Protectionisme

[Jordi]

Voor economie moet ik samen met een vriend een spreekbeurt houden over protectionisme. Het lukt op zich wel vrij aardig, maar wij hebben nog wat meningen (en eventueel aanvullende informatie) nodig over dit onderwerp.

Voor de mensen die niet weten wat protectionisme is, zal ik dat nu even uitleggen. Protectionisme is het nemen van maatregelen door de overheid om de concurrentiepositie van het binnenland te verbeteren. Dit doet Amerika met haar staalindustrie en Europa met de landbouw.
Voorbeelden van protectie zijn: hoge invoerbelastingen heffen, een maximum aantal in te voeren goederen stellen, idioot hoge veiligheidseisen stellen (waaraan buitenlandse producten nooit zullen voldoen), een bepaalde sector subsidiëren...

Protectionisme is slecht voor de onderlinge banden tussen landen, want als je hier aan doet, dan benadeel je die andere landen. Ontwikkelingslanden kunnen door de protectie van de grote landen daar niet doordringen op de markt en zullen dus arm blijven.
Protectie zorgt er echter wel voor dat bepaalde sectoren in een land kunnen voortbestaan en dus niet failliet zullen gaan.

Wat vinden jullie hier nou van?

[Wawl]

In haar algemeenheid is bescherming nadelig, omdat zij belemmerend inwerkt op de optimale internationale arbeidsverdeling. Er zijn echter enkele uitzonderingen, waarin invoerbeperkingen uit het oogpunt van optimale arbeidsverdeling goed kunnen werken. Dit kan gelden voor opvoedende bescherming (zie vrijhandel) en het nemen van verweermaatregelen tegen dumping. Verder kunnen er gevallen zijn waarin bescherming weliswaar nadelig is voor de wereld als geheel, doch bepaalde voordelen oplevert voor het land in kwestie. Dit kan zijn een verbetering van de werkgelegenheid in perioden met werkloosheid of een verbetering van de ruilvoet van het land. Denkbaar is ook dat men willens en wetens een welvaartsvermindering op de koop toe neemt, om andere doeleinden na te streven, bijv. een vermindering van de kwetsbaarheid in geval van oorlog. Nog andere gevallen van protectie doen zich voor onder druk van pressiegroepen. Beschermingsmaatregelen leiden vaak tot binnenlandse prijsstijgingen en tot een beperking van het aanbod van goederen en diensten. Bovendien lokt protectie weer protectie uit, hetgeen kan leiden tot een handelsoorlog, zodat alle betrokken landen ten slotte slechter af zijn. Vooral in tijden van depressie en werkloosheid trachten veel landen hun moeilijkheden op anderen af te wentelen door steeds toenemende invoerbelemmeringen. In perioden met volledige werkgelegenheid is het in principe gemakkelijker door het uitwisselen van wederzijdse concessies tot een algemene vermindering van de handelsbeperking te komen. Ook dan blijkt een handelspolitieke ontwapening echter zeer moeilijk te zijn. Kleine landen zijn doorgaans het minst protectionistisch, omdat zij sterk afhankelijk zijn van een ongehinderde uitvoer.

[USPalermo]

Kijk het probleem dat je schets voor de 3e wereldlanden is niet echt een probleem voor de Europese landen en de VS. De 3e wereld landen hebben 1 punt voor op de VS en Europa, lage lonen, verder niets. De oorzaak van het arm blijven van de 3e wereldlanden kun je beter zoeken in het klimaat en b.v. verschil in godsdienst tussen verschillenden landen.(Maargoed dit is een andere discussie)

Wat betreft de regels die de staat, buitenlandse bedrijven oplegt om producten in een land te mogen verkopen zal ik volgende zeggen: Zoals je al aangeeft zitten er voor en nadelen aan de regels die de regering van een land stelt.

Voordelen: de staat beschermt de bedrijven die actief zijn op de nationale markt en die uit het land zelf komen. Dit zou je als goed kunnen omschrijven, immers binnenlandse bedrijven zorgen voor werkgelegenheid in het binneland, iets dat de staat van een land altijd zal toejuichen. Verder zal de staat er belang bij hebben dat bedrijven die op de binnenlandse markt actief zijn het zo makkelijk mogelijk hebben ,immers dit zal winststijging of omzetstijging met zich mee brengen. Gevolg, de staat kan meer belasting innen van die bedrijven. Concurrentie van buitenlandse bedrijven, daar is de staat dan dus niet van gediend.

Nadelen: zoals als je al zegt: er kan een wrange situatie ontstaan met buurlanden. Een land als Nederland leeft van de export met bijvoorbeeld Duitsland en leeft ook van de import uit Duitsland en andere EU landen en ook de VS natuurlijk. Wanneer je dit probeert tegen te gaan als staat, ben je verkeerd bezig.
Wanneer Nederland te streng zou zijn voor b.v. Duitsland dan is het niet aantrekkelijk meer voor Duitse bedrijven om handel te drijven met Nederlandse bedrijven. Dit is jammer, immers de Nederlandse bedrijven lopen zo omzetten, dus winsten mis. Verder leven mensen in de grensgebieden van hun
Duits/Nederlandse betrekkingen. Dus wat eerst nog een voordeel leek te zijn blijkt nu een nadeel te worden.

Je kunt dus stellen dat het heel moeilijk is om vast te stellen voor een staat, hoe in te grijpen(welke maatregelen er dus getroffen moeten worden)

Tot op zekere hoogte is het goed dat de staat ingrijpt, natuurlijk moet dit niet te ver gaan!!

Tot slot kun je dus stellen dat het per land verschillend is of de staat zal moeten ingrijpen. Belangrijk hierbij is de import en de export cijfer van het land.

[Friedman]

Er is geen enkel argument voor protectionisme, het is altijd gebaseerd op slechte economische politiek. Vrijhandel is altijd te prefereren.

Friedman schreef op 20-01-2004 @ 10:51:
Er is geen enkel argument voor protectionisme, het is altijd gebaseerd op slechte economische politiek. Vrijhandel is altijd te prefereren.

En dat is iets waar zo goed als alle economen het over eens zijn.

[Jordi]

Ja, maar het zo voor onze presentatie ook wel goed zijn als we een paar goed onderbouwde meningen hadden voor protectionisme. Er zijn namelijk ook best wel voordelen...

Maar goed, bedankt voor de reacties!

AragornElessar schreef op 20-01-2004 @ 16:25:
Ja, maar het zo voor onze presentatie ook wel goed zijn als we een paar goed onderbouwde meningen hadden voor protectionisme. Er zijn namelijk ook best wel voordelen...

Maar goed, bedankt voor de reacties!

Moet je niet aan mij vragen, ik ben econoom.

En als je denkt dat er voordelen zijn, dan weet je toch ook wel waarom dat iets een voordeel zou zijn?

[Jordi]

Ertur schreef op 20-01-2004 @ 16:40:
Moet je niet aan mij vragen, ik ben econoom.

En als je denkt dat er voordelen zijn, dan weet je toch ook wel waarom dat iets een voordeel zou zijn?

In principe kan het goed zijn voor de binnenlandse economie op de korte termijn, omdat je niet wordt weggeconcurreerd door het buitenland. Dat is ook het idee erachter. Ik vraag me alleen af of er misschien nog meer argumenten voor zijn en of er mensen zijn die het belang van één land op de korte termijn belangrijker vinden dan een vrije wereldhandel.

Maar als dat protectionisme echt zo economisch dom is, waarom doen dan zo'n beetje alle landen er aan?

[NERD]

AragornElessar schreef op 20-01-2004 @ 17:14:
Maar als dat protectionisme echt zo economisch dom is, waarom doen dan zo'n beetje alle landen er aan?

Economische theorie/speltheorie > "prisoner dilemma"

AragornElessar schreef op 20-01-2004 @ 17:14:
In principe kan het goed zijn voor de binnenlandse economie op de korte termijn, omdat je niet wordt weggeconcurreerd door het buitenland. Dat is ook het idee erachter. Ik vraag me alleen af of er misschien nog meer argumenten voor zijn en of er mensen zijn die het belang van één land op de korte termijn belangrijker vinden dan een vrije wereldhandel.

Maar als dat protectionisme echt zo economisch dom is, waarom doen dan zo'n beetje alle landen er aan?

Omdat er ooit iemand mee begonnen is. "Als ik moet betalen om te mogen exporteren naar jou, dan moet jij betalen als jij wilt exporteren naar mij!"

Bovendien doen landen behoorlijk veel economisch domme dingen. Zeker in de VS hebben vrijwel alle economen een schijthekel aan politiek omdat politici op de een of andere manier altijd de verkeerde beslissingen nemen.

Overigens, is het goed voor de binnenlandse economie als mensen het slechte en dure binnenlandse product moeten kopen terwijl er een beter en goedkoper buitenlands product te halen is? Zelfs op de korte termijn is dat niet leuk voor de consument. Enkel voor de producent.

[Jordi]

Ertur schreef op 20-01-2004 @ 20:07:
Overigens, is het goed voor de binnenlandse economie als mensen het slechte en dure binnenlandse product moeten kopen terwijl er een beter en goedkoper buitenlands product te halen is? Zelfs op de korte termijn is dat niet leuk voor de consument. Enkel voor de producent.

Natuurlijk is dat wel goed voor de binnenlandse economie. Voor de consument is het balen ja, maar als die protectie er niet was, dan konden de binnenlandse producenten helemaal worden weggeconcurreerd. En het is voor de economie een land niet zo goed als veel bedrijven failliet gaan.

[USPalermo]

Als die buitenlandse bedrijven hier actief worden, zullen ze hier ook vestegingen gaan plaatsten --> gevolg werkgelgenheid stijgt.

Maar het is een complex onderwerp, met voor en tegens en voor ieder land is het eigenlijk weer anders......

[Friedman]

AragornElessar schreef op 20-01-2004 @ 17:14:
In principe kan het goed zijn voor de binnenlandse economie op de korte termijn, omdat je niet wordt weggeconcurreerd door het buitenland. Dat is ook het idee erachter. Ik vraag me alleen af of er misschien nog meer argumenten voor zijn en of er mensen zijn die het belang van één land op de korte termijn belangrijker vinden dan een vrije wereldhandel.

Maar als dat protectionisme echt zo economisch dom is, waarom doen dan zo'n beetje alle landen er aan?

Precies wat je zegt. Op de korte termijn kan het handig zijn maar op de lange niet. Kijk maar naar de staalheffingen in de VS. De staalsector is even "geholpen" maar de staalverwerkende industrie, zoals autofabrieken, hebben moeten snoeien omdat ze teveel moesten betalen (overigens keert dit zich weer tegen Bush omdat de een dreigt tegen te stemmen bij verlaging en de ander bij handhaving van de subsidies).

En waarom alle landen er aan doen? Tja, het heeft weinig met economie te maken behalve met machtstreven en het samensmelten van bedrijven en politiek.

Het kan zijn dat sommige takken zich niet kunnen handhaven in een vrijere markt, maar is dit zo erg?

[Freestyler*]

je zoekt vooral argumenten voor protectiemaatregelen..
uhm.. das vrij lastig
Het wordt wel gebruikt om de infant industries een kans te geven op de markt. Maar nadeel hiervan is dan weer dat zij zo niet worden geprikkeld tot het verbeteren van het productieproces.

ik moet dringend weten wat de gevolgen van protectie zijn voor de inflatie.. iemand?

Bezoeker007 schreef op 22-01-2004 @ 09:58:
ik moet dringend weten wat de gevolgen van protectie zijn voor de inflatie.. iemand?

De prijzen stijgen, want als je als producent weet dat invoer niet mogelijk is of heel duur, kun je wel wat extra vragen voor jouw binnenlandse producten. En door de maatregelen worden geïmporteerde goederern dus duurder. Een land dat van een open economie overstapt op een sterk beschermde economie zal dus doorgaans met een hoge(re) inflatie te maken krijgen.

[NERD]

Misschien een beetje laat maar ik had dus nog ergens een zelfgefabriceerde samenvatting rondslingeren van m'n studieboek "International Economics":

Argumenten tegen protectie:

- het heeft een negatief welvaartseffect voor de wereldeconomie als geheel (misschien wel de kern van het probleem, aangezien het voor een individueel land juist wel gunstig uit kan pakken)

- er wordt bij protectie niet uitgegaan van de "specificity rule": je moet beleidsinstrumenten gebruiken die het dichtst bij de bron van de verstoring liggen. Als een bepaalde industrie bijv. niet kan concurreren met het buitenland moet je niet belemmeringen voor de import gaan opwerpen maar moet je wat doen om de concurrentiepositie van deze bedrijven te verbeteren. Omdat dit veelal de weg van de meeste weerstand is gebeurt dit echter zelden.

Argumenten voor protectie:

- Bescherming binnenlandse producenten en werkgelegenheid: doel hiervan is de binnenlandse productie op peil te houden. Volgens de "specificity rule" is het dus onjuist om dit te bereiken door de import door buitenlandse producenten aan te pakken. Beter zou bijv. zijn een subsidie voor binnenlandse producenten waardoor ze beter kunnen concurreren met het buitenland.

- Infant industry argument: tijdelijk tarief op importen om eigen industrie op te zetten. Als deze kan concurreren wordt het tarief weer tenietgedaan. Probleem in veel 3e wereldlanden is dat de industrie nooit concurrerend wordt waardoor het een vast tarief wordt. Een subsidie is veel eenvoudiger op te heffen dan een tarief dus kan in zo'n geval beter zijn.

- Dying industry argument: protectie kan in dit geval beter zijn dan nietsdoen. Veel arbeid en kapitaal in een desbetreffende industrie is niet of nauwelijks op vrij korte termijn in andere sectoren inzetbaar en gaat dus goedeels verloren. Dit geldt tevens voor specifieke kennis. Als je echter kijkt naar de "specifity rule" blijkt dat het beter is om de productie en werkgelegenheid in die sector te stimuleren (dmv investeringen in opleidingen en techniek) dan het tegengaan van importen. Ook hier is een productiesubsidie dus beter dan een importbarriere.

- Infant government argument: in een nieuwe staat kan een tarief niet alleen gunstig zijn voor het land zelf, maar ook voor de rest van de wereld. In veel arme landen zijn de importtarieven de beste (en ook vaak enige) manier o de publieke uitgaven te financieren. Ivm het ontbreken van voldoende ambtenaren is het vaak niet efficient om de overheidsinkomsten af te laten hangen van belastingopbrengsten.

- National pride: nationale trots komt vaak voort uit eigen productie: beste oplossing hiervoor is produktiesubsidie ipv importbarrieres.

- Income redistribution: tarieven heffen op bepaalde producten of sectoren om bepaalde groepen te beschermen. Vaak gebeurt dit om armoede aan te pakken maar aangezien armoede niet voortkomt uit internationale handel is het theoretisch gezien beter om dit probleem direct aan te pakken.

- National defense: zelf veel producren om in een oorlog o.i.d. zo min mogelijk van het buitenland afhankelijk te zijn. Probleem is echter dat door importbarrieres tijdens vredestujd er alleen maar duurdere binnenlandse producten gebruikt worden terwijl er geen sprake is van de opbouw van een reservevoorraad voor een mogelijke oorlog. Om een dergelijke voorraad aan te leggen is directe subsidie een betere oplossing. Beter is zelfs nog om ten tijde van vrede tegen een lagere wereldmarktprijs bepaalde goederen in te kopen en op te slaan voor oorlogstijd.