De idioot onder het dak

[Reynaert]

De idioot onder het dak

Ik ben vrij, herfstige verten ontvouwen zich
en hier achter wacht het dak van de wereld.
Concreter: elf vierkante meter, er is een man
die niet kan denken, die alleen maar weemoed
voelt en als een leegslagen idioot naar het plafond
staart. Laat mij erbij, laat ons mensen zijn.

Er is een jongeman op een openbaar toilet,
hij zegt: ‘leer me zin in woord te lezen.’
Het is er nacht noch ochtend, onder
een stoffige spiegel schuilt zijn aangezicht.
‘Want wat was ‘t woord ons nog waard.’

Ik zat op het dakterras en bedacht onmogelijkheden.
In dorre velden lag een wijngaard te verwelken.
De jongeman van later verzamelde destijds oud papier,
maar ik had nog geen folder om hem mee te geven.

Er was port in het glas en de jongen slenterde weg.
Ik wilde hem vertellen hoe het leven werkelijk was,
dat je het zo vaak mogelijk moest vergeten.

‘Zeg jongen, wat weten wij van elkaar?’
Ik bedacht zijn repliek, riep hem na:

‘Het dak van de wereld wacht op mij.’

Groningen, 23 oktober 2005

[Alwien]

Ja. En die laatste zin had Blof ook al bedacht.

[Reynaert]

Dat klopt. Heb je wel eens gehoord van intertekstualiteit? Zie anders hier voor uitleg.

[gezweetwel]

Ik vind 'm goed Er zit veel in, zoals bij de meeste van jouw gedichten... en hoewel het soms wat overdreven is, blijf je toch meestal aan de goeie kant van de scheidingslijn. Sommige zinnen zijn gewoon om op te eten.

Het enige wat ik niet snapte:

Reynaert schreef op 23-10-2005 @ 23:31 :

Er is een jongeman op een openbaar toilet,
hij zegt: ‘leer me zin in woord te lezen.’
Het is er nacht noch ochtend, onder
een stoffige spiegel schuilt zijn aangezicht.
‘want wat was ‘t woord ons nog waard.’

Waarom zeg je niet "want wat IS 't woord ons nog waard"? Dat zou logischer zijn dan 'was', en ja, dan breek je de alliteratie - maar logica primeert op stijlfiguren als ik iets lees...

Ik raakte meteen afgeleid door de titel omdat ik moest gaan opzoeken waar dat ook alweer van was (/op gebaseerd was) en zo vergat ik bijna dat ik je gedicht aan het lezen was.

De eerste strofe leest erg fijn, al vind ik dat 'elf vierkante meter' er erg buiten vallen (ook al staat dat 'concreter' ervoor, ik vind het toch niet meer) en begrijp ik niet wat Laat mij erbij, laat ons mensen zijn. daar opeens wil zeggen.

Sommige andere stukjes zijn misschien net iets te verhalend (de derde strofe vooral).

Ik wilde hem vertellen hoe het leven werkelijk was,
dat je het zo vaak mogelijk moest vergeten.

‘Zeg jongen, wat weten wij van elkaar?’
Ik bedacht zijn repliek, riep hem na:

‘Het dak van de wereld wacht op mij.’

dát vind ik weer heel erg mooi

Ik weet niet of ik het wel echt een mooi gedicht vind ('goed' zal het vast wel zijn, het zit in ieder geval goed in elkaar), maar dat einde vind ik wél heel mooi.

[Reem]

Ik vind het te lang. Ik heb het idee dat het korter had kunnen zijn, omdat niet iedere regel in mijn ogen essentieel is. Of misschien vind ik het te verhalend, ik weet het niet precies. De eerste strofe vind ik gewoon goed, het leest fijn en er zitten leuke regels tussen, maar als ik bij de tweede strofe beland denk ik: moet dat nou, dat openbaar toilet, en in de derde strofe het dakterras en in de vierde strofe het glas port? Voor mijn gevoel houdt dit alles te weinig verband met de eerste strofe, en dat bedacht ik me in feite pas nadat ik het meerdere malen gelezen had. De eerste keer echter dacht ik telkens: wat mooi beeldend, ik zie het helemaal voor me. Nu geloof ik dat het teveel van het goede is: het verveelt na een aantal keer. Ik kan het niet goed uitleggen eigenlijk.

‘Zeg jongen, wat weten wij van elkaar?’
Ik bedacht zijn repliek, riep hem na:

‘Het dak van de wereld wacht op mij.’

Ik zou de komma achter 'repliek' weglaten en er 'en' voor in de plaats zetten.

edit: ik vind je gedicht dus te lang, het is te weinig een geheel, maar dat neemt niet weg dat ik de strofes los van elkaar erg mooi (beeldend) vind.

[Reynaert]

Bedankt voor de reacties.

gezweetwel: het is niet met 100% zekerheid af te leiden wie die zin die jij quote denkt of zegt. Je eerste ingeving is waarschijnlijk dat 'de jongeman' het zegt omdat hij in een paar regels daarvoor ook al verhaalde tussen aanhalingstekens. Maar de wijziging in tijd (t.t. => v.t.) zou je als een aanwijzing kunnen zien dat het niet door die jongen gezegd wordt. Het zou een uitspraak van de ik-figuur kunnen zijn, een overpeinzing over die situatie, een gedachte... Maar wat het precies is moet je zelf invullen.

Thoughtful: 'Laat mij erbij, laat ons mensen zijn' slaat terug op 'er is een man'. De ik-figuur wil bij die man zijn, samen mens zijn. De grote vraag is natuurlijk 'wie is die man?'

Reem: Je vindt het te lang, m.n. door telkens weer een nieuwe situatie, een nieuw beeld, strofe na strofe. Stel dat je aan het dichten bent in een kamer, waar ben je dan? In eerste instantie in die kamer, maar in gedachten ben je misschien wel heel ergens anders, in een herinnering, een droom, je verbindt beelden met elkaar die niets met elkaar te maken hebben, bedenkt verbanden (onmogelijkheden?) en tegelijkertijd zou je jezelf vanuit een soort macroperspectief kunnen bekijken... Het is naast een conventionele interpretatie misschien de moeite waard om dit gedicht te zien als een gedicht over dichten. Misschien dat de regels voor die interpretatie ook wat essentiëler zijn. Ik neem je suggestie voor het einde trouwens niet over omdat ik daar graag een pauze heb, het is wat mij betreft een rustpunt na de beeldenstorm van de strofes daarvoor.

[Porcelain]

Hm, ik weet niet zo goed wat ik erover moet zeggen. Het is een beetje alsof je een zogenaamde onzindroom () hebt gehad en die hebt beschreven in het gedicht, nou ja, zo beleef ik het.

Het ene stukje vind ik eigenlijk wat saai, zoals de eerste strofe, ik haal er misschien te weinig uit maar dat komt omdat ik niet zo'n zin heb het vaker te lezen. 'Concreter: elf vierkante meter' vind ik fijn door het stukje rijm. Hee, misschien is dat wel wat ik mis in deze strofe: ritme, rijm, een beetje structuur. Ik kan mijn ritme er niet in vinden, dat hoeft ook niet altijd, maar hier ben ik er wel naar op zoek.

Die tweede strofe vind ik dan weer wél interessant. Heb ik ook niet veel op aan te merken. En de vierde en wat daarna komt vind ik ook mooi, maar de derde weer niet zo (zelfde soort stijl als die eerste, lijkt het).

Ik weet gewoon niet zo goed wat ik met die twee strofes aanmoet, ik krijg er dus een onzindroombeeld bij juist door die afwisseling van strofes met lange zinnen en veel informatie, en strofe's waar ik een duidelijk beeld bij krijg.

[gezweetwel]

@Reynaert: dat geloof ik niet. Het hele gedicht is al een overpeinzing van de ik-figuur, van de verteller, dus er is verder geen enkele reden waarom die zin dan tussen aanhalingstekens staat, in mijn ogen

[Vogelvrij]

Reynaert schreef op 24-10-2005 @ 11:45 :
Dat klopt. Heb je wel eens gehoord van intertekstualiteit? Zie anders hier voor uitleg.

*geeft antwoord voor Alwien*

Ja hoor, daar hebben we volgende week tentamen over.

Het doet me ook denken aan I was Hoping van Alanis Morissette, maar dat zal wel aan mij liggen