Heel simpel gezegd: als je staaltje er niet homogeen uitziet, dan weet je al zeker dat het geen zuivere stof kan zijn. Als het er homogeen uitziet; kan het ofwel zuiver zijn, ofwel een homogeen mengsel. Een mengsel kan je via een fysisch proces scheiden, een zuivere stof kan je natuurlijk niet scheiden. Bv. je neemt fijn ijzervijlsel en fijn zand en mengt dat. Als je goed mengt gaat dat er min of meer als iets homogeens uitzien (dus zou je kunnen denken dat het een zuivere stof is). Maar houdt er een magneet bij en dan zal dat spontaan weer uit elkaar gescheiden worden (ijzer wordt aangetrokken, zand niet).
Enkele voorbeelden:
water is zuiver (in chemische zin, kraantjeswater is niet zuiver; maar daarom gebruik je bij chemie dan ook gedistilleerd water of gedemineraliseerd water);
water + suiker is een mengsel (het ziet er homogeen uit, je ziet de suiker niet zitten tot je er te veel in doet; maar je kan het wel scheiden door bv. verdamping, dan krijg je uiteindelijk een suikerklont als al het water verdampt is),
bouillon/soep is ook een mengsel maar niet homogeen, want je ziet allerlei vetdruppeltjes op het oppervlak; die kan je er natuurlijk gaan afvissen; maar dan moet je de rest van je soep nog scheiden; dus ik zou eerder aanraden ze gewoon op te eten).
Maar andere fysische processen zijn natuurlijk ook mogelijk: zeven / filteren , chromatografie, bezinking, centrifugatie, distillatie, verdamping, air stripping, ... Wat je bij dergelijke scheiding uitbuit, zijn verschillende fysische eigenschappen: andere kooktemperatuur, magnetische aantrekbaarheid, oplossnelheid, oplosbaarheid, ... Hoewel die verschijnsels vaak vooral in chemie besproken worden, zijn het wel fysische processen (je verandert de aard van de stof niet).
Voor jouw specifiek mengsel moet je natuurlijk bedenken wat er mogelijk is; maar meestal kom je er wel met filtratie, chromatografie of distillatie.
Het is belangrijk te weten dat het proces fysisch moet zijn: als je met chemische reacties begint, ga je je stof veranderen en dus zou je van een mengsel bv. een zuivere stof kunnen maken of omgekeerd. Wat bv. wel kan, is dat je aan een mengsel bepaalde stoffen toevoegt om zo oplosbaarheid van het een of het ander te verminderen om er zo een van de componenten uit te halen.
Ook moet je je er bewust van zijn dat hetgeen ik hierboven allemaal zeg, juist is voor hetgene je in het middelbaar moet weten; maar er zijn ook mengsels die bv. niet te scheiden zijn via een distillatie en voor distillatie zich gedragen als een zuivere stof (dat is het geval bij azeotropische mengsels; bv. ethanol met water bij een bepaalde mengverhouding gaat niet meer te scheiden zijn door distillatie).
__________________
vaknar staden långsamt och jag är full igen (Kent - Columbus)
|