[NL] Worden vervoegen

[dystopia]

Lamme vraag voor de talenwonders..

AFAIK:
ik word
jij wordt
wordt je vanzelf wakker

Dat laatste gaat het dus om. Ik zeg: er staat geen vraagteken achter dus geen min t. Als er een vraagteken achter stond wel:

word je wakker?

Zo werkt het toch?

[p-chez]

Voor zover ik weet is het met 'je' achter het werkwoord altijd zonder T.

Dus 'dan word je vanzelf wakker'.

Ik maak van 't werkwoord 'lopen' als ik het niet zeker weet, in dit geval;

Dan loop je vanzelf wakker.

is dus zonder T, dus is het volgens mij ook zonder T

[dystopia]

Lopen is een sterk werkwoord. Het is totaal anders in de verleden tijd. Nou is worden dat ook maar ja dat is net zoals het werkwoord zijn een vreemde eet. Dus... ik weet nie

Ik doe het altijd met horen.

[dystopia]

stefano schreef:
Ik doe het altijd met horen.

Dat hoor je goed!

Wat voor werkwoordsvorm is dit dan

[Gatara]

Als het werkwoord voor de persoonsvorm je of jij voorkomt, is het stam - t.

Kijk je televisie?
Word je koning?
Ga je naar de winkel?
of:
als ik uitga, kijk je televisie
als ik honderd word, word je koning.
als ik honger heb, ga je naar de winkel



in jouw zin is het dus ook slechts de stam.
Zonder t dus.

Om te controleren of het om de je/jij persoonsvorm gaat, kun je - als er je staat - jij van maken.

Kijk jij televisie?
Word jij koning?
Ga jij naar de winkel?
als ik uitga, kijk jij televisie
als ik honderd word, word jij koning.
als ik honger heb, ga jij naar de winkel

Als het niet blijkt te kunnen, bv:
Kijk je vader televisie?
Kijk jij vader televisie?
Kan niet, dus:
KijkT je vader televisie?
(met t, want het is derde persoon)

Met andere woorden, moet je de volgende regels toepassen:
1. NOOIT stam + t als eerst het werkwoord dan de tweede persoonsvorm (je/jij) voorkomt.
2. Kijk of je van je --> jij kunt maken. Kan dat niet dan is het waarschijnlijk een derde persoon (je vader, je broer, je zus, je nicht)
3. Gebruik bijvoorbeeld een ander werkwoord (gaan is een makkelijke) om na te gaan of "het klinkt",.....hoewel rotterdammers ook "gaat je naar de winkel" zeggen..... maar da's dus fout Misschien kun je de werkwoorden "schrijven", "boren", "rennen" gebruiken,.. ofzo.

Succes!

[dystopia]

Wow wat een post ik vat het! Bedankt! (ehh.. basisschool? )

[M@rco]

M'n leraar op de basisschool zei altijd: "als jij er achter staat, drinkt 'ie de t op"...

Leestekens hebben nix met grammaticale werkwoordvervoegingen (mooi woord voor galgje )te maken.

[Gatara]

dystopia schreef:
Wow wat een post ik vat het! Bedankt! (ehh.. basisschool? )

No problem!

En ja, da's basisschoolstof, maar er zijn veel mensen die daar moeite mee hebben. Daarom herhalen ze het continue op de middelbare school nog eens.... en dan heb je nog mensen die het niet door hebben.

(ik veronderstel dat je een taal aan moet voelen. Lukt dat, dan is die hele taal een makkie voor je Ikzelf was matig tot redelijk in het beheersen van de Nederlandse taal. Twee jaar later voelde ik de taal bijna volledig aan. Mocht dan ook andere dingen doen van mijn leraar (als de krant lezen in plaats van duffe opdrachten maken))

Gatara schreef:

Om te controleren of het om de je/jij persoonsvorm gaat, kun je - als er je staat - jij van maken.


Kijk je vader televisie?
Kijk jij vader televisie?
Kan niet, dus:
KijkT je vader televisie?
(met t, want het is derde persoon)

Simpelweg: deze "JIJ" is persoonlijk vnw geen onderwerp dus eigenlijk heeft het er niks mee te maken en is dus ook geen uitzondering

op de basisschool onderscheid je dit niet zo goed dus daarom wordt de je/jij uitzondering bedacht.

[pol]

Gatara schreef:


Met andere woorden, moet je de volgende regels toepassen:
1. NOOIT stam + t als eerst het werkwoord dan de tweede persoonsvorm (je/jij) voorkomt.

Opletten met de tweede persoonsvorm :

als ik honderd word, word je koning.

maar :

als ik honderd word, wordt gij koning.

[Gatara]

pol schreef:


Opletten met de tweede persoonsvorm :

als ik honderd word, word je koning.

maar :

als ik honderd word, wordt gij koning.

Gij is dan ook DERDE persoonsvorm, niet TWEEDE

Net zoals hij, zij en het.

[Gatara]

**SoMeOne schreef:


Simpelweg: deze "JIJ" is persoonlijk vnw geen onderwerp dus eigenlijk heeft het er niks mee te maken en is dus ook geen uitzondering

op de basisschool onderscheid je dit niet zo goed dus daarom wordt de je/jij uitzondering bedacht.

In de zin:
Kijk je televisie?
is "je" wel degelijk het onderwerp.

in de zin:
Kijkt je vader televisie?
is "je vader" het onderwerp.

Het betreft hier geen uitzondering, maar een hulpmiddel om te kijken of het om een tweede of een derde persoonsvorm gaat.
"Jij vader" bestaat namelijk niet.

Ps.: verwar niet het taalkundig ontleden in: onderwerp, lijdend voorwerp en dergelijke met het taalkundig ontleden in: persoonlijk voornaamwoord, rangtelwoord, e.d.

[pol]

Gatara schreef:


Gij is dan ook DERDE persoonsvorm, niet TWEEDE

Net zoals hij, zij en het.

Nope.

'gij' is tweede persoonsvorm!!! (ok, het is een wat oudere vorm maar nog steeds correct Nederlands).

'hij/zij/het' is derde persoonsvorm.

[Gatara]

pol schreef:


Nope.

'gij' is tweede persoonsvorm!!! (ok, het is een wat oudere vorm maar nog steeds correct Nederlands).

'hij/zij/het' is derde persoonsvorm.

Sorry, je hebt gelijk. (/me heeft eens in de Van Dale gekeken).

Gij wordt in ieder geval behandeld als derde persoonsvorm.
Als je dat gewoon in je achterhoofd houdt, kan het niet mis gaan. Of zijn er misschien uitzonderingen wat betreft het vervoegen van werkwoorden met gij?

Ik weet wel dat er meer ouderwetse werkwoorden gebruikt worden in combinatie met gij die je bij jij niet tegenkomt.

Zult gij dat niet meer doen!
terwijl
zult jij dat niet meer doen!
nergens op slaat

Net zoals in het engels:
Art thou a prince or a king?

[bloemie147]

heej

volgens mij is het zow:

je krijgt word (ZONDER -T) als:

ik voor het werkwoord staat
ik achter het werkwoord staat
je achter het werkwoord staat
jij achter het werkwoord staat, MAAR het moet wel te vervangen zijn door jij
de zin in de gebiedende wijs staat

CONTROLE: vul de vorm van het werkwoord lopen in

dussss: WORD(T) JIJ BEHANDELD?

conclusie: jij staat in het rijtje van werkwoorden zonder -t, EN JE KUNT HET VERVANGEN DOOR JE, duzzz is het zonder -t

controle: LOOP JIJ.....

dit maniertje geldt niet alleen voor werkwoorden als wordt, maar voor ALLE werkwoorden

DIT IS EGT EEN VERY HANDIGE METHODE

veel suc-6

[bloemie147]

sorry, ik heb en foutje gemaakt

bij het vierde -tje staat het fout:


HET MOET NAMELIJK NIET TE VERVANGEN ZIJN DOOR JIJ, MAAR DOOR JE!!!!!!!!

[bloemie147]

GATARA SCHREEF:

Zult gij dat niet meer doen!
terwijl
zult jij dat niet meer doen!
nergens op slaat


dit klopt niet wat hierboven staat

het is een zin in de gebiedende wijs, duz heb je altijd de STAM (dus zonder een -t)

[Gatara]

bloemie147 schreef:
GATARA SCHREEF:

Zult gij dat niet meer doen!
terwijl
zult jij dat niet meer doen!
nergens op slaat


dit klopt niet wat hierboven staat

het is een zin in de gebiedende wijs, duz heb je altijd de STAM (dus zonder een -t)

Houdt je daaraan!

En niet houd je daaraan!

Gatara schreef:


Houdt je daaraan!

En niet houd je daaraan!

Een -t achter de gebiedende wijs is de oude vorm, houd je daaraan kan ook.

*vindt overigens dat deze topic nergens meer over gaat*

perseus schreef:


Een -t achter de gebiedende wijs is de oude vorm, houd je daaraan kan ook.

*vindt overigens dat deze topic nergens meer over gaat*

een -t erachter is meervoud, dacht ik...

Komt dat allen zien!
Gaat naar boven, kinderen!

Maar dat is idd wel oud, nu zeggen ze gewoom:
Ga naar boven, kinderen!

Maar ok,

[bloemie147]

ik heb geleerd van mn lieve (ahum) mevrouw P. voor nederlands dat een zin in de gebiedende wijs altijd de stam is (duz zonder -t)

[Gatara]

bloemie147 schreef:
ik heb geleerd van mn lieve (ahum) mevrouw P. voor nederlands dat een zin in de gebiedende wijs altijd de stam is (duz zonder -t)

Gebiedende wijs
"Bezint eer ge begint, word lid."

Bij de gebiedende wijs gaat het om de vorm van het werkwoord die hoort bij de tweede persoon, met JIJ erachter:
"loop jij" dus:
"loop door!"
Bij sommige onregelmatige werkwoorden is dat verwarrend:
bij ZIJN is het niet BEN van BEN JIJ maar WEES. Tegenwoordig
zie je in plaats van "Wees maar niet bang" ook "Ben maar niet bang". Hoewel de laatste vorm regelmatiger is, wordt alleen de vorm met wees als Algemeen Nederlands beschouwd.

De gebiedende wijs krijgt doorgaans geen -t, ook niet als het bevel of de (beleefde) aansporing tot meer dan 1 persoon wordt gericht: word lid, ga studeren, red het milieu. Vroeger werd een strikt onderscheid gemaakt tussen de gebiedende wijs enkelvoud (zonder -t) en meervoud (met -t). De gebiedende wijs in het meervoud, met -t, is in alledaags taalgebruik steeds meer in onbruik geraakt. Alleen in enkele vaste formuleringen en in verheven taalgebruik is de -t blijven staan: bezint eer ge begint, komt dat zien, verheft uw hart. Voor de gebiedende wijs wordt in sommige gevallen, naast de vorm van de tweede persoon, ook het hele werkwoord of het voltooid deelwoord gebruikt: let op, opletten, opgelet.

Gebiedende wijs met U
"Kleedt u zich aan, wind u niet zo op"
De gebiedende wijs krijgt over het algemeen geen t. De gebiedende wijs enkelvoud met u als onderwerp krijgt echter wel een t:
- Legt u uw verwijzing daar maar neer. Geeft u het flesje maar hier. Houdt u rekening met vertragingen. Rijdt u daar maar in.

Als er een vorm met of zonder u mogelijk is, is de vorm met u iets beleefder:

- Komt u verder ->
Kom verder

- Gaat u zitten. ->
Ga zitten.

- Noteert u steeds het volgnummer ->
Noteer steeds het volgnummer

- Weest u ervan verzekerd dat... ->
Wees ervan verzekerd dat...

Het gaat hier om u als onderwerp. Heel verraderlijk zijn de gevallen waarin u geen onderwerp is, maar een nevenvorm van ZICH. Als u vervangen kan worden door UZELF, dan is u geen onderwerp en komt er geen -t, zoals bijvoorbeeld in:
"Wind u(zelf) niet zo op".
Ga eerst na wat ur hoort bij een werkwoord zonder d of t als het onderwerp u erbij staat. Als u de betekenis van ZICH heeft, en dus vervangen kan worden door UZELF, komt er GEEN -t.

--------------------------------------
ZO.......... dat moet nu toch wel duidelijk zijn
Of juist niet

Bron:
Schrijfwijzer - Jan Renkema
ISBN: 9789012090230

[Gatara]

Dus in het kort:

Wil je beleefd zijn en je gebiedende wijs aan een u-persoon richten, dan +t (mits u "uzelf" betekent),
wil je iets gewoon gebieden naar een jij-persoon dan is het
zonder t.

Ps.: nu weet ik alleen niet wat er met Gij aan de hand is. Ik denk dat deze hetzelfde behandeld zal worden als U.

-t

[MH]

dystopia schreef:
Lamme vraag voor de talenwonders..

AFAIK:
ik word
jij wordt
wordt je vanzelf wakker

Dat laatste gaat het dus om. Ik zeg: er staat geen vraagteken achter dus geen min t. Als er een vraagteken achter stond wel:

word je wakker?

Zo werkt het toch?

Advies van een deskundige: is het onderwerp 'ik' of staat er je/jij achter de persoonsvorm, dan is de stam voldoende. Vgl lopen-> ik loop, jij loopt, hij loopt, loop jij. Als er 'je' achter de persoonsvorm staat en het is niet in 'jij' te veranderen (vb. wordt je fiets gestolen?), dan geldt de regel stam+t.
En voor iedereen die de fout in gaat: AAN DE TEGENWOORDIGE TIJD MAG NOOIT EEN 'D' WORDEN TOEGEVOEGD!!!