De pil - een vreemde drug

[Just Johan]

http://noorderlicht.vpro.nl/wetensch...57491+10360755

De anticonceptiepil heeft een rare bijwerking. Vrouwen die hem gebruiken, hebben de hardnekkige neiging om op foute mannen te vallen. Hoe de pil de instinctieve voorkeur van vrouwen voor ware Jacobs precies tegenovergesteld laat werken.
Onware Jacob
Pilgebruik kan partnerinstinct
dinsdag 28 januari 2003

Het is een tafereel dat bekend is uit de films: vrouw wordt aanbeden door twee mannen, de één een stoere maar botte macho; de ander een zachtaardige maar enigszins onhandige sul. Natuurlijk zal de hoofdrolspeelster uiteindelijk kiezen voor de zachtaardige man: ze zal inzien dat ze daarmee gelukkiger is dan met de macho. Zo niet een vrouw die de anticonceptiepil slikt, zo blijkt uit Brits psychologieonderzoek. Vrouwen die de pil gebruiken, hebben namelijk verhoogd risico om te blijven zitten met een foute vent. Terwijl ze de gevoelige, trouwe huisvaders – die óók wel degelijk bestaan – aan de zijlijn laten staan.

Dat het in de liefde eerder draait om instincten en hormonen dan om dineetjes bij kaarslicht, daarover zijn de meeste biologen en seksuologen het wel eens. Zo blijken vrouwen letterlijk aan mannen te kunnen ruiken of hun immuunsysteem wel deugt. Ieder individu draagt een verzameling immuniteitsgenen met zich mee, samengestopt in het zogeheten ‘MHC-complex’ (‘major histo-compatibility complex’). Hoe ze het precies doet begrijpt niemand, maar uit de experimenten blijkt dat een vrouw kan ruiken welke man haar eigen verzameling immuniteitsgenen zo goed mogelijk aanvult. Blijkbaar beschikken vrouwen, net als ratten en andere zoogdieren, over een ‘instinct’ dat ze feilloos naar de juiste partner wijst.

Althans – zo lang ze maar niet aan de pil gaan. In 1995 ontdekte de Zwitserse onderzoeker Claus Wedekind bij toeval dat vrouwen die de pil gebruiken helemaal niet kiezen voor mannen met de meest ideale verzameling immuniteitsgenen. Integendeel, ze vallen juist op mannen die ongeveer hetzelfde MHC-complex hebben. Een onverstandige keuze, in biologisch opzicht: in plaats van een rijke verzameling genen, krijgen de nakomelingen van de vrouw allerlei genen ‘dubbel’.

Het geurinstinct van de vrouw is niet het enige wat door de pil door de war wordt geschopt, zo suggereert nieuw onderzoek van de Britse Stirling en St. Andrews Universiteiten. Ook als het gaat om het beoordelen van een man op zijn uiterlijk, vallen vrouwen die de pil slikken als een blok voor de verkeerde Jacob.

Mannen zijn ruwweg in twee soorten te verdelen: je hebt er met een macho-uiterlijk en je hebt er met meer ronde, vrouwelijke gelaatstrekken. Dat verschil in uiterlijk zegt iets over de hoeveelheid van het mannelijk geslachtshormoon testosteron. Testosteron helpt tijdens de puberteit namelijk mee bij de bouw van allerlei gezichtsbotten. Hoe meer testosteron, des te ‘mannelijker’ de man eruit ziet. En: hoe meer testosteron, des te sterker en gezonder hij is – testosteron speelt namelijk een rol in zaken als afweer tegen ziekte en lichamelijke kracht.

Nee, dan de gevoelige man. Die heeft weliswaar niet de harde, vierkante gelaatstrekken die duiden op testosteron en een blakende gezondheid. Maar daar staat tegenover dat de sensitieve man vriendelijker is en meer meegaand – de ideale huisvader, zeg maar. Vier jaar geleden lieten de Britten met vragenlijsten zien dat vrouwen de zachte man positiever beoordelen als potentiële levenspartner. De man met het macho-uiterlijk is minder geschikt als vader, gaven vrouwelijke vrijwilligers in meerderheid te kennen: de macho is oneerlijk, kil en dominant. De praktijk lijkt zulke vooroordelen te bevestigen. Zo wees Amerikaans onderzoek al eens uit dat macho’s vaker scheiden en vreemdgaan en sterker geneigd zijn hun vrouwelijke partner te slaan.

Vrouwen zouden voor hun partnerkeuze op de lange termijn dus kiezen voor de gevoelige man met de zachte gelaatstrekken. Terwijl ze zich voor hun voortplanting aangetrokken voelen tot de machotypes: de Britten toonden al eens aan dat een vrouw zich in haar vruchtbare periode sterker voelt aangetrokken tot machotypes, en zelfs een grotere kans heeft met een machoman vreemd te gaan. De macho is er voor de gezonde genen, de softie is de betrouwbare vader – en de vrouw zou dat allemaal instinctief begrijpen.

Nou ja, behalve dan als de vrouw aan de pil is. Voor hun meest recente onderzoek lieten Tony Little en zijn collega’s 158 vrouwen computerfoto’s van mannengezichten bekijken. De proefpersonen konden de foto’s naar believen iets ‘mannelijker’ of ‘vrouwelijker’ maken, door de kaaklijn, jukbeenderen, voorhoofdsvorm en de nek iets aan te passen. Tot Littles verbazing blijken vrouwen die aan de pil zijn juist geneigd mannen met een macho-uiterlijk leuk te vinden. Blijkbaar is hun hormonale huishouding dusdanig verstoord dat ze ook hun oog voor ware Jacobs helemaal kwijt zijn. “Ze horen dit eenvoudigweg niet te doen”, meldt onderzoeksleider Tony Little desgevraagd. “De pil werkt verstorend op iemands natuurlijke voorkeur.”

Dat kan slecht nieuws zijn voor vrouwen die de pil slikken en daar op een gegeven moment mee stoppen, speculeert Little. Zulke vrouwen zouden wel eens tot de ontdekking kunnen komen dat ze de verkeerde man aan de haak hebben geslagen, als ze stoppen met de pil. Vervolgonderzoek moet uitwijzen of in die uitzinnige bewering een kern van waarheid zit.

Voorlopig houdt Little een belangrijke slag om de arm. Vrouwen die de pil slikken mochten namelijk eens een andere levensstijl hebben dan de niet-pilgebruikers. Een levensstijl met meer partners, bijvoorbeeld. In dat geval is het moeilijk te bepalen wat nu de kip en het ei is – vallen vrouwen die de pil slikken vaker op sekspartners met een macho-uiterlijk, of zijn vrouwen die op macho’s vallen vaker geneigd de pil te nemen? Het is een cruciale vraag waarop vervolgonderzoek antwoord moet geven, stelt Little vast. Het beest in de mens geeft zich hooguit stukje bij beetje bloot.

Maarten Keulemans

Hoeveel meisjes van mijn leeftijd slikken de pil eigenlijk? Ik begin me nu toch wel zorgen te maken om m'n vrouwelijke gelaatskenmerken en dat mooie karakter van me.

[Studentje]

Ontzettend goed onderzoek. Eerst een verhaal over geuren en ruiken en dan testen met alleen foto's. .

Ik geloof er dus weinig van.

[Evito]

Ik heb ook meer dat ronde gezicht. Haha. Heel ernstig!
Ik geloof dit best wel,
heel interessant!

Mr, ik heb er meer van gehoord... nou ja, dat met die gezichten niet, maar wel dat je door de pil op types valt met immuunsystemen die meer op de jouwe lijken - je lichaam denkt immers toch al dat het zwanger is?

Ik denk niet dat het gezichten dinges er veel mee te maken heeft... :\

ik gebruik de pil, en val nu niet 'meer' op foute mannen dan eerst... misschien zelfs ietsje minder...

dat van die immuunsystemen... ach... dan maar een parner waarmee ik evolutionair gezien minder gezondere kinderen zou krijgen - ik wil toch geen kinderen.

ik was al samen met mijn vriend voor ik aan de pil ging en ben nu nog steeds bij hem.. hmm... kan het zijn dat het niet helemaal klopt? of klopt het maar gedeeltelijk? of ben ik een uitzondering? of is mijn vriend wel de verkeerde?

Andijvie schreef:
ik was al samen met mijn vriend voor ik aan de pil ging en ben nu nog steeds bij hem.. hmm... kan het zijn dat het niet helemaal klopt? of klopt het maar gedeeltelijk? of ben ik een uitzondering? of is mijn vriend wel de verkeerde?

hihi jullie samen verkeerd? komop zeg... dat dus zeker niet

ik denk dat het gemiddelde onder alle vrouwen wat omhoog gaat, maar dat het dus voor veel mensen géén verschil maakt

Andijvie schreef:
ik was al samen met mijn vriend voor ik aan de pil ging en ben nu nog steeds bij hem.. hmm... kan het zijn dat het niet helemaal klopt? of klopt het maar gedeeltelijk? of ben ik een uitzondering? of is mijn vriend wel de verkeerde?

Heh, hij hóeft niet verkeerd te zijn als je aan de pil bent, ik denk dat dat ook hoogstens kwa immuunsysteem geldt. En als je nog niet aan de pil was, zal het met het immuunsysteem ook nog wel kloppen