Registreer FAQ Ledenlijst Berichten van vandaag


Ga terug   Scholieren.com forum / Kunst & Cultuur / Verhalen & Gedichten
Reageren
 
Topictools Zoek in deze topic
Oud 19-07-2003, 16:22
nps
Avatar van nps
nps is offline
Ik denk dat zo'n beetje iedereen wel literatuur moet hebben gehad op de middelbare school. Een stuk of 20 boeken lezen die om de 1 of anderen onduidelijke reden het stempeltje "literatuur" gekregen hebben.

Bij ons ging het erom het plezier van het verhaal grondig te verzieken door het boek, de personages de relaties en alle andere aspecten ervan te analyseren. De mondeling was dan ook een staaltje van gebeurtenissen en rare verhoudingen onthouden uit een boek. Wat je daarmee opschiet weet ik niet. (Ik schreef op de achterste pagina dan ook steevast een citaat uit de Engelse literatuur (of is LotR geen literatuur?): Hij die de fles breekt om de inhoud te zien, heeft het pad der wijsheid verlaten.)

Tevens is mijn smaak qua boeken niet veranderd. Ik lees nog steeds bijna alles wat binnen een straal van 5 meter komt als ik me verveel.

Mijn stelling is dus: Wat is het nut van de literatuurlessen die gegeven worden op de middelbare school? Zouden ze het niet beter kunnen veranderen of schrappen? (op havo & vwo zoiezo uit de exacte profielen)
__________________
__________________
Met citaat reageren
Advertentie
Oud 19-07-2003, 17:25
sublime
Avatar van sublime
sublime is offline
literatuur is voor je algemene ontwikkeling... ik vind het echt schandalig als ik merk dat mensen uit mijn ex-klas niet weten dat shakespeare othello heeft geschreven bv. zoiets weet je gewoon, zeker als je vwo doet. vind ik.

en de inhoud van de literatuurlessen hangt af van de leraar; wij mochten bij nederlands zelf onze lijst samenstellen en hadden maar een hele beperkte lijst vragen als leesverslag en een verwerkingsopdracht, bij engels mocht je helemaal zelf bedenken hoe je het boek wilde verwerken (ik heb twee x een gedicht geschreven, 1x een tekening gemaakt, dat soort dingen), frans was ook heel beperkt qua vragen. alleen duits was echt hel, ind omdat je allemaal kenmerken van personages moest zoeken en dan met citaten erbij, dat is ind stom

de literatuur theorie vond ik opzich wel leuk, maar ook dat zou heel anders behandeld moeten worden, als ik kijk naar onze lessen, er zou veel meer inter actie moeten zijn bv.

zelfs voor de meest anti-literatuur achtige persoon kan literatuur interessant gemaakt worden, omdat het over mensen gaat, over het leven.

literatuur zou een van de zinvolste vakken op school kunnen zijn, mits het op de juiste manier gegeven wordt. dus niet afschaffen, maar verbeteren
Met citaat reageren
Oud 19-07-2003, 17:30
lucy48
Avatar van lucy48
lucy48 is offline
Ik denk wel dat ik wat geleerd heb van de lessen literatuur op school.
We moesten de boeken inderdaad wel erg analyseren, maar dat vond ik eigenlijk wel leuk. Als ik nu een boek lees, dan denk ik veel meer na over wat de schrijver nog meer met het boek zou kunnen willen zeggen, behalve de letterlijke betekenis dan als ik geen literatuur gehad zou hebben.
Met de mondelingen kwamen de leraren te weten of je het boek goed begrepen had
Ik heb zelf N&G gedaan, en ik vond literatuur wel een leuke afwisseling op de exacte vakken
Voordat ik een literair boek had gelezen voor literatuur had ik een heel ander (negatiever) beeld over literatuur dan nu.
Ik weet niet of ik als ik geen literatuur had gehad zo snel uit mijzelf een literair boek zou pakken en ik denk dat ik dan toch wel wat gemist zou hebben
Met literatuur lees je trouwens niet alleen boeken, je leert ook allerlei dingen over stromingen enzo, maar we hadden dan ook, iig in de vijfde klas, een enthousiaste leraar die hier boeiend over kon vertellen, dus dat scheelt ook
__________________
msn=stom en van roken ga je dood
Met citaat reageren
Oud 19-07-2003, 17:32
sublime
Avatar van sublime
sublime is offline
Citaat:
lucy48 schreef op 19-07-2003 @ 18:30:
Ik denk wel dat ik wat geleerd heb van de lessen literatuur op school.
We moesten de boeken inderdaad wel erg analyseren, maar dat vond ik eigenlijk wel leuk. Als ik nu een boek lees, dan denk ik veel meer na over wat de schrijver nog meer met het boek zou kunnen willen zeggen, behalve de letterlijke betekenis dan als ik geen literatuur gehad zou hebben.
Met de mondelingen kwamen de leraren te weten of je het boek goed begrepen had
Ik heb zelf N&G gedaan, en ik vond literatuur wel een leuke afwisseling op de exacte vakken
Voordat ik een literair boek had gelezen voor literatuur had ik een heel ander (negatiever) beeld over literatuur dan nu.
Ik weet niet of ik als ik geen literatuur had gehad zo snel uit mijzelf een literair boek zou pakken en ik denk dat ik dan toch wel wat gemist zou hebben
Met literatuur lees je trouwens niet alleen boeken, je leert ook allerlei dingen over stromingen enzo, maar we hadden dan ook, iig in de vijfde klas, een enthousiaste leraar die hier boeiend over kon vertellen, dus dat scheelt ook


zo zie je maar, literatuur is echt wel zinvol
Met citaat reageren
Oud 19-07-2003, 17:34
Verwijderd
Ik sluit me bij sublime aan...niet bij wat zij op school moest doen ed, maar wel bij de rest.
Met citaat reageren
Oud 19-07-2003, 19:08
Mindfields
Mindfields is offline
Wij hebben het niet op school, weleens bij Nederlands, ik zit meestal echt te genieten
Maar ik vind het dus leuk, je leert meer dan je zelf uit het boek gehaald heb vaak.
__________________
No Bad Religion song can make your life complete
Met citaat reageren
Oud 19-07-2003, 19:40
Verwijderd
Bij mij zat het ook altijd bij Nederlands en ik vond het best ok om die boeken te lezen, maar ik weet wel dat het Nederlandse middelbare onderwijs er erg goed in om de leeslust van jonge mensen voor goed te verzieken. Iemand die op de middelbare school verplicht wordt om te lezen en dat niet doet, zal het later minder snel uit eigen beweging doen. Tenzij ze bejaard zijn en zich toch kapot vervelen.
Ik ken teveel mensen die vanwege de manier van die literatuur door de strot douwen het gewoon niet meer hoeven. Erg zonde.

Literatuur moet wel gegeven worden, het moet zelfs meer gegeven worden. Het is namelijk de spil van ons bestaan en zonder dat zijn we nergens. Kijk maar eens hoe vaak je in de krant ziet "Literatuurwetenschapper gevraagd, geen ervaring vereist."
Nee, dat is overdreven. Ik vind wel dat het vreselijk belangrijk is voor je algemene ontwikkelingen. Dankzij literatuur kan je niet alleen over boeken praten, maar over alle onderwerpen die in boeken de revue passeren. Ongeveer alles van enig belang, plus alles zonder belang.

Het is alleen lastig hoe je een gulden middenweg moet vinden. Je wilt ze niet verplichten, maar toch moeten ze hun portie gehad hebben. Ik denk dat de manier van lesgeven en het type boeken dat gelezen 'moet' worden (wij hadden ook een lijst met veelal boeken die ons niet boeide). Pas nu ik literatuur studeer ontdek ik pas echt wat er allemaal is en wat voor een vreselijke kutboeken ik toen lezen moest. Misschien wordt het tijd om daarom wat minder mainstream-literatuur te geven (de val, het gouden ei, het behouden huis, terug naar oegstgeest, bla bla bla en meer van die zouteloze onzin), maar vooral een erg divers programma. Gooi er een absurdistische nihilist tussen, een science fictionschrijver en een onmogelijke naturalist. Maak het divers en praat er dan gewoon ontspannen over, zonder dat je iedereen verplicht tot het invullen van lijstjes met 'naam' en 'karaktertrekken'. Daar leert niemand wat van.

De basis is dan misschien minder grondig, maar de mens krijgt geen afkeer van lezen. De kans is daarom groter dat die lui later zelf nog eens een keer een boek oppakken en dat lezen.

Lijkt me.

LUH-3417
Met citaat reageren
Oud 19-07-2003, 19:58
sublime
Avatar van sublime
sublime is offline
ik ben het grotendeels wel met je eens, alhoewel ik denk dat ook de wat jij noemt mainstream literatuur best gelezen kan worden, het gaat er alleen om hoe je het vervolgens verwerkt.
Veel boeken zijn uit zoveel verschillende oogpunten te bekijken, en dat wordt vaak een beetje aan de kant geschoven. Je moet de hoofpersoon en belangrijkste bij personen kunnen omschrijven, de titel verklaring, het thema dat soort dingen. Maar er is imo veel meer mee te doen.
met veel boeken kun je een verband leggen met actualiteiten, of het leven van 'de leerling', en daar wordt te weinig meegedaan vind ik.

nu moet ik zeggen dat ik van de voorbeelden die jij geeft van mainstream literatuur ik niets gelezen heb, en dat ik voor mn lijst ook geprobeerd heb die mainstream zoeel mogelijk te ontwijken, maar toch denk ik dat zelfs met die boeken waar al honderden discussies enz over gehouden zijn leukere opdrachten ed aan te verbinden zijn dan een verslagje schrijven (of van inet plukken)

wat ik op zich al een positief punt vind, is leerlingen zelf de boeken te laten kiezen (wel met goedkeuring van docent natuurlijk) en ze meer te betrekken bij de invulling van het literatuur onderwijs. Volgens mij komen er dan interessante dingen naar boven...

bij ons bij engels mochten we HP lezen; geen literatuur natuurlijk, maar onze leraar was al blij dat mensen daardoor gingen lezen en ook sneller enthousiast met het verhaal bezig waren.
aan de ene kant kun je zeggen dat 'echte' literatuur toch wel gelezen moet worden voor je lijst, aan de andere kant vind ik dat mijn leraar ook een punt had; beter HP lezen dan een verslagje van inet plukken...
Met citaat reageren
Oud 19-07-2003, 20:13
Verwijderd
En bij LUH-3417 en bij de laatse post van sublime. Toch handig als anderen je mening al opgeschreven hebben.

Zelf mocht ik bij de meeste vakken zelf kiezen wat ik wilde lezen (d'r waren natuurlijk wel regels aan verbonden, maar das logisch, denk ik). Ik heb bv. wel de val gelezen en het bittere kruid ook en we hebben klassikaal het behouden huis gelezen. Maar goed, ik vind Giphart eigenlijk net zo 'niet literatuur' als bovenstaande boeken. Wij mochten dat soort boeken wel op onze lijst zetten, mits er wat tegen over stond, stond dat er niet, dan begon je lager met je mondeling. Ik heb oude stijl gedaan, toen zaten er nog helemaal geen leuke verwerkingsopdrachten bij, bij ons iig niet. Dat vind ik wel jammer...als ik nu soms opdrachten zie...'k vind het bijna jammer dat ik ze niet hoef te doen.

Ik vind idd dat dingen als HP ook gewoon gelezen moeten mogen worden. School moet er zijn om mensen te stimuleren en te motiveren om te lezen, niet om ze te demotiveren.
Met citaat reageren
Oud 19-07-2003, 20:14
Balance
Avatar van Balance
Balance is offline
Het klinkt stom, maar doordat ik zó vaak boeken heb MOETEN lezen ben ik op een gegeven moment echt tégen lezen geworden. Lezen werd voor mij iets wat persé moest, was niet leuk en moest snel gebeuren aangezien ik altijd laat was met het lezen van mijn boeken. Ik ben echter vorig jaar in mijn vakantie eens aan het strand gaan liggen lezen en kwam er achter dat de boeke die ík koos wél leuk waren, maar die boeken op school niet goedgekeurd werden als literatuur. Op zich heeft het voor mij dus een behoorlijk negatief beeld gecreëerd, dat verplicht lezen.

Maar goed, gelukkig heb ik nou het lezen herontdekt

Bij frans en duits mogen wij btw niet zelf kiezen welke boeken we lezen en de boeken die voor ons gekozen worden zijn ech zóóóó saai Vind je het gek dat iemand een afkeer van het lezen van buitelandse boeken krijgt?

Bij Engels mag je dan weer zo'n beetje alles lezen wat je maar wilt, als de docente het maar kent. Vorig jaar heb ik The Silence of the Lambs gelezen en veel anderen Bridget Jones's Diary. Ik kan me niet voorstellen dat dat onder literatuur valt, maar het zorgt er wel voor dat mensen het boek ook echt lezen en niet simpel van internet afhalen. Want een boek lezen wat je leuk vindt is lang niet zo erg. Ik denk dus dat het voor het vak juist erg positief is dat we zelf mogen kiezen wat we lezen.

(sorry trouwens als dit al geschreven was. heb de overige posts nog niet gelezen)
__________________
Ik ga links want ik moet rechts. En we gaan nog niet naar huis.
Met citaat reageren
Oud 19-07-2003, 20:26
sublime
Avatar van sublime
sublime is offline
@ leonoor, helemaal met je eens, vooral met het laatste stukje

en wat die opdrachten betreft, er zitten ook stomvervelende bij hoor, zo moesten we bij voor nederlands en duits per boek 2 recensies opzoeken. zeker bij duits was dat wel moeilijk, aangezien je meestal de wat oudere boeken leest. maar ik heb ook hele leuke opdrachten gedaan, bij de beatrijs heb ik een verslag geschreven over mijn visie op het onderwerp van het boek en dat vergelijken met de visie van de hoofdpersoon enzo. dat is leuk (vind ik), zeker als je het boek leuk/interessant vind...

__
wat ik net ook bedacht, misschien zou literatuur (net als imo filosofie maar dit terzijde) ook meer betrokken moeten worden in andere vakken, niet zo zeer dat je voor die vakken ook nog eens moet gaan lezen, maar meer met passages, voorbeelden enz. Daarmee maak je de betreffende vakken wellicht weer wat interessanter (niet alleen saaie leerboeken) en geef je ook gelijk een beeld van hoe literatuur zich in het leven 'mengt' (snapt iemand wat ik bedoel? )

/edit: nog iets, ik weet niet hoe dat op andere scholen zit, maar wat mij betreft zou poezie ook wel wat meer aandacht mogen krijgen. wij hoefden maar 1 dichtbundel te lezen en verder werd er nauwelijks tot geen aandacht aan besteed.

Laatst gewijzigd op 19-07-2003 om 20:31.
Met citaat reageren
Oud 19-07-2003, 20:32
snoopy
Avatar van snoopy
snoopy is offline
mja. ik vind op zich wel dat literatuur bij je algemene ontwikkeling hoort, maar ik vind wel dat het plezier van lezen dusdanig verpest wordt (en voor de mensen die al niet van lezen houden, wordt het echt tot een ware hel gemaakt ) door die stomme boekverslagen. Misschien zou een alternatief zijn om de boeken mondeling klassikaal te bespreken? of is dat nog erger?
__________________
Tsja
Met citaat reageren
Oud 19-07-2003, 20:36
sublime
Avatar van sublime
sublime is offline
Citaat:
snoopy schreef op 19-07-2003 @ 21:32:
mja. ik vind op zich wel dat literatuur bij je algemene ontwikkeling hoort, maar ik vind wel dat het plezier van lezen dusdanig verpest wordt (en voor de mensen die al niet van lezen houden, wordt het echt tot een ware hel gemaakt ) door die stomme boekverslagen. Misschien zou een alternatief zijn om de boeken mondeling klassikaal te bespreken? of is dat nog erger?
dat is nog erger; want dan moet iedereen ook hetzelfde boek lezen hock:

maar begrijp wat je bedoeld, das ook de reden dat mijn ex-leraar engels de regel invoerde dat je helemaal zelf mocht weten wat je deed als je maar iets inleverde waaruit bleek dat je het boek gelezen had en met het verhaal bezig was geweest...

denk dat het belangrijk is als er meer vrijheid voor de leerlingen (in overleg) komt bij dit soort dingen... want ind, die vastgestelde regeltjes maken het er niet leuker op, niet voor de mensen die er bij voorkeur niets voor willen doen, maar ook niet voor de mensen die er wel enthousiast mee bezig (willen) zijn...
Met citaat reageren
Oud 19-07-2003, 20:46
Verwijderd
Citaat:
snoopy schreef op 19-07-2003 @ 21:32:
Misschien zou een alternatief zijn om de boeken mondeling klassikaal te bespreken? of is dat nog erger?
Wij deden dat bij Duits...we moesten drie boeken lezen (beetje weinig, maar oké) en iedereen moest dezelfde boeken lezen. Nou waren het best leuke boeken, in dat opzicht was het dus niet zo erg. Wat wel erg was, was dat je op bepaalde dagen op bepaalde plaatsen moest zijn met lezen en dat dat ook gecontroleerd werd. En daar hou ik niet van, ik wil lezen in m'n eigen tempo. We bespraken de boeken ook in de klas, één boek hebben we echt uitgekauwd (Das Niebelungenlied)...we lazen het klassikaal (vreselijk, want ik lees (en zeker in het Duits) iets sneller dan de 'gemiddelde' leerling (uiteindelijk stelde de docent in dat als je niet op de afgesproken blz. was aan het begin van de les, dat je dan de les niet in mocht, ik heb een paar heerlijke tussenuurtjes gehad toen ), we bespraken het enz. Maar goed, het werkte wel voor mij, ik had een 9,9 voor de literatuurtoets.

Er is iets voor, maar zeker ook iets tegen te zeggen.
Met citaat reageren
Oud 19-07-2003, 20:49
sublime
Avatar van sublime
sublime is offline
wij hebben voor duits katarina blum gedoe van böll klassikaal gelezen, tenminste zelf lezen, samen verwerken... en ik vond dat echt zo'n kut boek... JAK

en met nederlands hersenschimmen van j bernlev, vond ik ook nix, heb ik later een ander boek voor gelezen...
Met citaat reageren
Oud 19-07-2003, 20:54
Verwijderd
Citaat:
sublime schreef op 19-07-2003 @ 21:49:
wij hebben voor duits katarina blum gedoe van böll klassikaal gelezen, tenminste zelf lezen, samen verwerken... en ik vond dat echt zo'n kut boek... JAK

en met nederlands hersenschimmen van j bernlev, vond ik ook nix, heb ik later een ander boek voor gelezen...
Wij voor Duits dus Das Niebelungenlied en Der Richter und sein Henker en euh...Das Besuch der alten Dame gelezen. Vond alle drie de boeken best gaan...en we hadden gelukkig een docent die dingen goed kon brengen ed.

Met Nederlands moesten we in een groepje van 4 een boek kiezen om met z'n vieren te lezen en te verwerken...wij hebben toen Ik ook van jou (van Giphart dus) gekozen, omdat iedereen daar zo enthousiast over was...ik vond het een kut boek, het ging nergens over, enz. Ik heb het dan ook niet uitgelezen.
Met citaat reageren
Oud 19-07-2003, 20:59
sublime
Avatar van sublime
sublime is offline
Citaat:
Leonoor schreef op 19-07-2003 @ 21:54:
Wij voor Duits dus Das Niebelungenlied en Der Richter und sein Henker en euh...Das Besuch der alten Dame gelezen. Vond alle drie de boeken best gaan...en we hadden gelukkig een docent die dingen goed kon brengen ed.

Met Nederlands moesten we in een groepje van 4 een boek kiezen om met z'n vieren te lezen en te verwerken...wij hebben toen Ik ook van jou (van Giphart dus) gekozen, omdat iedereen daar zo enthousiast over was...ik vond het een kut boek, het ging nergens over, enz. Ik heb het dan ook niet uitgelezen.
ik heb 2 boeken van giphart op mn lijst staan, giph en ik omhels je met 1000 armen. was tot half v5 dol op die man.

duits heb ik heel weinig voor gelezen, de helft van de boeken of helemaal niet... vond het echt stom, gewoon door de opdrachten die we er bij moesten doen (per boek bij duits misschien wel evenveel als een engels, frans en nederlands bij elkaar ) terwijl ik heel veel duitse boeken op zich wel leuk vind... (het lijden van de jonge werhter (weet de naamvallen nooit dus dan maar in het nls ) vond ik geweldig, maar dat uitkauwen van de hoofdpersonen enz maakt het zó stomvervelend...

DAT MOET ANDERS! TIJD VOOR EEN RADICALE OMSLAG!
Met citaat reageren
Oud 19-07-2003, 21:03
Verwijderd
Citaat:
sublime schreef op 19-07-2003 @ 21:59:
ik heb 2 boeken van giphart op mn lijst staan, giph en ik omhels je met 1000 armen. was tot half v5 dol op die man.
Waarom daarna niet meer?

Citaat:
DAT MOET ANDERS! TIJD VOOR EEN RADICALE OMSLAG!
Met citaat reageren
Ads door Google
Oud 19-07-2003, 21:13
sublime
Avatar van sublime
sublime is offline
Citaat:
Leonoor schreef op 19-07-2003 @ 22:03:
Waarom daarna niet meer?


'mijn "giph geschiedenis"

ik heb als eerste giph gelezen, vond ik geweldig. daarna ik omhels je... vond ik echt een vooruitgang, had het idee dat giphart (zover ik dat kan bepalen natuurlijk) zijn schrijfstijl had verbeterd, volwassener schreef. vond het echt een geweldig boek met een goeie balans in humor/sex en serieus/diepgang.
daarna las ik het feest der liefde, wat ik vrij zinloos vond. toen kwam zijn nieuwe boek ten liefde, wat ik gelijk kocht als 'fan' zijnde , maar ik heb het niet eens uitgelezen. het was gewoon weer het verhaal "mooie mensen doen er toe en als je veel sex hebt hoor je er echt wel bij". toen wist ik het wel.

gala vond ik overigens wel weer goed... maar ben laatst in phileine zegt sorry begonnen en die heb ik ook niet uitgelezen omdat het weer was van "zie mij eens een geil meisje zijn dat onmenselijk veel sex heeft" enz.

hoop dat ie ooit nog met een boek komt dat voor mij net zo goed is als ik omhels je met 1000 armen... dat vond ik echt een goed boek...
Met citaat reageren
Oud 19-07-2003, 21:31
snoopy
Avatar van snoopy
snoopy is offline
Citaat:
Leonoor schreef op 19-07-2003 @ 21:46:
Maar goed, het werkte wel voor mij, ik had een 9,9 voor de literatuurtoets.

vraag ik me altijd af: waar verlies je die 1/10 punt dan aan?
__________________
Tsja
Met citaat reageren
Oud 19-07-2003, 22:49
Verwijderd
Citaat:
snoopy schreef op 19-07-2003 @ 22:31:
vraag ik me altijd af: waar verlies je die 1/10 punt dan aan?
Ik had eigenlijk 'maar' een 9 of een 9,5 oid, maar mijn antwoorden waren zo goed dat ik bonuspunten kreeg ofzo...
Met citaat reageren
Oud 20-07-2003, 00:18
Fladdergeval
Fladdergeval is offline
Hallooow Fladdergeval komt ook even meninkje geven!

Ik ben het eens met degenen die zeggen: lezen moet verplicht zijn, zolang het leuk wordt gegeven (Heb wel al het commentaar gelezen maar ben vergeten of iemand dit heeft gezegd?).
Ik denk wel dat je op school verplicht moet stellen dat leerlingen lezen, er zijn er genoeg die dat anders gewoon echt nooit zouden doen. Terwijl lezen gewoon écht wel belangrijk is voor je ontwikkeling, das een feit dacht ik. Alleen vind ik het inderdaad bullshit dat mensen verplichte werken moeten lezen. En dat klassikaal behandelen vind ik ook helemaal niks. Als je op een béétje een leuek manier laat lezen (Bijvoorbeeld zoals bij mij bij Nederlands: we moeten bijvoorbeeld een brief schrijven van een hoofdpersoon aan een hoofdpersoon, of we moeten een dagboekje schrijven ná het verhaal, dat soort dingen) dwing je mensen al genoeg om over het verhaal (de relaties en dat soort shit) na te denken. En een boekverslag moet je gewoon maken omdat je anders met je mondeling niks meer weet, dat is gewoon even nodig. Maar bij zon verslag is dan volgens mij vooral weer de méning belangrijk. Je kan wel lekker gaan lopen uitleggen waarom Mientje van Jopie houdt, maar je kan volgens mij beter vertellen wat je ervan vindt. Dán heb je pas echt over het verhaal nagedacht.

Verder vind ik Literatuurgeschiedenis ook best heel belangrijk. En het is ook gewoon leuk opm te krijgen. Maar dat is mijn mening natuurlijk (oow Nederlands héérlijk vak).


En nu ga ik pitten want ik kraam onzin uit op dit uur
Met citaat reageren
Oud 20-07-2003, 11:39
Verwijderd
Ik moet toch nog wat meer kwijt.

Ik was allereerst een beetje snel met dat veroordelen van 'mainstream' (wat een kutwoord) literatuur, maar ik bedoelde daarmee dat er volgens mij al twintig jaar dezelfde boeken op de lijsten staan en dat dat alleen maar de namen van gevestigde, goed verantwoorde, intellectuele boekenkastschrijvers zijn, niets experimenteels en niets waarover niet al kasten vol geschreven zijn. Dan is het voor een leerling ook niet echt boeiend om erover na te denken, want onder elke straattegel vind je alles wat je moet hebben.
Daarom moet het aanbod diverser worden. Zo divers dat de leerlingen zelf alles mogen kiezen, maar dan tegenover een leraar moeten verantwoorden. Het mooiste is als die kerel dan al die boeken al gelezen heeft, maar dat wordt een beetje moeilijk. Maar in ieder geval dat starre idee van de vaste canon laten vallen en wat losser bezig zijn.

In het verlengde daarvan moeten literatuurleraren snappen dat geen enkele interpretatie van een verhaal fout is, mits deze geloofwaardig gemaakt kan worden door middel van elementen in het verhaal zelf. Ze proberen dan ook een beetje tekstanalyse te geven door dat systeem van die kerel te gen (iets met personale ik-verteller en meer van die bullshit-termen), maar veel meer dan een doodsaaie invuloefening wordt het niet. Bovendien is elke visie die niet al gedragen wordt door een bekend iemand die erover schreef natuurlijk al fout, volgens de heren leraar.
Het kan allemaal veel leuker en veel meer open. Niet meer een rode streep zetten door lijstjes, maar een discussie voeren over wat er voor de ene en wat voor de andere visie te zeggen valt.

LUH-3417
Met citaat reageren
Oud 20-07-2003, 11:44
Fladdergeval
Fladdergeval is offline
Citaat:
LUH-3417 schreef op 20-07-2003 @ 12:39:
Het mooiste is als die kerel dan al die boeken al gelezen heeft, maar dat wordt een beetje moeilijk. Maar in ieder geval dat starre idee van de vaste canon laten vallen en wat losser bezig zijn.
LUH-3417
Nog mooier is als je een boek neemt dat de leraar nog níet kent, en je weet haar zo te overtuigen met je 'fantastisch geschreven verslag' dat ze het boek onmiddellijk aan de rest van de klas én aan haar collega's aanraad. En het boek vervolgens van jóu wil lenen om het zelf te kunnen lezen. (Hihi, dat moest ik even kwijt)
Met citaat reageren
Oud 20-07-2003, 12:45
Balance
Avatar van Balance
Balance is offline
Citaat:
LUH-3417 schreef op 20-07-2003 @ 12:39:
Ik moet toch nog wat meer kwijt.

Ik was allereerst een beetje snel met dat veroordelen van 'mainstream' (wat een kutwoord) literatuur, maar ik bedoelde daarmee dat er volgens mij al twintig jaar dezelfde boeken op de lijsten staan en dat dat alleen maar de namen van gevestigde, goed verantwoorde, intellectuele boekenkastschrijvers zijn, niets experimenteels en niets waarover niet al kasten vol geschreven zijn. Dan is het voor een leerling ook niet echt boeiend om erover na te denken, want onder elke straattegel vind je alles wat je moet hebben.
Daarom moet het aanbod diverser worden. Zo divers dat de leerlingen zelf alles mogen kiezen, maar dan tegenover een leraar moeten verantwoorden. Het mooiste is als die kerel dan al die boeken al gelezen heeft, maar dat wordt een beetje moeilijk. Maar in ieder geval dat starre idee van de vaste canon laten vallen en wat losser bezig zijn.
dat laatste is bij ons op school voor Nederlands wel het geval, maar toch blijft die leraar beperkt met het goedkeuren van boeken. Je mag elk boek laten zien aan hem, maar slechts de standaard boeken keurt hij goed. En natúúrlijk moet hij het boek wel zelf gelezen hebben, waardoor alle boeken die na 2000 geschreven zijn afvallen, want als man van een jaar of 60 houdt hij vast aan het idee dat al die oude boeken zo verschrikkelijk goed zijn...Tja, dan heb je d'r nog steeds niet zo veel aan he?

En bij Duits en Frans vind ik het al helemaal erg. Bij Duits waren we verplicht een boek te lezen dat over de Tweede Wereldoorlog ging (en hij gaf dus ook het boek op). Heel leuk voor de mensen die daar in geïnteresseerd zijn, maar ik heb een bloedhekel aan boeken die over dingen uit de geschiedenis gaan, waaronder dus de Tweede Wereldoorlog. We kregen er een mondeling over, dus ik móest hem wel lezen (allemaal detailvragen), waardoor ik me er werkelijk doorheen geworsteld heb en met tegenzin heel m'n vakantie hem verknald met een 300blz tellend, Duits boek
Voor frans geldt bijna hetzelfde, ook zo'n saai boekje waar je werkelijk het idee heb dat je heel veel hebt gelezen wanneer je op blz 10 aankomt.
__________________
Ik ga links want ik moet rechts. En we gaan nog niet naar huis.
Met citaat reageren
Advertentie
Oud 20-07-2003, 20:09
nps
Avatar van nps
nps is offline
Ok, de topic loopt goed

Maar wat is er dan zo belangrijk aan literatuur? Ik denk persoonlijk dat mensen die lezen leuk vinden dat vanzelf wel gaan doen. Tuurlijk worden er in literatuurboeken andere onderwerpen behandeld dan in andere boeken, maar of dat zo bijdraagt aan je algemene ontwikkeling? (zo snap ik nog steeds niet waarom "Onder Professoren" in godsnaam onder literatuur valt?)
__________________
__________________
Met citaat reageren
Oud 20-07-2003, 22:37
Verwijderd
Omdat Willem Frederik Hermans ons leert dat het leven kut is, natuurlijk!

LUH-3417 - Pure filosofie! Of heet dat levensbeschouwing?
Met citaat reageren
Oud 20-07-2003, 22:47
sublime
Avatar van sublime
sublime is offline
literatuur op school is juist voor de mensen die zelf niet gaan lezen... mensen die van lezen houden lezen ind toch wel... maar voor hen is t imo ook nuttig, omdat je >als je op een goede manier les krijgt< toch leert op een andere manier naar literatuur te kijken...

verder vergroot literatuur(les) je algemene kennis, je komt verschillende zienswijzen tegen, leert argumenten voor en tegen de inhoud van boeken te geven, leert zelf een visie te vormen over het besproken onderwerp, leert hoe bepaalde visies aan bepaalde tijden gebonden zijn, leert zelf een mening te vormen over wat literatuur is, enz enz.

natuurlijk moet je dan wel op de goeie manier les krijgen

onder professoren heb ik nog niet gelezen, wel ik heb altijd gelijk ook van wfh. en ook als ik kijk naar waar andere boeken van hem over gaan, vind ik dat wfh zeker tot de literatuur gerekend moet worden. voor mij zijn argumenten daarvoor bv zijn schrijfstijl, maar ook de kritische houding op de maatschappij die uit zijn boek(en) naar voren komt.
maar wat literatuur is, is heel persoonlijk. al denk ik wel dat sommige mensen dit beter kunnen bepalen dan anderen, omdat ze bv veel meer gelezen hebben en ook weten hoe ze een schrijver moeten beoordelen op stijl.

maar daarom vind ik ook dat er geen vaste boekenlijst aangehouden moet worden. De boeken die leerlingen kiezen zegt imo al veel over hun kijk op literatuur, bovendien is het dan voor de leerling mogelijk daadwerkelijk een eigen visie te ontwikkelen op literatuur, omdat je begint bij je eigen interesses. Natuurlijk moeten belangrijke schrijvers ook behandeld worden, maar de lit.lijst moet naar mijn mening een persoonlijke lijst zijn.

en zoals al eerder gezegd vind ik het niet eens van het grootste belang dat de hele lijst literatuur met een grote L is, de keuze van de leerling vind ik veel belangrijker. Natuurlijk in overleg en daarnaast moet een leerling ook weten waar hij uit kan kiezen. Ik denk dat heel veel leerlingen - die zelf niet veel lezen - nauwelijks weg weten in de wereld van literatuur... zelf heb ik t ook al enigzins, terwijl ik aardig wat schrijvers ken, dat als ik in de bieb voor de kasten sta ik nauwelijks weet waar te beginnen...

het belang van literatuurles is (of zou moeten zijn) dat de leerlingen kennismaken met de literatuur, literatuur moet dichterbij gebracht worden. Ik denk dat heel veel scholieren al het verkeerde beeld van literatuur hebben door het woord opzich en de reputatie die het heeft. terwijl giphart ook onder literatuur valt en dat toch door veel jongeren graag gelezen wordt. De kunst is dus om via literatuurlessen op school de jeugd bekend te maken met literatuur, zodat ze er vervolgens (als ze dat willen) zelf hun weg ik kunnen vinden.

daarnaast vind ik dat er veel schrijvers zijn die je gewoon moet kennen, omdat ze ontzettend veel hebben betekent of betekenen. Dat is dus echt een kwestie van algemene ontwikkeling; bv dat je wel weet waar de max havelaar koffie zn naam vandaan heeft...

bla. zit er enige logica in bovenstaande? >heb gewoon maar doorgetypt <

begin het al bijna als mijn levensdoel te zien een heel nieuw onderwijssysteem te ontwikkelen
Met citaat reageren
Oud 20-07-2003, 23:04
nps
Avatar van nps
nps is offline
Citaat:
sublime schreef op 20-07-2003 @ 23:47:
literatuur op school is juist voor de mensen die zelf niet gaan lezen... mensen die van lezen houden lezen ind toch wel... maar voor hen is t imo ook nuttig, omdat je >als je op een goede manier les krijgt< toch leert op een andere manier naar literatuur te kijken...
wrong -> die halen samenvattingen van scholieren.com omdat ze echt geen zin hebben om het boek te lezen.

en ik vind literatuur nog steeds bull. wat is uberhaupt het verschil tissen literatuur en lectuur?
__________________
__________________
Met citaat reageren
Oud 20-07-2003, 23:07
sublime
Avatar van sublime
sublime is offline
Citaat:
*MiNDLeZz* schreef op 21-07-2003 @ 00:04:
wrong -> die halen samenvattingen van scholieren.com omdat ze echt geen zin hebben om het boek te lezen.

en ik vind literatuur nog steeds bull. wat is uberhaupt het verschil tissen literatuur en lectuur?
dat komt omdat er verkeerd les gegeven wordt
lees de rest van het topic, wordt al gesproken over andere manier van verwerken dan leesverslagen die van inet te halen zijn...

en wat het verschil is, thats for you to find out... klinkt heel makkelijk, maar dat weet je ind niet als je je niet in beiden verdiept.

vind het zo gemakkelijk om maar heel hard literatuur sux te roepen als je niets gelezen hebt...
Met citaat reageren
Oud 21-07-2003, 00:25
scala
scala is offline
Citaat:
*MiNDLeZz* schreef op 21-07-2003 @ 00:04:
wrong -> die halen samenvattingen van scholieren.com omdat ze echt geen zin hebben om het boek te lezen.
wij móchten op school dat zelfs doen, mijn leraar zei dat t hem niet interesseerde of je iets kort kon samenvatten of t verhaal kon onthouden. Het ging erom dat je het verhaal begreep, dat je er meer betekenis in ging zoeken dan alleen het letterlijke verhaal, met de inhoud ging 'spelen', dat je er wat mee deed etc. Zelf vind ik een samenvatting ook totaal nutteloos dus was ik erg blij mee

Naast een analyse moesten we een vrije opdracht maken idd..persoonlijk vond ik dat altijd erg leuk, omdat je veel vrijheid kreeg en de opdrachten niet kinderachtig of vervelend waren maar gewoon interessant (imho) "t leverde iig geen saai verslag op met een lijst feiten die van internet geplukt waren, maar een persoonlijke analyse & visie op het boek. Je leerde er gewoon van..Je moest 't boek uiteindelijk dus wel lezen, anders kon je 't gewoon niet maken

We hadden trouwens geen boekenlijst ofzo, je mocht zelf kiezen, dat vind ik wel een vereiste bij zo'n vak Het scheelt ook veel denk ik van wie je les krijgt. Ik had een leraar die er veel vanaf wist, iedereen gerust liet discussieren, veel tips, kritiek en vrijheid gaf. Ik vond literaire theorie wat dat betreft het leukst, tis niet een vak wat je kunt of niet, je kan het leren en er is genoeg ruimte voor een persoonlijke mening. In die zin is het dus zeg maar goed voor 'je algemene ontwikkeling'

Verder sluit ik me grotendeels bij sublime aan scheelt typen

Btw natuurlijk zijn er mensen die niet van smaak zijn veranderd daarna of die daarna nooit meer een boek aanraken. Maar ze hebben er iig kennis mee gemaakt, ze weten wat het is en dat het niks voor hen is. Dat kan toch? maar de mogelijkheid moet er wel zijn, net zoals al die andere vakken die je op school krijgt. Misschien leer je er niks van, heb je er niks aan, weet je er niks meer van later, maar je hebt er iig kennis meegemaakt, in die zin heb je dus dan ook wat geleerd
Met citaat reageren
Oud 21-07-2003, 09:36
Verwijderd
Citaat:
*MiNDLeZz* schreef op 21-07-2003 @ 00:04:
en ik vind literatuur nog steeds bull. wat is uberhaupt het verschil tissen literatuur en lectuur?
Volgens De Slegte is alles met een harde kaft literatuur en de rest niet. Ik vind dat best een goede indeling, want lekker makkelijk.

Ik denk dat geen enkel verstandig mens nog iets wat lijkt op een 'definitie' van literatuur durft te geven.

LUH-3417
Met citaat reageren
Oud 21-07-2003, 13:54
Verwijderd
Citaat:
LUH-3417 schreef op 21-07-2003 @ 10:36:
Volgens De Slegte is alles met een harde kaft literatuur en de rest niet. Ik vind dat best een goede indeling, want lekker makkelijk.
Dus een HP met harde kaft behoort tot de literatuur, en een HP met zo'n slappe kaft niet...? Toch niet altijd zo makkelijk.
Met citaat reageren
Oud 21-07-2003, 14:08
Dominique24!
Avatar van Dominique24!
Dominique24! is offline
Ik heb zo´n hekel aan ´verplicht´ lezen !
__________________
Love is a drug (Brian Ferry)
Met citaat reageren
Oud 21-07-2003, 14:28
Shadowme
Avatar van Shadowme
Shadowme is offline
bij mij op school werd er eigenlijk geen aandacht besteed aan literatuur. Ja, voor het examen moest je een boekenlijst maken en daar werden vragen over gesteld, maar meer ook niet. Best jammer, eigenlijk
En ik had een errug leuke lerares (NOT! vreselijk mens. ik mocht haar totaal niet) en ook al zo'n leuke klas met 30 leerlingen.
Ik vind dat literatuur op de middelbare school wel goed is.
__________________
never send spam. that's bad. very bad
Met citaat reageren
Oud 21-07-2003, 19:31
Verwijderd
Nog iets over de 'mainstream literatuur'. Ik zal mezelf als voorbeeld nemen. Zoals een aantal misschien wel weten, ben ik heel slecht in Engels. Engelse boeken lezen was (en is ) voor mij een ramp. Ik ben nu bezig in Harry Potter and the Order of the Phoenix en ik ben nu op blz. 355 en ik vind het niet erg het te lezen. Nu weet ik dat HP voor veel mensen boeken zijn die ze graag lezen. Waarom dan niet ook dat soort boeken laten lezen (wat de meesten hier dus al zeggen )?

Andere verwerkingsopdrachten dan dingen letterlijk uit het boek vertellen zou ook veel schelen. Ik ben bv. heel slecht in woorden letterlijk begrijpen, maar de rode draad weet ik echt wel. En dus idd leukere verwerkingsopdrachten, ook bv. tekeningen laten maken of een kaft ofzo. Op zo'n manier zouden ook mensen met bv. dyslexie en zwakke lezers het lezen leuker kunnen gaan vinden en dus grager gaan doen.

Ik herhaal geloof ik alleen maar wat er al gezegd is, niet zo zinnig dus.
Met citaat reageren
Ads door Google
Oud 21-07-2003, 22:24
nps
Avatar van nps
nps is offline
Citaat:
sublime schreef op 21-07-2003 @ 00:07:
dat komt omdat er verkeerd les gegeven wordt
lees de rest van het topic, wordt al gesproken over andere manier van verwerken dan leesverslagen die van inet te halen zijn...

en wat het verschil is, thats for you to find out... klinkt heel makkelijk, maar dat weet je ind niet als je je niet in beiden verdiept.

vind het zo gemakkelijk om maar heel hard literatuur sux te roepen als je niets gelezen hebt...
Ik las al heel lang literatuur voordat ik het vak kreeg. Ik heb boeken gelezen die als literaire meesterwerken worden gezien, en bouquetreeksjes (ik lees zo'n beetje alles wat binnen handbereik is). Ik heb 2 jaar literatuur gehad en ook braaf daarvoor de boeken (nouja, bijna allemaal) gelezen, ze geanalyseerd, me erin verdiept, een karakterstudie gemaakt van de personages, en wie weet wat nog meer. Behalve dat ze vaak vervelender geschreven en vanuit mijn optiek gaan over minder interessante dingen. Giphart is literatuur, vond ik leuk om te lezen. Onder professoren is literatuur, terwijl die man het voor elkaar krijgt om een halve pagina over bijv. de steen in zijn tuin weet te krijgen. De Oesters van Nam Kee vond ik leuk, is literatuur. Er zijn ongetwijfeld boeken over moeilijke onderwerpen die niet onder literatuur vallen. Wat ik bedoel te zeggen is dat er zoveel uiteenlopende boeken zijn die allemaal onder het kopje "literatuur" vallen. Ik vind die verdeling dus vette onzin.

Ik ben trouwens erg benieuwd hoe volgens jullie de literatuurlessen er dan wel uit zouden moeten zien
__________________
__________________
Met citaat reageren
Oud 21-07-2003, 22:50
sublime
Avatar van sublime
sublime is offline
Ik heb natuurlijk (nog ) geen concreet plan voor een herziene methode voor literatuurles, maar een paar punten die iig veranderen moeten (imo):

de lijst moet helemaal zelf gekozen kunnen worden, mits in overleg. Non-literatuur mag dus wel, maar jip en janneke of kikker niet.

meer inbreng van de leerling, de leerlingen moeten meer zelf op zoek naar een manier om met literatuur om te gaan. er moet meer ruimte voor zelf-initiatief komen. met al die verplichte personage analyse's demotiveer je de leerlingen, door ze zelf een 'werkplan' te laten maken, denk ik dat je veel leerlingen toch meer bij het geheel weet te betrekken (al zijn er altijd uitzonderingen natuurlijk)

de theorie moet niet op een uit-het-hoofd-leer manier behandeld worden, maar er moet meer gedaan worden met actuele verbanden, discussie enz. De leraar moet laten zien dat literatuur leeft.

**
nou ja, dat soort achtige dingen dus. ik denk dat het belangrijk is voor een vak als literatuur om de leerling actief bij het gebeuren te betrekken, omdat dat denk ik de enige manier is om te laten zien hoeveel kanten je op kunt. Door de lessen stoffig te houden, hou je ook de reputatie van literatuur stoffig.
Met citaat reageren
Oud 21-07-2003, 23:03
Fladdergeval
Fladdergeval is offline
Ik ga meteen een brief aan de schoolleiding en de minister van Onderwijs sturen. Prima plan
Met citaat reageren
Oud 21-07-2003, 23:03
sublime
Avatar van sublime
sublime is offline
Citaat:
Fladdergeval schreef op 22-07-2003 @ 00:03:
Ik ga meteen een brief aan de schoolleiding en de minister van Onderwijs sturen. Prima plan
en dan met mijn eer strijken?
Met citaat reageren
Oud 21-07-2003, 23:04
Fladdergeval
Fladdergeval is offline
Nee, ik zal wel zeggen dat ik je secretaresse ben ofzo
Met citaat reageren
Oud 22-07-2003, 11:09
Verwijderd
In de vierde op de Havo had de leraar een boek opgegeven die we met de hele klas gingen lezen, samen dus. Elke les twee hoofdstukken ofzo en dat dan bespreken, dat was echt leuk! Iedereen vond het leuk Juist omdat iedereen mocht vertellen wat zij nu juist hadden gelezen en hoe zij erover dachten.. Veel meer discussie, veeeel leuker.

Maar dit jaar (6 VWO oude stijl) moest ik voor Nederlands 25 boeken lezen en voor Engels 20. Dat was echt niet leuk meer, ik kon ze niet goed lezen, maar moest ze snel lezen en nog analyseren ook. Sommige dingen waren leuk, andere dingen waren vreselijk saai. Ik heb er ook echt niets van geleerd, 't was allemaal heel boek-gebonden.. nu kan ik dus 25 + 20 boeken analyseren, de rest? Mja, daar schiet je niets mee op. Behandel dan een aantal boeken klassikaal en góed en léuk, zodat je plezier ontdekt in lezen. Veel mensen lezen niet meer, maak het dan niet super saai en vervelend. Lezen is leuk! Maar je moet wel zelf wat vrijheid kunnen hebben over de interpretatie van het boek. Gedwongen boeken interpreteren op een gedwongen manier is niet leuk, zo duw je mensen juist van lezen af.
Met citaat reageren
Oud 24-07-2003, 17:17
sublime
Avatar van sublime
sublime is offline
het probleem met klassikaal lezen is dat je, wanneer je een ongemotiveerde kutklas hebt, niet echt veel bereikt... en das nogal jammer....
Met citaat reageren
Oud 24-07-2003, 17:18
sublime
Avatar van sublime
sublime is offline
Citaat:
Fladdergeval schreef op 22-07-2003 @ 00:04:
Nee, ik zal wel zeggen dat ik je secretaresse ben ofzo
dan is het goed
Met citaat reageren
Oud 24-07-2003, 19:47
*Burning water*
*Burning water* is offline
Nee, literatuur is ongeveer het enige onderdeel van het vak Nederlands waarvan ik het nut inzie. Boeken lezen verrijkt de geest, zorgt voor ontwikkeling, zowel op taalkundig vlak als qua algemene ontwikkeling. Natuurlijk geeft school maar een minimale stimulatie voor het lezen van boeken; dat is altijd nog beter dan helemaal geen. En waarom zou juist voor bèta-leerlingen het lezen van boeken van geen nut zijn, Mindlezz?
__________________
Met beide benen op de grond kom je niet ver..
Met citaat reageren
Oud 24-07-2003, 20:00
Verwijderd
Citaat:
sublime schreef op 24-07-2003 @ 18:17:
het probleem met klassikaal lezen is dat je, wanneer je een ongemotiveerde kutklas hebt, niet echt veel bereikt... en das nogal jammer....
Mja, op een of andere manier kon onze klas gemotiveerd worden... als iemand niet fatsoenlijk mee deed, kon hij oprotten, dat zal wel mee geholpen hebben... iedereen die dan wel mee wil doen houdt zich koest en mensen die het echt niet willen doen geen zak en worden dus uit de lessen getrapt
(daarnaast werd je gemotiveerd omdat je participatie punten kon verdienen en zo dus een cijfer krijgen, als je het boek gewoon las kreeg je er al punten voor wanneer je er gewoon over kon praten)

Laatst gewijzigd op 24-07-2003 om 20:04.
Met citaat reageren
Oud 27-07-2003, 10:02
nps
Avatar van nps
nps is offline
nee maar dat lijkt mij ook een beter idee, ipv alles droog op te moeten schrijven erover gaan discussieren in de klas. Het is gewoon een veel leukere manier om de stof te verwerken, en iedereen heeft er wel een mening over.
__________________
__________________
Met citaat reageren
Advertentie
Reageren


Regels voor berichten
Je mag geen nieuwe topics starten
Je mag niet reageren op berichten
Je mag geen bijlagen versturen
Je mag niet je berichten bewerken

BB code is Aan
Smileys zijn Aan
[IMG]-code is Aan
HTML-code is Uit

Spring naar

Soortgelijke topics
Forum Topic Reacties Laatste bericht
Nieuws, Achtergronden & Wetenschap Weer een onderwijs pleidooi
Kitten
129 02-03-2009 11:19
Nieuws, Achtergronden & Wetenschap Drop hier uw relevante columns
AsianDF
1 02-07-2005 13:44
Verhalen & Gedichten [verhaal] Hoe tijd verloopt
Vogelvrij
57 26-01-2005 14:34
Verhalen & Gedichten Enquete leesgewoonten
studentteacher
49 11-09-2004 11:19
Huiswerkvragen: Klassieke & Moderne talen Franse Literatuur: François Rabelais - Gargantua
:P
0 13-12-2003 12:03
Huiswerkvragen: Klassieke & Moderne talen Klassieke talen studeren
Athena002
22 15-11-2002 23:10


Alle tijden zijn GMT +1. Het is nu 11:36.