waarom straffen?

[Just Johan]

Vind je dat het strafrecht gebaseerd moet zijn op:

1) wraak: de dader van iets met gelijke munt terugbetalen.

2) de maatschappij: als iemand te kennen heeft gegeven niet te kunnen funcioneren in de maatschappij zonder deze opzettelijk schade te berokkenen moet hij hieruit geweerd worden. in volledige afzondering arbeid te verrichten in dienst van de rest tot de schuld is afbetaald indien er mogelijkheid is tot reïntegratie en als die mogelijkheid er niet is na eventuele werkstraf een dodelijke injectie.

3) 1+2

4) laat oordelen maar aan mijn god over

5) 1+4

6) 2+4

7) 1+2+4

8) iets anders

Zelf ga ik denk ik voor optie 2

(Deze post van mij komt deels uit een ander topic op A&N.)

Een straf kan een aantal doelen hebben.

1. Verbetering van de veroordeelde: rehabilitatie. Daarvoor is nodig een straf die is toegesneden op de situatie van de veroordeelde. Iemand die bijvoorbeeld zedendelicten pleegt omdat hij een persoonlijkheidsstoornis heeft, zal moeten opgenomen worden in een kliniek. Iemand die een delict pleegt als bijvoorbeeld winkeldiefstal, zal een opvoedingsprogramma moeten doorlopen of een andere alternatieve straf.

2. Toevoegen van leed aan de veroordeelde: retributie. Dit is het oog-om-oog principe wat vooral bij laagopgeleide mensen goed 'scoort'. Iemand heeft een delict gepleegd waardoor de samenleving schade is berokkend, en dus moet die persoon zelf schade berokkend worden. Dat kan zijn een geldboete maar het kan ook zijn een beperking van de bewegingsvrijheid, bijvoorbeeld celstraf of elektronisch huisarrest. Hoe dan ook, het element van vergelding staat hier voorop. In zo'n geval moet je kijken naar de ernst van het verwijt wat de dader gemaakt kan worden. Iemand die een geestesziekte heeft zal weinig hebben aan vergelding, omdat die persoon immers niet uit vrije wil delicten pleeft. Die persoon heeft een dwang daartoe die niet te onderdrukken valt. Aan de andere kant zullen mensen die wél bij hun volle verstand waren, uit koelen bloede delicten plegen na een koel, kalm moment van nadenken, wél hard gestraft kunnen worden uit vergelding.

3. Beveiligen van de samenleving: preventie. Dit valt uiteen in bijzondere preventie en algemene preventie. Bijzondere preventie is vrij simpel: zolang deze persoon achter de tralies zit, kan hij geen delicten meer plegen. Hij is uit de samenleving geplukt en opgeborgen. Algemene preventie heeft vooral een uitstralende werking: potentiële plegers worden afgeschrikt door het feit dat de persoon die dit delict al wél heeft gepleegd, gestraft wordt. Het is afschrikwekkend als iemand lang in de gevangenis komt. In sommige gevallen kan preventie zelfs het enige criterium zijn in de strafmaat, wanneer justitie een voorbeeld wil stellen. Denk aan de zaak van de Antilliaanse scooterdiefjes die voor enkele diefstallen straffen van zeven tot negen jaar kregen. Dat is ongehoord hoog en heeft tot doel mensen die van plan zijn delicten te plegen, af te schrikken.

Een straf heeft vrijwel nooit één doel. Mensen zijn complex en de straf is altijd een samenspel van de bovengenoemde factoren. Bij sommigen ligt het accent meer op de vergelding, bij andere meer op de heropvoeding. Is het een patiënt of een delinquent? Dat is de hamvraag.

Je moet het dus van geval tot geval bekijken. In sommige gevallen is het beter een straf te baseren op het één, dan op het ander. Maar om een alomvattend antwoord te geven: ik denk dat het strafrechtssysteem van een samenleving als geheel het beste op rehabilitatie geënt kan zijn, teneinde de maatschappij als geheel zo 'gezond' mogelijk te houden (geen uit- of afvallers, mensen levenslang achter de tralies, e.d. Daar ben je op de lange duur het meest bij gebaat).

[Just Johan]

mooie post

Dank je.

Het is eigenlijk gewoon een opsomming in mijn eigen woorden van de filosofische basisprincipes van straffen. Eigenlijk is het woord 'straf' ook een beetje een raar woord. In de volksmond is straf per definitie leedtoevoeging. In het strafrecht kan het ook rehabilitatie of iets anders betekenen. 'Maatregel' zou misschien een betere keus geweest zijn, maar dat woord was al in gebruik.

Overigens bestaat er niet zoiets als 'de beste' straf. Dat verschilt zoals gezegd per persoon, maar dat is nog niet alles. Er zijn mensen die denken dat je altijd het rehabilitationisme of het retributivisme moet volgen, zoals bijvoorbeeld de Italiaanse filosoof Cesare Beccaria die in alle gevallen het utilisme voorstond. Maar bijvoorbeeld de bekende Duitse filosoof Immanuel Kant, was een fel voorstander van het retributivisme, ook al ging het om een veroordeelde die een geestelijke stoornis had en wiens daden hem dus niet konden worden aangerekend.

Het is sowieso maar de vraag wáárom we eigenlijk de delinquent als uitgangspunt nemen om de straf te bepalen. We hebben nu de laatste tijd in Nederland een fraai stukje populisme gezien. In dat woord ligt 'populi' al besloten, volk. Nu, waarom zou men bij het kiezen van een geschikte straf uitgaan van de persoon van de dader en de omstandigheden van het geval, en niet van de vox populi? Eigenlijk stel je dan één individu boven het collectief: namelijk wat het beste is voor díe individuele delinquent, en niet wat het beste is voor het volk.

Het volk wil overigens vrijwel altijd retributivisme, omdat (het is jammer genoeg nu eenmaal zo) het volk bestaat uit mensen die nogal gemakkelijk toegeven aan 'onderbuikgevoelens'. En de onderbuikgevoelens wijzen meestal in de richting van 'oog-om-oog'. Eigenlijk zouden we dus gewoon iedereen keihard moeten straffen, dan is het volk tevreden. En het gaat immers om de grootste hoeveelheid geluk voor de grootste groep mensen. Maar dan lopen we weer tegen het probleem aan dat we individuën nemen en ze terechtstellen als voorbeeld voor het volk, om het volk tevreden te stellen. Dan maak je het individu juist weer ondergeschikt aan het collectief.

Zo is het dus een eeuwige strijd tussen de verschillende uitersten, waarvan de uitkomst gelukkig is dat bij het bepalen van de straffen eigenlijk altijd rekening wordt gehouden met wat het volk wil én wat de goede zeden eisen én wat een goede rechtsorde eist én wat ook nog eens goed is voor de pleger zelf. Iedereen tevreden, het leven is mooi

[Kirk22]

op je topictitel zou ik reageren: omdat je somige dingen niet mag en je moet voelen wanneer je iets fout deed. (zoals het stroomstootje op de muis als hij aan de kaas zit).
Het kan ook als voorbeeldfunctie dienen.
Ik denk dat 90% vd straffen is om de maatschappij te beschermen.

[L Boksha]

Kirk22 schreef:
op je topictitel zou ik reageren: omdat je somige dingen niet mag en je moet voelen wanneer je iets fout deed.

Oh ja? En met welk doel? Zeg nou niet: om herhaling te voorkomen. Zo werkt de mens niet (of in ieder geval gevangisstraf).
Ik vind dat straffen 100% moet dienen om de maatschappij te beschermen. Niet om de maatschappij te dienen dus ook niet om mijn eigen rechtsgevoel te bevredigen, of dat van wie dan ook. Dit geeft wel een probleem: als mensen gaan rellen omdat een verdachte niet veroordeeld wordt, zal deze dan toch veroordeeld moeten worden, maar in principe ben ik er op tegen dit een rol te laten spelen.
Ik ga er van uit dat rechtsgevoel (en retributivisme. Dat is "oog om oog, tand om tand", de woede die mensen voor een misdadiger voelen) is ontstaan door evolutie, om de mens als soort verder te helpen. Immers, hard straffen is niet helemaal waardeloos om misdaden te voorkomen, en ook goed genoeg om een maatschappij met mensen mét rechtsgevoel beter te laten draaien dan één zonder. We moeten echter niet het doel van dit rechtsgevoel vergeten: het voorkomen van problemen binnen de maatschappij. Als dit op een andere manier kan, is straffen dus overbodig geworden, en het rechtsgevoel, de woede jegens een misdadiger, ook. Ik weet dat je gevoelens niet kunt afschaffen, maar het zou een stuk beter zijn als men er wat bewuster, en dus menselijker, mee om zouden gaan, en vooral het dóel van hun gevoelens niet uit het oog verliezen. Je moet dus, vind ik, niet hard straffen omdat het je woede koelt (dat doet het trouwens niet), maar een methode zoeken om herhaling bij de misdadiger en toekomstige misdadigers te voorkomen.

Een ander ding dat voor mijn stelling pleit is dat er tegenwoordig misdaden zijn die zeer schadelijk zijn, maar geen algehele volkse woede oproepen. (denk aan fraude, computermisdaden)
Deze straffen moeten wél voorkomen worden waar mogelijk. Zo zie je dus dat ons "simpele" door de evolutie gecreëerde rechtsgevoel niet langer nut dient in deze moderne "ingewikkelde" maatschappij.

[Kirk22]

om herhaling te voorkomen. Mensen zijn namelijk net dieren. Misschien is gevangenisstraf niet de beste oplossing (school voor criminelen). Iedereen 'opleiden' tot brave burger kost vaak meer dan dat de samenleving wil betalen, dus wegstoppen helpt dan het best.