Debat Chomsky/Foucault, '71

[EggeD]

Hieronder een link naar een kort debat tussen Noam Chomsky (oorspronkelijk taalwetenschapper) en Michel Foucault (filosoof) in Nederland, 1971, dat vandaag de dag nog steeds wat stof (of discussie) kan doen opwaaien.



http://youtube.com/watch?v=hbUYsQR3Mes (deel 1)
http://youtube.com/watch?v=VXBfOxfmSDw (deel 2)
http://www.zmag.org/CHOMSKY/mc/mc-supp-032.html (in tekst)
http://www.chomsky.info/debates/1971xxxx.htm
(volledige tekst, heb ik ook niet helemaal gelezen)

Wat vind je een mooie passage ?
Steun je het betoog van een van deze heren ?
Welke filosofische / historische scholen zie je hier botsen ?
Welke daarvan heeft het tegenwoordig aan het rechte eind ?

[Daevrem]

Ik heb nu even geen tijd om het te bekijken maar wat ik me er van kan herinneren zijn ze het relatief gezien bijna helemaal met elkaar eens. Het enige, en het punt waar de discussie naartoe gaat maar eindigt voordat ze het er echt over kunnen hebben wegens de tijd is dat

Foucault zegt dat alles in de samenleving een product is van autoriteit en dat hij geen samenleving kan bedenken waarin dat niet zo is.
Chomsky zegt dat hij denkt dat er bepaalde universele menselijke normen en waarden zijn waarom je een samenleving kan bouwen zonder dat het inidividu een 'slaaf' van de maatschappij is. En Foucault confronteerde hem daarna met het feit dat Chomsky niet weet wat dat voor normen en waarden zouden moeten zijn en ook niet weet hoe hij er wel achter kan komen.


Zoiets was het dacht ik.


Beide zou je bijna extreem links kunnen noemen. Maar Chomsky is een 'conservatief' libertair socialist waar Foucault een soort van post-modernistische nihilist is, en dus veel 'progressiever', naja.

Chomsky was nogal geschokt, waarschijnlijk omdat hij zo erg 'links' werd ingehaald. Chomsky zei dat hij nog nooit iemand zo amoraal ontmoet had.

Maar ik heb nooit wat van Foucault gelezen en ben niet geschoold in filosofie maar dit is wat ik er uit haal.

De meest relevante passage uit dit stuk is waarschijnlijk: "When the proletariat takes power, it may be quite possible that the proletariat will exert towards the classes over which it has just triumphed, a violent, dictatorial and even bloody power. I can't see what objection one could make to this."

Schijnbaar is, in de ogen van Foucault, het moorden voor macht iets dat niet gerechtvaardigt hoeft te worden omdat rechtvaardigheid per definitie een product van macht is.

Vandaar ook de titel 'Justice versus Power'.

[EggeD]

Daevrem schreef op 26-02-2007 @ 13:32 :
Beide zou je bijna extreem links kunnen noemen. Maar Chomsky is een 'conservatief' libertair socialist waar Foucault een soort van post-modernistische nihilist is, en dus veel 'progressiever', naja.

Chomsky was nogal geschokt, waarschijnlijk omdat hij zo erg 'links' werd ingehaald. Chomsky zei dat hij nog nooit iemand zo amoraal ontmoet had.

Inderdaad, ik dacht hier modern en postmodern aan het woord te zien: Chomsky heeft (nog ?) hoop in inherente waardelijkheid --justice-- in de mens, en een maatschappij op de fundamenten daarvan; Foucault daarentegen wilt deze waardelijkheid niet direct herkennen en ziet de maatschappij zoals die nu is (of toen was) als te complex om het tot iets als persoonlijkheid terug te brengen.

Hoe emergeert er dan volgens het postmodernisme een drang naar macht in een maatschappij en haar onderdelen (mensen) ?

[T_ID]

Tja, het is een beetje lastig te accepteren omdat het zo cynisch is, maar wie wil stellen dat rechtvaardigheid subjectief is en rechtvaardigheid in stereotype simpelweg niet bestaat heeft wel gelijk.

Foucault gaat een paar stappen te ver door te zeggen dat er geen democratie is, want democratie is gedefinieerd zonder dat daarin een notie van rechtvaardigheid komt kijken.
Als 51% van Nederland ervoor stemt om alle Limburgers uit te moorden en dat gebeurd, dan is dat zonder meer democratisch. Grof, crimineel, tegen vrijwel ieders definitie van rechtvaardigheid in, maar wel democratisch.

Chomsky heeft op zijn beurt een punt door te zeggen dat er een absolute basis bestaat voor moraal. Het niet doden van andere mensen is bijvoorbeeld een instinctieve waarde.
Maar tegelijk is het ook geen absolute waarde, want er zijn voorbeelden bij de vleet te noemen waar moorden wel degelijk als moreel aanvaard en rechtvaardig is.