenis hebben gezeten. Of ze daarna nou wel of niet vrijgesproken waren, ze hebben in de cel gezeten en dus zal er wel iets mis mee zijn.
Door de borgsom te betalen komen ze niet in de cel, en is hun imago nog een beetje gered.
(Ja, en als ze voor fraude in voorarrest zitten kunnen ze gestolen geld hebben voor de borgsom)

[Tammie86]

Wat is de precieze definitie van de borgsom
en
wat is nou een goed voorbeeld van iemand die in aanmerking komt voor de borgsom en voor wie het echt kan helpen?

[T_ID]

Mephostophilis schreef op 05-12-2005 @ 17:42 :
Dat kan maar twee dingen betekenen: of je laat miljonairszoontjes miljoenen betalen voor winkeldiefstal, of je laat bijstandsmoeders een tientje betalen voor moord. Beide lijkt me onzinnig.

Prachtig als dat miljonairszoontje niet op zijn proces verschijnt toch? Een klauw geld voor de staat, en een paar dagen later zit hij alsnog vast.

Je begrijpt zelf best wel dat moord geen misdrijf is dat uberhaupt in aanmerking komt om de dader op borgtocht vrij te laten, het voorbeeld dat je probeert te schetsen is buiten proportie, geen goede vergelijking.

Er is wel iets voor te zeggen.. Krijg je die borg trouwens ook terug als je vrijgepleit word? Als bijvoorbeeld een notabele word aangehouden op verdenking van moord, zulke figuren zullen het vrij lastig vinden om zich aan te passen in de gevangenis (Ja, ik kijk veel OZ, dus ik heb een levendige en overdreven fantasie over wat zich daar allemaal afspeelt) en misschien dat de reputatie van deze personen (bijvoorbeeld advocaten) dusdanig aangetast kunnen worden na een verblijf in de gevangenis dat ze hun baan niet meer normaal kunnen uitoefenen. Voor hen lijkt het me wel een oplossing.. Wel beschuldigd, niet in de bak..

[LB06]

Supreme Dutch schreef op 27-12-2005 @ 15:56 :
Er is wel iets voor te zeggen.. Krijg je die borg trouwens ook terug als je vrijgepleit word? Als bijvoorbeeld een notabele word aangehouden op verdenking van moord, zulke figuren zullen het vrij lastig vinden om zich aan te passen in de gevangenis (Ja, ik kijk veel OZ, dus ik heb een levendige en overdreven fantasie over wat zich daar allemaal afspeelt) en misschien dat de reputatie van deze personen (bijvoorbeeld advocaten) dusdanig aangetast kunnen worden na een verblijf in de gevangenis dat ze hun baan niet meer normaal kunnen uitoefenen. Voor hen lijkt het me wel een oplossing.. Wel beschuldigd, niet in de bak..

Je krijgt je borgsom altijd terug, als je komt opdagen. Daarom heet het ook een borgsom. Je som geld staat er borg voor dat je niet de EU uitvlucht ofzo.

LB06 schreef op 27-12-2005 @ 17:21 :
Je krijgt je borgsom altijd terug, als je komt opdagen. Daarom heet het ook een borgsom. Je som geld staat er borg voor dat je niet de EU uitvlucht ofzo.

Hulde

Dan voorkomt het dus onnodig leed, voorarrest

[juno]

Je wordt hier maar niet zomaar in hechtenis genomen. Daar is een (recidive of vlucht) gevaar voor de samenleving voor nodig. Of het gevaar dat hij zijn medeverdachten zal instrueren, of zijn slachtoffers en getuigen gaat bewerken, of anderszins bewijsmiddelen weg zal maken.