Het verliezen van een dierbare

[AzN]

M'n oma zit nu in de laatste fase van borstkanker. 't Is nu 'n kwestie van de dagen aftellen. M'n familie is al bezig met 't regelen van de begrafenis.

Iedereen in m'n omgeving is er kapot van, maar ik lijk zelf bijna niets te voelen. Geen verdriet, angst, woede of verwarring. M'n leven gaat gewoon door: studeren, leuke dingen doen, afspraken nakomen, etc. Ik krop niets op, heb ook geen behoefte om erover te praten, niets.

't Is niet zo dat ik niets geef om m'n oma. M'n ouders hebben altijd al 'n eigen zaak gehad en ik ben tot m'n 4e door haar verzorgd, sindsdien ben ik iedere zomervakantie bij haar. Gedurende 't jaar bel en bezoek ik haar regelmatig. Ik denk continue aan d'r, maar heb 'alleen' vreselijk met haar te doen.

't Is ook niet zo dat ik niet kan geloven of accepteren dat ze gaat sterven. Ik besef heel goed dat 't binnenkort voorbij is.

Komt iemand dit bekend voor of is er iets mis met me? Ik heb nog nooit eerder iemand verloren van wie ik houd, zou dat ermee te maken kunnen hebben?

Niets voelen kan een fase zijn in het rouwproces (wat ook kan beginnen voordat iemand overleden is) en als het dat niet is, dan is er nog steeds niets aan de hand, misschien ga je er mee om zoals je er mee om wilt gaan. En misschien komt het verdriet pas wanneer ze er daadwerkelijk niet meer is, dat kan ook.

Zolang jij het idee hebt dat je er mee omgaat zoals je er mee om wilt gaan en zolang het voor jou goed voelt (in zoverre zo iets goed kan voelen natuurlijk, maar je begrijpt me vast wel), lijkt mij dat er niet zoveel mis is.

[Yana]

Misschien besef je het verstandelijk wel, maar nog niet gevoelsmatig?

[Rob]

Misschien is dit gewoon jouw rouwproces of ben jij iemand die er heel makkelijk vrede mee heeft. Ik weet precies wat je bedoelt. Ik was ook degene die geen traan liet om het overlijden van mijn grootouders. Ik mis ze wel en hield wel van ze. Natuurlijk wel. Maar ik had er gewoon heel snel vrede mee dat 't nou eenmaal voorbij was.

Vreemd vind ik het dus niet, maar ik kan mij voorstellen dat mensen wel een beetje raar naar je kijken als je met je gewone leven doorgaat.

[Pruts0r]

AzN, check je pm.

[Ruudje]

AzN schreef:

Ik heb nog nooit eerder iemand verloren van wie ik houd, zou dat ermee te maken kunnen hebben?

Dat zou zomaar kunnen. Je hebt tot nu toe nog niet ervaren hoe het is om een dierbare te verliezen. Als ik lees hoe jullie relatie was, zal dat vast nog wel komen.

Maak je er niet te druk om

[AzN]

Ik ben blij om te horen dat m'n 'emotieloze' reactie niet zo (heel) gek is, maar ik moet dus gewoon 'afwachten'? Moet er dan altijd 'iets' knappen op 'n gegeven moment of hoeft dat niet per se te gebeuren? En als er niets gebeurt, moet je dan naar 'n psycholoog ermee? Ik denk namelijk dat 't gewoon aan m'n karakter ligt: nuchter en praktisch ingesteld.

Dit ben ik net gaan denken, toen we 'n telefoontje kregen met de mededeling dat de uitzaaiingen ook in haar longen zijn gaan zitten en dat ze dus wellicht dit weekend niet eens zou kunnen overleven. Ik moest meteen denken aan 't regelen van de begrafenis, want m'n familie heeft er tot nu toe alleen over gepraat. Er is dus nog helemaal niets geregeld! Maar ik zeg er niets over, omdat ik anders nóg koelbloediger overkom.

Ik weet me trouwens ook absoluut geen houding te geven als ik haar bezoek, want zo lijk ik iedere keer de enige die niets om haar geeft. Ik ga natuurlijk ook niet gemaakt verdrietig doen, daar heeft niemand behoefte aan en daar bereik ik ook niets mee. Meestal sta ik bij haar bed om 'n beetje naar haar te staren, ik weet echt niet wat ik op zo'n moment moet zeggen of moet vragen.

Maar goed, nogmaals: ik ben gerustgesteld nu, was namelijk bang dat dit 'n teken was dat ik blijkbaar tóch niet genoeg van m'n oma hield.

[Ruudje]

AzN schreef:

Ik ben blij om te horen dat m'n 'emotieloze' reactie niet zo (heel) gek is, maar ik moet dus gewoon 'afwachten'? Moet er dan altijd 'iets' knappen op 'n gegeven moment of hoeft dat niet per se te gebeuren? En als er niets gebeurt, moet je dan naar 'n psycholoog ermee? Ik denk namelijk dat 't gewoon aan m'n karakter ligt: nuchter en praktisch ingesteld.

Iedereen zit anders in elkaar en bij iedereen werkt het anders. Jij maakt je nu al druk over iets waar nog geen sprake van is. Ik denk dat het wel goed komt

AzN schreef:

Dit ben ik net gaan denken, toen we 'n telefoontje kregen met de mededeling dat de uitzaaiingen ook in haar longen zijn gaan zitten en dat ze dus wellicht dit weekend niet eens zou kunnen overleven. Ik moest meteen denken aan 't regelen van de begrafenis, want m'n familie heeft er tot nu toe alleen over gepraat. Er is dus nog helemaal niets geregeld! Maar ik zeg er niets over, omdat ik anders nóg koelbloediger overkom.

Dat is toch handig? Heb het er eens over met je ouders, zou ik zeggen. Misschien denk je alleen maar dat je koelbloedig bent...

AzN schreef:

Ik weet me trouwens ook absoluut geen houding te geven als ik haar bezoek, want zo lijk ik iedere keer de enige die niets om haar geeft. Ik ga natuurlijk ook niet gemaakt verdrietig doen, daar heeft niemand behoefte aan en daar bereik ik ook niets mee. Meestal sta ik bij haar bed om 'n beetje naar haar te staren, ik weet echt niet wat ik op zo'n moment moet zeggen of moet vragen.

Je moet niks. Zoals ik al zei... iedereen op zijn manier. En ook jouw manier is goed

AzN schreef:

Maar goed, nogmaals: ik ben gerustgesteld nu, was namelijk bang dat dit 'n teken was dat ik blijkbaar tóch niet genoeg van m'n oma hield.

Jij maakt je er druk om... dat zegt genoeg

[Mening Gever]

Ik had ook zoiets met mijn oma (toen ze op het sterfbed lag)... ik had het gewoon niet door. Zelfs toen ik het bericht kreeg dat ze was overleden. Het leven ging op een normale manier door. Misschien wilde ik het niet doorhebben. Op haar begrafenis begon ik het door te krijgen en heb ik een flinke emotionele reactie gehad op haar dood. Misschien dat hetzelfde bij jou gebeurt.

Nu begin ik zelf weer schuldgevoelens te krijgen... Ik denk dat ik haar expres ben gaan vergeten om haar verlies beter te verwerken.

Ik denk dat het misschien wel een soort van bescherming is, ook omdat je weet dat iedereen er druk mee is.
Misschien dat je het gevoel hebt dat jij nu een beetje de stabiele factor moet zijn nu anderen alles zo intens ervaren?
Je merkt het later wel, misschien dat je nog verdriet krijgt, misschien niet.
Allebei is te begrijpen. Je merkt het idd vanzelf wel.
Sterkte iig.

[strontkind]

het kan zijn dat je, omdat je van te voren weet dat ze er binnenkort niet meer is, je onbewust je gevoel uitschakelt.
ik ben vorig jaar heel plotseling een goeie vriend kwijtgeraakt. gestorven in zijn slaap.
was natuurlijk een onwijze klap, uit het niets. ook wel tijdje moeilijk mee gehad.

misschien komt het nog bij jou, of misschien blijft het uit. maar het is niet slecht ofzo als je nog geen "rouwproces" gevoel hebt. is bij iedereen anders en je gevoel kun je niet sturen.

[Cheryl]

Ik had hetzelfde met m'n oma. Ik hield ook heel veel van d'r, ze woonde bij ons in huis de laatste 14 jaar, het vaste meubilair waar je altijd wel mee kon lullen, heel leuk.
En ook in het aftakelproces vond ik het heel erg kut, verdrietig enzo, maar ik had ook het gevoel alsof ik niet 'genoeg' verdrietig was. Het is tenslotte je oma. Maar mijn geval is wat anders denk ik, omdat in de twee jaar daarvoor ook mijn moeder en mijn tante waren gestorven en ik op dat moment nogal afgestompt was door die jaren.

Ik denk dat het gevoel niet veel gaat veranderen, zoals je je nu voelt, tenzij je dingen opkropt, dan kan het erna altijd nog opeens uitkomen, dat weet jij alleen het beste.

[drukknoopje]

Afgelopen nieuwjaarsdag is mijn opa overleden, na jaren van langzaam aftakelen. Het kwam voor niemand echt als een verrassing, maar ik had verwacht dat ik verdrietiger zou zijn.
Mijn opa en oma hebben altijd naast ons gewoond in een 2 onder 1 kap woning, ik zag ze allebei minstens 1x per dag. Sinds mijn vader is overleden in 1992 was mijn opa degene die mijn fietsbanden plakte en mij ophaalde van feestjes etc. Onze band was erg goed.
Toen ik hoorde dat hij overleden was, was ik wel even verdrietig en met de begrafenis heb ik continu gehuild, maar tussendoor en na de begrafenis kan ik wel zeggen dat ik er vrede mee heb.
Ik gun hem een plekje in een betere wereld, waar hij zelf vast in geloofde, en ik hoop dat hij nu geen pijn meer heeft. Toch ben ik nu niet verdrietig meer, alleen vind ik het heel, heel erg voor mijn oma die nu alleen verder moet!

[Rob]

drukknoopje schreef:

Afgelopen nieuwjaarsdag is mijn opa overleden, na jaren van langzaam aftakelen. Het kwam voor niemand echt als een verrassing, maar ik had verwacht dat ik verdrietiger zou zijn.

Het, uh, 'voordeel' van zo'n aftakelproces is dat je langzaam aan het idee kan wennen dat ze er niet meer gaan zijn. Ik denk dat dat ook wel meespeelt en de klap enigzins verzacht.
Er zijn ook zat mensen die dan hun kop in het zand steken en weigeren te accepteren dat die persoon binnenkort komt te overlijden. Die krijgen later meestal een heftigere reacties dan de mensen die er bij zijn geweest in zo'n aftakelproces.

Ik ben blij om te horen dat m'n 'emotieloze' reactie niet zo (heel) gek is, maar ik moet dus gewoon 'afwachten'? Moet er dan altijd 'iets' knappen op 'n gegeven moment of hoeft dat niet per se te gebeuren? En als er niets gebeurt, moet je dan naar 'n psycholoog ermee? Ik denk namelijk dat 't gewoon aan m'n karakter ligt: nuchter en praktisch ingesteld.

Soms kan je niet meer dan afwachten. Dat klinkt stom, maar je kunt niet alles naar je hand zetten.
Zelf heb ik ook een redelijk nuchtere en praktische kijk op het leven. Misschien verklaart dat waarom jij hetzelfde reageert als ik. En er is echt niets mis met zo'n houding. Zolang iedereen weet dat jij van haar houdt en om haar geeft, zou er geen probleem moeten zijn.
Om even te relateren: Ik heb bijvoorbeeld lang niet zo erg gerouwd als de rest van mijn familie omdat ik er vrede mee had en geaccepteerd had dat ze dood gingen. Dus was het rouwen lang niet zo intensief bij mij; sterker nog, ik voelde alleen maar licht verdriet en daar hield het op. Daarintegen kon ik wel een prima rol van stabiele factor vervullen. Als het je ligt, is dat misschien wat voor je?

Ik moest meteen denken aan 't regelen van de begrafenis, want m'n familie heeft er tot nu toe alleen over gepraat. Er is dus nog helemaal niets geregeld! Maar ik zeg er niets over, omdat ik anders nóg koelbloediger overkom.

Sommige dingen moeten gewoon gezegd worden, hoe bot of cru het ook kàn klinken. Want ze moet wel begraven of gecremeerd gaan worden. Toegegeven: Niemand vind dat leuk maar als niemand anders actie onderneemt, is er niets mis met het aansporen van de mensen die het zouden moeten doen. Anders moet dat allemaal na haar overlijden geregeld worden en dan ben je misschien verder van huis.

[Stefanie]

Toen ik mijn oma verloor vond ik het wel erg voor haar en de familie. Bij mij kwam het gevoel pas jaren later, toen ik besefte dat ik echt geen oma meer had en dat ze ook niet meer terug komt. Ik heb hele heftige dromen gehad, waarin ik zoveel moest huilen.

Hm, en misschien is met opa's en oma's de afstand gewoon groot genoeg. Ik weet het niet, ik ben nauwelijks verdrietig geweest om mijn opa's. Natuurlijk hield ik wel van ze en miste ik ze wel, maar het sloeg gewoon niet zo'n gat in míjn leven. Een belangrijk deel van rouwen lijkt mij het accepteren van een nieuwe situatie. Als de situatie nauwelijks verandert, tja, dan is je verdriet gewoon minder. Daar komt bij dat opa's en oma's altijd doodgaan, er is niks vreemds aan en het is ook niet zo wreed en oneerlijk als een vader of moeder die in de kracht van zijn/haar leven sterft. Oude mensen sterven nou eenmaal binnen afzienbare tijd.

Er zijn denk ik maar weinig mensen, op mijn ouders/broertje en dichtstbijzijnde vrienden na, van wie de dood mij echt langdurig aan zou grijpen. Egocentrisch, maar waar.

[AzN]

Morgan schreef:

Hm, en misschien is met opa's en oma's de afstand gewoon groot genoeg. Ik weet het niet, ik ben nauwelijks verdrietig geweest om mijn opa's. Natuurlijk hield ik wel van ze en miste ik ze wel, maar het sloeg gewoon niet zo'n gat in míjn leven. Een belangrijk deel van rouwen lijkt mij het accepteren van een nieuwe situatie. Als de situatie nauwelijks verandert, tja, dan is je verdriet gewoon minder. Daar komt bij dat opa's en oma's altijd doodgaan, er is niks vreemds aan en het is ook niet zo wreed en oneerlijk als een vader of moeder die in de kracht van zijn/haar leven sterft. Oude mensen sterven nou eenmaal binnen afzienbare tijd.

Er zijn denk ik maar weinig mensen, op mijn ouders/broertje en dichtstbijzijnde vrienden na, van wie de dood mij echt langdurig aan zou grijpen. Egocentrisch, maar waar.

Ik begrijp wat je bedoelt, maar m'n oma is 'pas' 65 jaar en heeft tot haar 55ste keihard gewerkt. Van kinds af aan al, op 't land bij haar ouders in China. Later heeft ze samen met m'n opa hier in Nederland 'n Chinees-Indisch restaurant gerund voor pakweg 20 jaar. Natuurlijk koos ze hier zelf voor, maar eigenlijk vind ik dat ze nu pas echt van haar leven aan 't genieten was. Eindelijk rust, zeg maar. Afgezien van de borstkanker, was ze kerngezond en altijd vrolijk. Ik had haar tot vorige week toe nog nooit somber gezien!

Maar ja, goed. 't Is ook wel zinloos om over haar te posten .

Dit wist je natuurlijk niet en hier we kunnen hierover van mening verschillen, maar je hebt sowieso gelijk hoor; als ze zou sterven aan ouderdom, zou ik er veel meer vrede mee hebben dan dat ik er nu mee heb.

[RedWarrior]

"Zou ik er meer vrede mee hebben", zeg je. Dat houdt dus in dat je dat níet hebt en dat klinkt dan weer als weldegelijk emotioneel aangedaan zijn. Of het nou veel of weinig is, het doet je dus wel íets. Of lees ik dat nou helemaal verkeerd? Het is, zoals velen hiervoor al hebben gezegd, geen niet-normale reactie. Tussen standaard en abnormaal zit enorm veel ruimte, dat het niet standaard zou zijn wil nog niet zeggen dat het dus meteen abnormaal is zoals jij reageert. Misschien ook dat die ziekte meespeelt, in zoverre dat je bij wijze van spreken van dag tot dag het besef hebt gehad dat het niet lang meer duren zou? Ook al gezegd, aftakelen doet je aan die situatie wennen.

[AzN]

RedWarrior schreef:

"Zou ik er meer vrede mee hebben", zeg je. Dat houdt dus in dat je dat níet hebt en dat klinkt dan weer als weldegelijk emotioneel aangedaan zijn. Of het nou veel of weinig is, het doet je dus wel íets. Of lees ik dat nou helemaal verkeerd? Het is, zoals velen hiervoor al hebben gezegd, geen niet-normale reactie. Tussen standaard en abnormaal zit enorm veel ruimte, dat het niet standaard zou zijn wil nog niet zeggen dat het dus meteen abnormaal is zoals jij reageert. Misschien ook dat die ziekte meespeelt, in zoverre dat je bij wijze van spreken van dag tot dag het besef hebt gehad dat het niet lang meer duren zou? Ook al gezegd, aftakelen doet je aan die situatie wennen.

Ik zou er vrede mee hebben als ze nu zou sterven, omdat ze dan geen pijn meer heeft. Aan de andere kant zou ik nooit vrede hebben met 't feit dat dit uitgerekend háár is overkomen. Ik denk dat ik 't zo bedoel.

Ik heb best veel last van stemmingswisselingen de afgelopen dagen. Op de fiets naar school en tijdens 't studeren thuis, ben ik heel afwezig en pieker ik de hele tijd over haar. Op school bij m'n vriendinnen ben ik heel vrolijk en kan ik er zelfs grapjes over maken als we 't over m'n oma hebben. Op MSN/Hotmail kan ik alleen maar mensen afkatten (wat ze ook zeggen of vragen), ook al weet ik best dat ze 't goed bedoelen.

Om eerlijk te zijn ben ik alleen nog op dit forum 'n beetje redelijk en mezelf. Ik denk dat dat komt doordat ik hier zelf kan bepalen wanneer ik over m'n oma wil praten en wanneer ik aan andere zaken wil denken, dat wisselt nogal namelijk .

[moon]

Yana schreef:

Misschien besef je het verstandelijk wel, maar nog niet gevoelsmatig?

Dat denk ik ook. Zeker als je het dood gaan van iemand die je dierbaar is voor het eerst meemaakt, kan het zijn dat je je nog niet goed beseft hoe dat zal voelen. Je kan je er een voorstelling van maken maar je kan het nog niet helemaal voelen, ik denk dat dat pas komt als je oma eenmaal overleden is.
Ook als je gevoel dan nog steeds hetzelfde is hoef je je geen zorgen te maken. Rouwverwerking is heel persoonlijk, iedereen gaat er op een andere manier mee om. Geen zorgen maken dus. Gewoon doen wat zelf prettig voelt en niet huilen omdat je het gevoel hebt dat je moet huilen bijvoorbeeld.
*Sterkte*