Inverdieneffect
Een uitgave van de overheid of een verlaging van de belastingtarieven verdient zichzelf (voor een deel) terug door de gunstige gevolgen van zo’n maatregel voor de belastingopbrengst (stijgt) of voor andere overheidsuitgaven (dalen).
Door de belastingverlaging wordt de prikkel om extra te werken en verdienen groter met als gevolg dat de nationale productie stijgt, de belastingopbrengst toeneemt en bijvoorbeeld werkloosheidsuitgaven teruglopen. Een soortgelijke redenering zit achter de Laffercurve.
Multiplier
Wanneer de overheid de bestedingen stimuleert door bijvoorbeeld een nieuw vliegveld te laten aanleggen dan heeft dit een soort sneeuwbal-effect (multiplicatoreffect) voor de economie. Vliegveldbouwers krijgen nieuwe opdrachten en gaan met hun werknemers aan de slag om die opdrachten uit te voeren. Sommige werkgevers moeten zelfs nieuwe werknemers aantrekken. Kortom, in de vliegveldbouw wordt een extra inkomen verdiend. Een deel van dit extra inkomen leidt tot extra bestedingen van de gezinnen van de werknemers in de vliegveldbouw. Deze kopen extra vakanties, bankstellen en verzekeringen. Daardoor ontstaat er extra werk en extra inkomen bij reisbureaus en touroperators, bij de bankstellen-industrie en in de verzekeringsbranche. Ook daar geven de werknemers het extra verdiende inkomen voor een deel weer uit, enzovoort.
Het uiteindelijke effect is een aantal keren groter dan de oorspronkelijke investering van de overheid. Vandaar de naam inkomensvermenigvuldiger, multiplicator of in het Engels: 'multiplier'.
|