Recensie buitenstaanders, Renate Dorrestein,
Op 14 september ’02 werd op K&L de eerste boekbespreking gehouden.
Dit was voor mij de eerste keer van zo’n bespreking. Ik verwacht dat het verhaal, de motieven, de thema’s en de personen uitgebreid besproken zullen worden, waardoor ik meer uit het boek zal halen dan dat ik zou doen als ik het boek niet met andere mensen zou hebben besproken.
Toen ik begon te lezen, vond ik het een nogal vreemd boek. Het was verwarrend, omdat ik de personages nog niet kende. Ik wist niet precies met welk personage ik me "moest" identificeren, maar later bleek al dat zoiets helemaal niet moest. Ik heb het verhaal als toeschouwer gevolgd, zonder mezelf te zien als 1 bepaald personage.
Ik ben enthousiast over het boek, het is fascinerend geschreven. Het is op zo'n manier geschreven dat je je gaat afvragen of het mogelijk is, mensen zo te observeren en "vast" te houden.
Ook ben ik na gaan denken over de feministische kant van het verhaal, Laurie en Agrippina werden en worden gebruikt door hun geliefde. Laurie wordt als vuil gebruikt en Max is alleen maar met haar getrouwd om schande te vermijden. Hij ziet hun huwelijk, zoals hij het zelf zegt, "Op liefde kan je geen fatsoenlijk bestaan bouwen. Wat je van mij kunt verwachten, is fatsoen, een dak boven je hooft en respect van je buren. Als je dat niet kunt waarderen, ben je nog een groter rund dan ik al dacht!" bladzijde 122, als een deal. Hij heeft een gezin en dat onderhoudt hij. Hij vreemd en blijft vaak nachten weg.
Opvallend was dat de zoontjes van Laurie en Max naamloos zijn. Zo gaat men zich afvragen of ze wel of niet belangrijk zijn voor het boek, maar ik geloof van wel. Zij waren ook weer een toonbeeld van het feit dat het gezin van Max niet normaal was, de zoontjes als sadisten, de vrouw als stuk vuil, die bedrogen wordt en Max, als carriéreman, die vreemd gaat.
Agrippina en Laurie bleken veel op elkaar te lijken, allebei zijn ze erg slecht behandeld, maar Agrippina is objectief gezien toch slechter behandeld dan Laurie. Desalniettemin is ze in haar eigen wereld is ze er beter van af gekomen, zelfs al zit ze in de dependance van een psychiatrische inrichting.
Laurie daarintegen moest, bij het einde van het boek een keuze maken: ze kan net doen of er in de afgelopen nacht niets gebeurd is. Daarmee zou ze eigenlijk haar hele leven tot één grote illusie verklaren. Aan de andere kant kan ze de echtheid van de gebeurtenissen aanvaarden. Dan zou ze moeten leven met de grote nachtmerrie die haar bestaan eigenlijk is. Van geen van beide mogelijkheden kan ze gelukkig worden.
Laurie kwam bij mij over als een karakterloos persoon. Ze geeft slechts een klein beetje, te verwaarlozen weerstand en laat Max alle gemene dingen doen die hij maar wil doen.
Het is een zalig boek om mee weg te lezen.
Gedurende het boek wordt de schrijfstijl van Dorrestein duidelijk. Feminisme, misverstanden, verval door ouderdom en dan nog het opvatten van het begrip “normaal”. Dorrestein laat ons bij dit boek nadenken over wat wij nu precies normaal vinden, wie is hier gek, Wibbe of het gezin van Agrippina, Max en zijn gezin of dat van Agrippina? Een boek dat vragen oproept...
Dorresteins’ zusje heeft in 1981 zelfmoord gepleegd. Ze was van een flatgebouw gesprongen. Volgens Dorrestein is haar jongere zusje "het spook dat door mijn boeken waart en mijn handen bindt, een boosaardige muze die in mijn onderbewustzijn aan de touwtjes trekt. "
Sterre was duidelijk het "boosaardige spook".
Nadat Dorrestein de ziekte ME (chronische vermoeidheid) heeft gekregen, is ook ziekte en het sociaal isolement waarin zieke mensen zich vaak bevinden een hoofdthema in haar oeuvre.
Welnu, dit boek beveel ik iedereen die eens een “ander” “afwisselend” boek wil lezen aan. Het boek laat ons onszelf afvragen of het geen tijd is om onze definitie van “normaliteit” bij te schaven. Want de vraag blijft nog altijd wie in dit boek de echte gek is. Ondergedompeld in ontwetendheid, maar een leeservaring rijker, begin ik opgewekt aan het volgende boek, afwachtend van de nieuwe perikelen die, samen met het nieuwe leesvoer, zullen komen.
Katja.
__________________
Cry 'Havoc' and let slip the dogs of War.
Laatst gewijzigd op 02-10-2002 om 15:09.
|