Diepzeechatten: van chatten naar verkenchatten

[Waterput]

Hallo allemaal,

Vanuit een psychologisch oogpunt misschien erg interessant om te zien hoe je samen met anderen al 'verkenchattend' je eigen wijsheid kunt activeren. Deze tekst is ook te vinden op Diepzeechatten

Misschien kan iemand hier iets mee,
groetjes
'waterput'

INTRODUCTIE
In ons snel digitaliserend land wordt er tegenwoordig heel wat afgetypt. Mails die binnen bedrijven worden verstuurd, mails die tussen vrienden worden gestuurd en daarbij is tegenwoordig ook het 'chatten' niet meer weg te denken. Al met al breien we zo heel wat uurtjes typend aan elkaar. In deze waterput wilde ik stilstaan bij het verschijnsel 'chatten' en wat daar in mijn ogen de mogelijkheden van zijn, maar ook de valkuilen. Er worden daarbij thema's besproken als 'het doden van de tijd', 'gezellig kletsen', 'vluchten voor de werkelijkheid', 'nieuwe mensen ontmoeten', 'nooit alleen zijn', 'vluchten voor jezelf', 'interactief exploreren' en 'het beter leren kennen van jezelf'.

DIFFUUS WERELDBEELD en ROB WIJNBERG
Voordat ik echt het 'chatthema' zelf aankaart, wil ik het eerst wat inkaderen in de jeugdcultuur. Vandaag heb ik de tegenlicht documentaire 'Ik en het Web' gezien. In die documentaire spreekt de jonge filosoof Rob Wijnberg (zie ook bijvoorbeeld artikel: Boeiuh is ons toverwoord, chilluh onze hobby) over hoe de jeugd lijkt aan te kijken tegen de wereld, waarbij ik vooral een aantal uitspraken zou willen noemen, tegen het einde van deze documentaire uit oktober 2007.

"De identiteit van een mens bestaat uit de overtuigingen die je hebt, het wereldbeeld dat je met je meedraagt en die wordt steeds grijzer, diffuser...Er is geen absoluut ijkpunt waarvan we kunnen zeggen als we nu daar heen gaan dan komt het goed. Dat is een ander onderliggend probleem van deze tijd: je kan niet zonder identiteit."

Buiten dit zegt hij ook nog dat steeds meer jongeren het idee zouden hebben dat de waarheid 'rond' is, miljoen kanten heeft waardoor je altijd wat mist als je doormidden zou snijden. Het wordt dan makkelijker om er helemaal maar niet teveel mee bezig te zijn. Op zijn site 'boeiuh.com' wordt ook een boek van hem beschreven met de introducerende woorden: Waarom kijkt maar 3,6 procent van de jongeren naar het journaal? Waarom lezen wij maar 12 minuten per dag, terwijl we wél meer dan drie uur televisie kijken?

BEINVLOEDINGEN DOOR VOLWASSENEN
In een andere tekst schrijf ik over een aantal manieren waarop ik vermoed dat pubers/kinderen worden beïnvloed door het wereldbeeld van hun ouders. Ik beschrijf daar ook dat er 'scheuringen' lijken op te treden in het automatisme waarmee dat wereldbeeld wordt overgenomen. Wellicht is de hele 'chatcultuur' wel een uiting van deze breuk in automatische wereldbeeldovername? Wellicht biedt het chatten wel mogelijkheden om zaken op een andere manier aan te pakken?

CHATTEN OF INTERACTIEF EXPLOREREN?
In het veertiende deel van de Dikke van Dale staat het werkwoord MSN'en beschreven als 'berichten en bestanden uitwisselen via een messenger'. Bij het woord chatten staat als definitie: 'rechtstreeks online tekstberichten uitwisselen'.

Afgelopen maand heb ik mijn eerste indrukwekkende chatervaring mogen beleven. Deze gebeurtenis heeft me aan het denken gezet over dit hele verschijnsel. Aanvankelijk koppelde ik de term chatten aan lege kletspraat tussen mensen die niks beters te doen hebben, maar ik ben me in de loop der tijd gaan openen voor andere mogelijkheden. Hieronder noem ik enkele zaken die meer helderheid verschaffen.

OPPERVLAKKIG OF DIEPGAAND?
Allereerst denk ik dat het verstandig kan zijn om jezelf af te vragen wat je eigenlijk wilt als je met anderen een chatcontact aangaat. Wil je met die persoon graag wat kletsen over een oorbel, de vuilniszakken, wat je nou toch weer vindt van de laatste uitspraak van Wilders of over een of andere game wil praten, of wil je het juist graag hebben over dingen die misschien een diepere laag van jezelf raken?

VRIENDEN SCOREN?
In de Messenger-scene kun je contactpersonen opslaan. Net zoals bij Hyves kun je aan andere mensen en aan jezelf laten zien hoeveel andere mensen je wel niet kent. Het is een soort openbare populariteitsmeter. Je zou je kunnen afvragen in hoeverre het verstandig is om de waarde van jezelf te laten afhangen van het aantal contactpersonen of vrienden dat je openbaar op je lat hebt staan. In hoeverre 'gebruik' je anderen dan vooral om jezelf hoger te laten stijgen in de populariteitslijst? En dan vooral om je beter en belangrijker te voelen?

TIJDVERDRIJF?
MSN'en en chatten kun je makkelijk inzetten om de tijd te doden. Als je even een momentje ergens vrij hebt, hop, je zet de computer aan en als je vriendenlijst maar groot genoeg is, is er altijd wel iemand waarmee je wat kunt kletsen. Op die manier loop je het risico dat je vooral msn'nt omdat je eigenlijk anders niet goed weet wat je met je tijd zou moeten doen. Het msn'en is in ieder geval heel wat actiever dan passief televisie kijken en daar valt ook veel voor te zeggen. Wellicht zijn er echter ook nog andere zaken waarmee je jezelf zou kunnen verrijken.

AANDACHT INTERN RICHTEN
In mijn ogen is een groot manco van deze tijd het wijdverbreide onvermogen om de tijd te vinden om eens 'niet bezig te zijn' met van alles en nog wat, maar rustig ergens te gaan zitten met je ogen gesloten. Het is niet al te makkelijk om de kunst te leren in rust naar je gedachten te kijken en die wellicht ook te leren sturen en richting te geven. Als je je zou openen om wat meer aandacht te schenken aan het verkennen van wat ik al eerder het 'innernet' noemde dan zou er een goed alternatief kunnen ontstaan voor het excessief internetgebruik.

HET ONTWIKKELEN VAN EEN EIGEN WERELDBEELD
In de puberteit zijn mensen nogal eens bezig met het ontwikkelen van hun eigen identiteit: wie ben ik? wat wil ik met mijn leven? wat vind ik belangrijk? Als je ergens het gevoel hebt dat er van alles niet klopt aan de wereld om je heen dan wordt het al snel aantrekkelijk om je vooral met je eigen wereldje bezig te houden: je vrienden, je school, sportclub en jezelf.

Via de Live Messenger wordt het wel heel makkelijk om veel contact te hebben met al die mensen in je omgeving. Waarschijnlijk ontwikkel je mede hierdoor ook een identiteit. In die zin is het niet anders dan vroeger, alleen gaan al die contacten wellicht allemaal zo makkelijk en zo snel dat je haast geen tijd hebt om nog even bij jezelf stil te staan. Het kan dan al snel makkelijk worden om de wereldbeelden van je msn-vrienden over te nemen, en dan misschien vooral van die populairste vrienden.

Rob Wijnberg noemde het grijzer worden van het wereldbeeld van jongeren, in de zin dat het allemaal wel waar kan zijn, maar dat het ook allemaal niet zo erg duidelijk is. Op zich zou dat een prachtige ontwikkeling kunnen zijn, immers, als je eigenlijk maar niet weet wat nou allemaal waar is en wat niet, wat nou belangrijk is en wat niet, dan opent zich de mogelijkheid dat je niet langer externe bevestiging gaat zoeken voor je eigen wereldbeeld, maar dat je eens zelf gaat denken wat je belangrijk vindt in het leven.

SAMEN OF ALLEEN?
Om zelf een wereldbeeld in elkaar te kunnen zetten dien je de vaardigheid te ontwikkelen om naar jezelf te leren luisteren. Dat is geen eenvoudige opgave: hoe word je wijs uit die wirwar van gedachten, gevoelens en lichamelijke prikkels?

Hoe zorg je ervoor dat je niet overspoeld wordt door al die externe informatie? Daar valt veel over te zeggen, maar om binnen dit onderwerp te blijven: zou het misschien niet een prachtige gelegenheid zijn om gebruik te maken van het 'chatten' om met elkaar dat innerlijke exporatietraject te bewandelen? Immers, met zijn tweeën weet je meer dan alleen.

MOGELIJKE INTERACTIEVE CHATVERKENNINGSREGELS
Intentieverklaring
Omdat in mijn ogen rondom het woord 'chatten' toch veelal een 'oppervlakkig geklets'-geur hangt, zou ik willen voorstellen om niet langer over chatten te praten maar over 'interactief typen', 'typend exploreren', 'chatbewustzijnsverkennen', 'chatverkennen' of misschien wel 'creatief interactief typen', iets in die geest om aan te geven dat je niet zomaar een paar uur weg wil chatten, maar dat je graag iets wilt ontdekken of leren over jezelf of over de manier waarop je met anderen omgaat, of hoe anderen met jou omgaan, of hoe je samen iets kunt verzinnen of scheppen. Alsof je samen de intentie uit om als een soort van 'kleine goden' elkaars innerlijke wereld te verkennen waarbij je eigen gevoelens en gedachten de hoofdelementen vormen.

Met één persoon
Als je echt verkennend wilt gaan chatten dan heb je al je aandacht nodig om te leren luisteren naar je eigen signalen en die van je exploratiepartner aan de andere kant van de monitor. Je kunt dan ook beter niet tegelijkertijd een televisie aan hebben staan of een radio hard. Ook is het handig om alle andere programma's die je hebt lopen af te sluiten. Het is een hele kunst om een gevoeligheid te ontwikkelen voor al die indrukken die vanuit jezelf naar buiten kunnen komen als je je daar voor opent. Het is dan ook raadzaam om je messenger-status op 'off-line' te zetten zodra je met een persoon aan het chatverkennen gaat.

Beschrijf je indrukken neutraal
Als je een beetje oefent met het chatverkennen en je er in slaagt om de externe afleidende prikkels buiten te houden dan zul je al snel gaan ontdekken dat er van alles leeft in jezelf. Om het chatverkennen waardevoller te maken kan het prettig zijn om elkaar op een zo neutraal mogelijke manier te vertellen wat je ervaart op het moment dat je het ervaart tijdens het gesprek.

Je kunt dan denken aan uitspraken als: "ik voel nu iets raars in mijn buik", "ik voel wat hoofdpijn", "ik voel een rilling door mijn lijf gaan", "ik voel activiteit in mijn kruis", "ik kan opeens niet meer zo diep ademhalen", "mijn hart begint sneller te kloppen", "ik krijg een droge keel", "mijn ogen beginnen te tranen".

Als je de termen neutraal beschrijft voorkom je dat je meteen al een betekenis gaat geven aan die zaken. Bijna ieder signaal van je lichaam kan verschillende betekenissen hebben. Een onderdeel van het chatverkennen is ook dat je toegeeft zelf ook slechts te observeren: ik merk nu dit of dat, maar ik weet op dit moment ook niet wat het te betekenen kan hebben. Misschien komen we daar later wel samen achter.

Open je voor bijzondere mogelijkheden
Als mensen zich serieus op elkaar afstemmen en dat ook eerlijk en oprecht doen met het verlangen om van elkaar te leren dan bestaat de mogelijkheid dat er bijzondere dingen kunnen gaan gebeuren. Het is dan ook bevorderlijk om je te openen voor dit soort 'vreemde' zaken. Je kunt bijvoorbeeld meemaken dat jezelf opeens iets voelt op een bepaalde plek in je lichaam terwijl dat eigenlijk de plek is waar je chatverkennende partner iets voelt. Het zou dan zomaar iets kunnen betekenen dat schijnbaar extra belangrijk is.

Je zou ook kunnen spelen met de mogelijkheid dat er door deze vorm van verkennende communicatie bepaalde vaardigheden worden getraind die gedurende de tijd in vergetelheid geraakt zijn. Je zou kunnen denken aan telepathische zaken, maar ook aan de mogelijkheid dat er een soort van 'inspiratie' kan zijn die jullie beide verder kan helpen.

Let ook op zogenaamde toevalligheden. Het is mij opgevallen dat er wel erg veel toevalligheden kunnen plaatsvinden, waarbij je aan de kleinste dingen kunt denken als bepaalde zinnen in liedjes die er opeens uitspringen, momenten waarop je drinkt, of aan bepaalde dingen denkt, je kunt het zo gek niet bedenken of je kunt er een bepaalde mogelijke betekenis aan koppelen. Je kunt hierbij ook creatief zijn, waardoor je een bijna magische sfeer van wederzijdse zelf-exploratie weet te scheppen.

Noem flarden zonder ze uit te leggen
Omdat je samen aan het onderzoeken bent is het wel zo prettig als je samen ook je gedachtenflarden aan elkaar deelt, waarbij je opeens kunt denken aan een ervaring van toen je 6 jaar was, of een bepaalde droom toen je 30 was. Vooral dromen en emotioneel-geladen thema's kunnen bepaalde fascinerende ontdekkingen activeren. Ga verder ook niet proberen kunstmatig en geforceerd allerlei betekenissen te geven aan wat de ander vertelt. Je bent niet elkaars therapeut, maar eerder verkenners van elkaars wereld.

Gebruik stiltes
In gesprekken wordt het vaak als 'not done' beschouwt om een tijdje stil te zijn. Binnen het chatverkennen kan het juist heel verstandig zijn om het gevoel van stilte serieus te nemen. Als het heel lang duurt zou je misschien even het woord (stilte) kunnen doortypen. Stiltes kunnen vaak creatieve momenten zijn waarop iets in je bewustzijn probeert door te breken. Dat soort momenten moet je juist goed uitbuiten voor een creatief resultaat.

Beschrijf je eigen houding en omgeving
Het is in mijn ogen handiger om aanvankelijk te beginnen zonder webcam. Het steeds zien van elkaar leidt al snel tot veel afleiding. In die zin biedt het chatverkennen meer mogelijkheden tot vruchtbare verkenningen dan het fysiek bij elkaar zijn, vanwege al die extra prikkels. Om toch ook niet het fysieke element helemaal uit te schakelen heb ik gemerkt dat het prettig is om bepaalde positiewijzigen tussen haakjes te noemen, zoals: (ik rek me even uit), (ik neem even een slokje wijn), (ik krab even aan mijn rug), (ik ga even verzitten) of (ik kijk gapend om me heen).

Ook kun je wat andere signalen uit je omgeving meenemen die opvallen zoals (er rijdt hier een auto toeterend voorbij) of (het begint hard te regenen). Je wordt zo steeds meer een bewustzijnskanon dat zich steeds bewuster wordt van het eigen lichaam, eigen gedachten, gevoelens en van de kleine dingen om je heen. Dat kan uitermate prettig zijn, dat kan ik je verzekeren!

Negeer beleefdheidsregels
Een ware chatverkenner probeert niet continu lief en aardig gevonden te willen worden. Het is dan ook niet de bedoeling alleen maar leuke dingen te vertellen tegen elkaar. Als je merkt dat je boos wordt door iets, dan zeg je meteen: 'ik merk dat ik boos word' of 'ik merk dat ik me wat begin te vervelen' waardoor je samen meteen iets interessants hebt om verder uit te pluizen.

Een onderdeel van het negeren van beleefdheidsregels is ook dat als je het gevoel hebt dat je elkaar eigenlijk niet veel meer te zeggen hebt, dat je dat dan ook tegen elkaar zegt. Gevoelens van verveling zijn zeer nuttig om elkaar aan te geven dat je niet meer goed op elkaar afgestemd bent, of dat het tijd wordt om er mee te stoppen.

Als je vaker merkt niet meer op dezelfde golflengte te zitten dan is het ook verstandig niet langer intensief te gaan chatverkennen. Dat kan dan altijd later misschien nog wel een keer, of anders nooit meer, dat is verder ook geen punt. Je hebt dan misschien elkaar dat gegeven wat je op dat moment van elkaar nodig had.

CONCLUSIE
Als je zou willen zou het chatten kunnen worden omgezet in 'chatverkennen' waarbij je omschakelt van het gezellig met elkaar kletsen naar het exploratief verkennen van elkaars werelden met daarbij alle verrassingen, gevoelens, ideeën, gedachten die daarbij horen. Ik heb geprobeerd een kader aan te reiken waarbinnen dat chatverkennen in mijn ervaring een grote kans van slagen heeft. Het lijkt me verder ook verstandig om niet alleen nog maar te willen 'chatverkennen' met anderen. Het kan nogal veel energie kosten (maar ook extra veel opleveren), en soms is het ook wel prettig om gewoon op een lager bewustzijnsniveau wat tijd weg te typen.

[Waterput]

Haha, bedankt voor deze hartverwarmende reactie!

[Vogelvrij]

Ik heb een beetje het idee dat je praat over dingen waar je niet echt veel vanaf weet, misschien had je eerst eens een maand elke dag drie uur lang moeten gaan chatten en had je dan een wat genuanceerder artikel kunnen schrijven.

[Waterput]

Ja, Vogelvrij, dat zou zomaar kunnen. Ik heb eigenlijk maar één intensieve chatervaring gehad, maar die vond ik wel dermate inspirerend dat ik anders naar de mogelijkheden van het 'chatten' ben gaan kijken. Heb je wel iets met die twee niveaus van chatten die ik beschrijf? Ik ben zeker geen doorgewinterde 'chatter' waardoor het misschien nogal ongenuanceerd kan overkomen. Bedankt voor de feedback!

[Vogelvrij]

Je bedoelt het oppervlakkige chatten tegenover het 'chatverkennen'? Ik denk dat het een beetje kunstmatig is, maar op zich kan ik er wel wat mee ja. Maar het hangt er denk ik vanaf of je personen in het dagelijks leven ook kent, wat voor chatbox het is (welke onderwerpen), met hoeveel mensen je chat, hoe vaak je met ze hebt gechat en hoeveel je met elkaar gemeen hebt. Van alles dus

Het komt op me over als een tekst over jongeren, geschreven door een veertigplusser. Of een tekst over negers, geschreven door een blanke, een tekst over drugs door een geheelonthouder, etc. Een prima tekst verder, maar dan wel voor mensen die er niks van af weten en die geen idee hebben hoe knullig het eigenlijk in elkaar steekt, hoeveel verkeerde verbanden er worden getrokken, welke belangrijke zaken er over het hoofd worden gezien en vooral: wat wordt overschat en opgeblazen.

Nu moet ik zeggen dat de meeste (wetenschappelijke) teksten over zulk soort onderwerpen op die manier geschreven worden, dus je valt niet buiten de toon. Je tekst is ongetwijfeld prima bruikbaar bij het voorlichten van bezorgde ouders over wat hun dochter of zoon zoal op het internet uitvoert. Maar het feit dat je je nickname in je eerste post tussen aanhalingstekens zet spreekt al van het feit dat je je op onbekend terrein bevindt en zodoende niet moet denken dat je met een enkel gesprek doorhebt hoe het werkt.

Aangezien ik met bovenstaand commentaar de wedervraag 'Leg jij het eens uit dan?' kan verwachten, beantwoord ik 'm alvast.

Soms heb je op het internet mensen die gewoon willen praten. Sommigen raken daarbij bevriend en dan gaan hun gesprekken over meer dan enkel games en films. Soms praten ze over dezelfde dingen als met hun gewone vrienden, maar soms ook over lastige onderwerpen die makkelijker te bespreken zijn als je anoniem bent. Soms heb je vijftienjarige meisjes met ellenlange MSN-lijsten en gesprekken die gaan van 'hoe is het?' - 'goed hoor, met jou?' - 'ook goed' - '...' en soms gaan ze dan strippen voor de webcam. Soms blijken het dan vijfendertigjarige mannen. Soms heb je mensen die autistisch zijn en liever op MSN praten dan in het echt. Soms heb je mensen die zich niet kunnen identificeren met hun omgeving en dan gaan ze op het internet op zoek naar mensen waar ze het beter mee kunnen vinden. Soms heb je psychoten die samen op MSN gaan beramen hoe ze iedereen overhoop gaan knallen en soms doen ze dat ook. Meestal niet. Soms heb je porno en soms heb je goatse. Er is geen 'verkenchatten' en al helemaal geen 'creatief interactief typen', er is gewoon internet en mensen hangen daar rond.

[Makaveli]

Ik kan me het wel grotendeels wel vinden in de mening van Paranoide.

Ik heb een aantal vragen voor de auteur, met daarbij mijn mening daarover:
- Waarom zie je net als Rob Wijnberg een diffuser wordend wereldbeeld als iets negatiefs?

Ik zie dit meer als een verrijking, het is namelijk een veel realistischer wereldbeeld. De wereld bestaat niet uit enkel zwart-wit dillemma's.

- Waarom zie je net als Rob Wijnberg dat het een probleem is dat jongeren zich met niet ingewikkelde problemen - die zij overigens niet op kunnen lossen - bezig houden?

Ik vraag me af wat een gemiddelde scholier opschiet met het proberen op te lossen van de wereldproblematiek. Dat is in feite net zo zinloos als het voeren van onzingesprekken op MSN, echter heeft dit laatste vaak nog een ontspannende werking. Daarnaast is het deprimerend om je steeds maar bezig te moeten houden met iets wat je niet op kunt lossen. Om gelukkig te willen leven moet je vooral bezig houden met kleinere problemen die je op kunt lossen, hier kan je zelf wat aan hebben, maar ook de maatschappij kan er wat aan hebben.

- Waar heb jij je eerste chatervaring opgedaan en met wie?

- Waarom moet je jezelf afvragen of je een diepgaand gesprek wilt of een oppervlakkig gesprek als je een chatgesprek aangaat? En dit meedelen in een intentieverklaring?

Volgens mij doe je dat met een 'normaal' - een irl (in real life) - gesprek ook niet. Je begint gewoon en afhankelijk van je behoefte en de behoefte van je gesprekspartner aan diepgaande of oppervlakkige gesprekken, wordt het gesprek diepgaand of oppervlakkig. Daarnaast speelt stemming ook een rol. Het heeft geen zin om het van te voren te bepalen, wij zijn namelijk geen robots.
De intentieverklaring van een diepgaand gesprek is geforceerd en sluit een oppervlakkig gesprek uit. Waarom kan een gesprek niet deels oppervlakkig en deels diepgaand zijn? Je suggereert dat oppervlakkigheid iets verkeerds is. Het is niet zo zwart-wit. Het is diffuus.

Als andere mensen of jongeren meer behoefte aan oppervlakkigheid dan jij en ik hebben en weinig diepgaande gesprekken willen voeren, is dat niet verkeerd, slechts anders. We moeten hen niet willen veranderen, ookal denken wij misschien dat het voeren van diepgaande gesprekken een verrijking is.

[Waterput]

Bedankt voor al de leerzame reacties.

Er lijkt zo inderdaad sprake te zijn van een soort van generatiekloof. Ik - al zevenendertig jaar actief op deze planeet - had vooral het idee dat ik misschien wat tips kon aanreiken om een verrijkende laag toe te kunnen voegen aan het chatverschijnsel. Ik heb dat hier gedaan omdat chatten en 'chatverkennen' toch voornamelijk door jongeren wordt gedaan, in mijn beleving.

Door zo met elkaar te 'forummen' kunnen er misschien wat misverstanden worden weggewerkt. Dat maakt het voor mij in ieder geval zinvol. Ik zou nog wel enkele gedachten de lucht in willen schieten naar aanleiding van de woorden van Paranoide en Makaveli.

(Makaveli) Waarom zie je net als Rob Wijnberg een diffuser wordend wereldbeeld als iets negatiefs?

Ik kan me goed voorstellen dat je een bepaald beeld vormt van iemand over zijn houding ten opzichte van jongeren n.a.v. mijn chatperspectief, maar volgens mij hebben noch Rob Wijnberg noch ik ergens gesteld dat een diffuser wordend wereldbeeld negatief is.

Ik kan niet namens Rob Wijberg spreken, maar wel namens mezelf. Een tijdje terug heb ik hier een 'draad ontsponnen' over de beïnvloeding van pubers/jongeren door het wereldbeeld van hun ouders' (zie Herkenning van Beïnvloeding...), waarin ik juist uitermate sceptisch ben over dat zogenaamde 'niet-diffuse' wereldbeeld van volwassenen in het algemeen.

Dat neigt in mijn ogen juist al snel in de richting van een bepaalde starheid en het denken dat het nauwgezet volgen van alle ontwikkelingen via de kranten en TV écht belangrijk is. De kans lijkt me aanwezig dat de nodige volwassenen daardoor niet alleen veel tijd investeren in lezen en tv-kijken, maar ook de kans lopen vooral die meningen van de kranten/tv over te nemen.

Wat ik wil zeggen is vooral wat ik ook al in mijn stuk(je) tekst schreef:

Rob Wijnberg noemde het grijzer worden van het wereldbeeld van jongeren, in de zin dat het allemaal wel waar kan zijn, maar dat het ook allemaal niet zo erg duidelijk is. Op zich zou dat een prachtige ontwikkeling kunnen zijn, immers, als je eigenlijk maar niet weet wat nou allemaal waar is en wat niet, wat nou belangrijk is en wat niet, dan opent zich de mogelijkheid dat je niet langer externe bevestiging gaat zoeken voor je eigen wereldbeeld, maar dat je eens zelf gaat denken wat je belangrijk vindt in het leven.

Met andere woorden, ik denk juist dat een diffuser wereldbeeld en een zekere afstand ten opzichte van 'het' wereldnieuws prachtige mogelijkheden kan bieden, maar dan vooral als die vrijkomende energie wordt geïnvesteerd in het beter leren kennen van jezelf, waardoor je vanuit je eigen autonomie, je eigen gevoel, een beeld vormt van wat belangrijk is en wat niet. Dat je leert in eerste instantie je af te vragen wat je zelf van iets vindt, in plaats van het in eerste instantie overnemen van de meningen van anderen.

Dankzij jullie ben ik me ook gaan beseffen dat dit 'chatdomein' eigenlijk wel heel veel lijkt op het gewone omgaan met mensen, met daarbij alle varianten die je je maar kunt voorstellen. Ook hier heb je mensen met allerlei achtergronden en redenen om met elkaar een 'chat' aan te knopen. Dat onderscheid tussen 'oppervlakkig' en 'diepzinnig' wilde ik ook niet zo scherp maken, zo werkt het natuurlijk niet, niet in het echte leven en niet in de 'achter de monitor-wereld'.

De hoofdstrekking van mijn verhaal was eigenlijk vooral dat ik verbaasd was dat chatten veel meer kan zijn dan kletsen (wat de vertaling toch betekent) en daarom leek het mij respectvoller het niet langer over kletsen te hebben maar over 'chatverkennen', om aan te geven dat er diepere lagen aangeboord kunnen worden via dit medium. Ook heeft het misschien nog wel enkele voordelen ten opzichte van het niet-oog-in-oog met elkaar zijn, gevoed door bijvoorbeeld de vertrouwde sfeer thuis van waaruit je spreekt.

Het lijkt mij prachtig als zou blijken dat door deze chatrealiteit onder jongeren er zich wereldbeelden zouden vormen die vooral voortkomen uit de eigen ervaring van de jongeren, waarbij ze ook de vaardigheid leren om te kunnen luisteren naar alle 'magische' lagen die in hunzelf verstopt liggen. En niet gevoed door die overdosis aan prikkels, meningen, manipulaties van buitenaf.

[Makaveli]

Waterput schreef:

Ik kan me goed voorstellen dat je een bepaald beeld vormt van iemand over zijn houding ten opzichte van jongeren n.a.v. mijn chatperspectief, maar volgens mij hebben noch Rob Wijnberg noch ik ergens gesteld dat een diffuser wordend wereldbeeld negatief is.

Rob Wijnberg impliceerd dat het een probleem uit jouw citaat uit de documentaire 'Ik en het Web' komt dit naar voren, het andere probleem noemt hij het niet zonder identiteit kunnen, hieruit begreep ik dat hij dit als iets negatiefs zag.

Waterput schreef:

Ik kan niet namens Rob Wijberg spreken, maar wel namens mezelf. Een tijdje terug heb ik hier een 'draad ontsponnen' over de beïnvloeding van pubers/jongeren door het wereldbeeld van hun ouders' (zie Herkenning van Beïnvloeding...), waarin ik juist uitermate sceptisch ben over dat zogenaamde 'niet-diffuse' wereldbeeld van volwassenen in het algemeen.

Dat klopt, ik heb daar toen ook op gereageerd en ik vond het vreemd dat je een citaat aanhaalde dat het tegenovergestelde beweerde dan wat je een aantal maanden terug deed. Zoals ik het nu begrijp verschil jij van mening met Rob Wijnberg wat betreft dit specifieke onderwerp.

Waterput schreef:

Dat neigt in mijn ogen juist al snel in de richting van een bepaalde starheid en het denken dat het nauwgezet volgen van alle ontwikkelingen via de kranten en TV écht belangrijk is. De kans lijkt me aanwezig dat de nodige volwassenen daardoor niet alleen veel tijd investeren in lezen en tv-kijken, maar ook de kans lopen vooral die meningen van de kranten/tv over te nemen.

Dat zou best kunnen, ik vraag me af in hoeverre dit een echt probleem is. Misschien zou het goed zijn dat de mens de prikkels, meningen en manipulaties kan herkennen en daarmee zichzelf stuurt in plaats van zich laat sturen door de massa. Daarmee onderschat je echter dat het volgen van de massa vaak een goede strategie is om te (over)leven, dit blijkt o.a. uit de biologie. Het zowel met de massa meegaan of tegen de massa in durven gaan is de beste strategie. Het is de combinatie en niet één van beide uitstersten. Misschien wordt er in de huidige maatschappij te veel de nadruk op de mening van massa gelegd en te weinig op de creatieve mens die er tegen in kan gaan en de mening van de massa naast zich neer kan leggen en dus zijn eigen plan trekt.

Waterput schreef:

Wat ik wil zeggen is vooral wat ik ook al in mijn stuk(je) tekst schreef:
"Rob Wijnberg noemde het grijzer worden van het wereldbeeld van jongeren, in de zin dat het allemaal wel waar kan zijn, maar dat het ook allemaal niet zo erg duidelijk is. Op zich zou dat een prachtige ontwikkeling kunnen zijn, immers, als je eigenlijk maar niet weet wat nou allemaal waar is en wat niet, wat nou belangrijk is en wat niet, dan opent zich de mogelijkheid dat je niet langer externe bevestiging gaat zoeken voor je eigen wereldbeeld, maar dat je eens zelf gaat denken wat je belangrijk vindt in het leven."

Met andere woorden, ik denk juist dat een diffuser wereldbeeld en een zekere afstand ten opzichte van 'het' wereldnieuws prachtige mogelijkheden kan bieden, maar dan vooral als die vrijkomende energie wordt geïnvesteerd in het beter leren kennen van jezelf, waardoor je vanuit je eigen autonomie, je eigen gevoel, een beeld vormt van wat belangrijk is en wat niet. Dat je leert in eerste instantie je af te vragen wat je zelf van iets vindt, in plaats van het in eerste instantie overnemen van de meningen van anderen.

Hier blijkt ook uit dat je van mening verschilt met Rob Wijnberg en ik kan het beter in jouw mening vinden dan van Rob Wijnberg.
Zoals ik je stuk begrijp stel je dat juist het ontwikkelen van een eigen identiteit belangrijk is wat haaks staat op het eerder genoemde citaat van Rob Wijnberg.
Wat ik in wil brengen is dat een goede verandering of succes niet alleen te danken is aan een geheel andere weg inslaan (creativiteit), maar ook de continuïteit van goede bestaande ideeën. Zo is de succesformule van de Beatles niet alleen te danken aan de creativiteit en het harde werken van de heren, maar ook van de behoudende kracht van Paul McCartney die opgroeide in een muzikaal gezin, met een optredende vader.

Waterput schreef:

Dankzij jullie ben ik me ook gaan beseffen dat dit 'chatdomein' eigenlijk wel heel veel lijkt op het gewone omgaan met mensen, met daarbij alle varianten die je je maar kunt voorstellen. Ook hier heb je mensen met allerlei achtergronden en redenen om met elkaar een 'chat' aan te knopen. Dat onderscheid tussen 'oppervlakkig' en 'diepzinnig' wilde ik ook niet zo scherp maken, zo werkt het natuurlijk niet, niet in het echte leven en niet in de 'achter de monitor-wereld'.

Klopt, chatten is als het ware een omgangsvorm door middel van internet. Zoals er verschillende manieren zijn om in het dagelijks leven met mensen om te gaan, zie je dat ook terug bij het chatten.

Waterput schreef:

De hoofdstrekking van mijn verhaal was eigenlijk vooral dat ik verbaasd was dat chatten veel meer kan zijn dan kletsen (wat de vertaling toch betekent) en daarom leek het mij respectvoller het niet langer over kletsen te hebben maar over 'chatverkennen', om aan te geven dat er diepere lagen aangeboord kunnen worden via dit medium. Ook heeft het misschien nog wel enkele voordelen ten opzichte van het niet-oog-in-oog met elkaar zijn, gevoed door bijvoorbeeld de vertrouwde sfeer thuis van waaruit je spreekt.

In de praktijk wordt chatten niet geassocieerd met kletsen over koetjes en kalfjes, maar meer als praten of spreken. Daarom is het niet nodig een nieuw begrip toe te voegen als 'chatverkennen'. Het woord chatten omvat dit begrip al.

Waterput schreef:

Het lijkt mij prachtig als zou blijken dat door deze chatrealiteit onder jongeren er zich wereldbeelden zouden vormen die vooral voortkomen uit de eigen ervaring van de jongeren, waarbij ze ook de vaardigheid leren om te kunnen luisteren naar alle 'magische' lagen die in hunzelf verstopt liggen. En niet gevoed door die overdosis aan prikkels, meningen, manipulaties van buitenaf.

Dit gebeurt in zekere zin al, maar misschien nog niet genoeg. Maar wanneer zijn er genoeg jongeren die bezig zijn met het ontwikkelen van een 'open' wereldbeeld?

[Waterput]

Dank Makaveli (ik moet iedere keer als ik je naam type een -i- wegpoetsen...) voor je uitgebreide reactie. Ik ga dat boek van Wijnberg bestellen omdat ik wel benieuwd ben naar wat hij nou precies bedoelt. Je haalde ook nog even het 'identiteitsloosheidsthema' aan. Ik ben geneigd om te denken dat mensen maar beperkte tijd identiteitsloos kunnen zijn. Als jongeren aarzelen om mee te doen met het koppelen van identiteit aan allerlei zaken waaraan jongeren zichzelf koppelden, dan biedt dat alleen maar mogelijkheden dat ze zich meer zelf gaan afvragen wie ze nou eigenlijk zijn, en dan hoeft het niet meer zoals vroeger de zoon van de arts of bakker te zijn (bij wijze van spreken).

Als er een nieuwe vorm van identiteitsvorming zou optreden die meer gefundeerd is in zelfkennis (dan ben ik waarschijnlijk wel érg optimistisch) dan in externe druk, dan is dat in mijn ogen een grootschalige stille revolutie.

Het is ook fascinerend om te merken dat de betekenis van een woord als 'chatten' zo kan verschillen zoals jij duidelijk maakt. Voor de één (en dan waarschijnlijk vooral voor de niet-vaak chattende medemens) betekent het vooral 'kletsen' en voor de ander is het gewoon 'typend interactief communiceren'.

Ik heb nog wel wat lopen denken over die 'magische' chatlaag. Wat denk je van 'Harry Potter-chatten' waarbij je ook je onbewuste meer vrijheid geeft zich te uiten, alsof je - ook al ben je met zijn tweeën aan het chatten - toch met vier mogelijke 'informatiebronnen' actief bent: jij met jouw onbewuste en ik met mijn onbewuste. Is dat geen geinig terrein om te exploreren?

[Makaveli]

Waterput schreef:

Je haalde ook nog even het 'identiteitsloosheidsthema' aan. Ik ben geneigd om te denken dat mensen maar beperkte tijd identiteitsloos kunnen zijn. Als jongeren aarzelen om mee te doen met het koppelen van identiteit aan allerlei zaken waaraan jongeren zichzelf koppelden, dan biedt dat alleen maar mogelijkheden dat ze zich meer zelf gaan afvragen wie ze nou eigenlijk zijn, en dan hoeft het niet meer zoals vroeger de zoon van de arts of bakker te zijn (bij wijze van spreken).

Dat denk ik ook, mensen zijn sociale wezens en willen graag geaccepteerd worden. Het identificeren met verschillende mensen of zaken is voor de ontwikkeling van de mens belangrijk, denk ik. Vanuit deze 'veilige' basis, kan een mens zich pas af gaan vragen wie zij zelf zijn en haar identiteit aan gaan passen (waar mogelijk). Ik denk dat er sprake is van een constant proces van identiteitsveranderingen tijdens de jeugd, waarbij er geen sprake is van identiteitsloosheid.

Waterput schreef:

Als er een nieuwe vorm van identiteitsvorming zou optreden die meer gefundeerd is in zelfkennis (dan ben ik waarschijnlijk wel érg optimistisch) dan in externe druk, dan is dat in mijn ogen een grootschalige stille revolutie.

Wanneer is de nadruk - volgens jou - te veel gaan liggen op de externe druk ipv op zelfkennis?
En waarom moet er een 'stille' revolutie komen, waarom is het bijvoorbeeld geen conjunctuur (een golfbeweging), die vanzelf weer omslaat?

Waterput schreef:

Het is ook fascinerend om te merken dat de betekenis van een woord als 'chatten' zo kan verschillen zoals jij duidelijk maakt. Voor de één (en dan waarschijnlijk vooral voor de niet-vaak chattende medemens) betekent het vooral 'kletsen' en voor de ander is het gewoon 'typend interactief communiceren'.

Het is leuk dat je je er zo mee bezighoud en probeert je een beter beeld te vormen van de jeugd.

Waterput schreef:

Ik heb nog wel wat lopen denken over die 'magische' chatlaag. Wat denk je van 'Harry Potter-chatten' waarbij je ook je onbewuste meer vrijheid geeft zich te uiten, alsof je - ook al ben je met zijn tweeën aan het chatten - toch met vier mogelijke 'informatiebronnen' actief bent: jij met jouw onbewuste en ik met mijn onbewuste. Is dat geen geinig terrein om te exploreren?

Wat versta je precies onder onbewuste? Ik vat het 'onbewuste' als volgt op: hetgeen waar je je niet bewust van bent. Als je in een chat door middel van een gesprek bewust wordt van wat je onbewust doet of denkt, leer je daarvan. Daarmee is het inderdaad een goed terrein om je te bevinden.
Ik vraag me af waarom je dat apart wil benoemen zoals 'Harry Potter-chatten'. Je noemt het van elkaar leren, toch ook niet 'Harry-Potter praten'?
Er is al een allesomvattend woord voor: chatten. Ik vraag me af welke jongere denkt dat dit ('het van elkaar leren' of 'Harry Potter-chatten') er niet onder valt?

[Vogelvrij]

Er zijn ook genoeg volwassenen die chatten hoor, op precies dezelfde wijze als jongeren