SALPETERZUURVERONTREINIGT RIJN
van onze verslaggever
Amsterdam
Duiste drinkwaterbedrijven hebben de inname van Rijnwater woensdag tijdelijk stopgezet na een ongeval met de Nederlandse tanker Stolt Rotterdam. De tanker vloog in brand bij het afleveren van 1800 ton salpeterzuur bij het chemieconcern Bayer. Honderdduizend liter van het zuur kwam in de rivier terecht.
Geprobeerd wordt de resterende lading te bergen. De toedracht van het ongeluk was woensdagavond nog niet duidelijk.
In het Nederlandse stroomgebied van de Rijn zal vermoedelijk niets te merken zijn van de verontreiniging, verwacht de stichting Reinwater in Amsterdam. De rivier voert in dit seizoen tweeduizend kubieke meter water af per seconde, waardoor het zuur snel wordt vedund. ''Maar op lokaal niveau is het een milieuramp'', aldus Reinwater.
Het ministerie van Verkeer en Water staat heeft vannacht monsters uit de Rijn bij Lobith genomen om het effect van het ongeluk te meten.
Vragen:
De heftigheid van de brand in en op de tanker heeft te maken met het feit dat bij ontleding van salpeterzuur, evenals bij andere nitraten, zuurstof ontstaat. (zo wordt in veel vuurwerk kaliumnitraat verwerkt.)
1. Geef de (letter)aanduiding uit Binas-tabel 101B die hoort bij het gevaarsymbool dat voor salpeterzuur gebruikt wordt.
antw: symbolen C & O
2. Geef de reactievergelijking van de ontleding van salpeterzuur.
antw: 4HNO3 -> O2+ 2H2O +4NO2
Bij het artikel hoort ook een foto. Hierop kun je zien dat er bruine wolken vrij komen bij de brand.
3. Leg uit welke stof de bruine kleur veroorzaakt.
antw: NO2, is namelijk bruin in gasvorm
Met ''salpeterzuur'' wordt in het artikel overigens een oplossing van salpeterzuur in water bedoeld. Dat ''salpeterzuur'' die betekenis kan hebben, weet je al van de termen geconcentreerd salpterzuur (14M) en verdund salpeterzuur (4M of lager).
4. Denk je dat met Stolt Rotterdam geconcentreerd of verdund salpeterzuur werd vervoerd? Licht je antwoord toe.
antw: verdund, geconcentreerd is te gevaarlijk
5. Bereken met behulp van een gegeven uit het artikel en Binas-tabel-42A hoeveel liter salpeterzuur er door de Stolt Rotterdam werd vervoerd. Ga daarbij uit van of geconcentreerd of verdund salpeterzuur(zie voor vraag3).
antw: 22,4% bij 4M salpeterzuur oplossing (zie binas). Dus
0,224 x 180.000.000 = 40.320.000 L )??)
Een deel van de lading is ontleed en een deel van de lading is in de Rijn gestroomd.
6 Bereken hoeveel procent van het volume van vraag 5 volgens de gegevens in het artikel in de river terecht is gekomen. (als je bij vraag 5 geen antwoord hebt gevonden mag je hier uitgaan van 1,7x10^6 liter,maar dat is niet het juiste antwoord bij vraag 5. doh)
antw: 100.000 liter in water / 40320000 L HNO3 = 0,25% (??)
Omdat je weet hoeveel liter er in de Rijn terecht kwam en omdat je ook de molariteit van de oplossing (van vraag 5) kent, kun je uitrekenen hoeveel mol salpeterzuur er uiteindelijk in het water terecht kwam.
7. Bereken de Ph van de oplossing die je krijgt als dat aantal mol salpeterzuur vermengd wordt met het water dat in 10 minuten door de Rijn stroomde.
antw: 10 min = 10 x 60 = 600 sec
600 x 2000m^3 = 1,200,000 m^3 --> 1,2 x 10^9 Liter Water
HNO3 + H2O -> H3O + NO2
en verder ??
8. Bereken hoeveel minuten zou je moeten wachten zodat de PH één (''PH-eenheid'') hoger is dan bij vraag 7. (ga er daarbij vanuit dat het water even hard blijft stromen en dat al dat water bij de verdunning gebruikt wordt.)
antw: wa kera nai/ ikweet niet *_*
Door de brand is de tanker zo beschadigd dat het risico bestaat ijzeren onderdelen gaan reageren met het in de tanker resterende deel van het salpeterzuur dat door bluswater verdund is.
9 Stel een reactievergelijking op voor de reactie die plaatssvindt als ijzer reageert met dit verdunde salpeterzuur.
antw: ???
Alle tips, adviezen, antwoorden, hulp etc. is welkom.