Fries: taal of dialect?

[Hugo Chrétien]

Morgan schreef op 04-09-2005 @ 17:15 :
Ja, ik ook. Er zijn ook echt van die woorden in Middelnederlandse teksten die zó Engels zijn. Jammer genoeg weet ik er zo geen uit mijn hoofd, maar ik verbaas me er elke keer weer over.

Hoe vaak ik wel niet "in stede" of "al reede" ben tegengekomen toen ik pas geleden de placcaet van verlatinghe uit 1581 ging lezen.

Mephostophilis schreef op 06-05-2005 @ 18:34 :
Dezelfde mensen die Fries een taal vinden, vinden ook psychologie gelijkwaardig aan technische natuurkunde.

Sorry, maar Fries is een officiële taal, erkend door de EU als minderheidstaal (niet als dialect, maar als taal)!

Dit is mede ook aantoonbaar door het feit dat er binnen het Fries nog verschillende dialecten zijn (stadsfries, stellingwerfs, 'wâldpyken-frysk', 'klaaiklúten-fryks', enz.).

[T_ID]

Dit is geen nutteloze up! tevens zijn er geen Amerikanen in Bagdad! Geen Amerikanen, geen up, begrijpt u?

[MH]

Ik zal het nog verder verduidelijken met een taalkundig argument. De Germaanse talen hebben allemaal klankverschuivingen ondergaan, vanuit een gemeenschappelijk soort 'proto-oergermaans'. Een van die verschuivingen noemt men in de taalkunde de Ingowaeaanse klankverschuiving. Twee veranderingen daarbinnen zijn de verdwijning van de n-klank in combinatie met een dentale klank (zoals bijv. een t/d). Hierdoor veranderde anþara (þ als engelse th uit te spreken) uiteindelijk in het Engelse 'other' en het Friese oare. Binnen het Fries is ook die t-klank dus verdwenen, maar dat terzijde. In het Nederlands en Duits is de n altijd aanwezig gebleven (andere).
De andere verandering is dat de g in een j is veranderd (het gaat om de klank). Zo is gisteren in het Engels yesterday en in het Fries juster.
Door deze klankverschuiving is het Fries een heel eigen leven gaan leiden en kan het dus absoluut geen Nederlands of Duits dialect zijn.

[Odin]

Fries een dialect? Wat is dit nou? Nederlands is eerder een dialect van het Fries.

Even serieus, ik ben zelf ook friestalig en vind het wel een aparte taal

[BrunetJuh]

Ach, iedereen geeft er zijn eigen draai aan, maar ik vind het een dialect, dan kunnen ze alle dialecten wel talen noemen vind ik. Friesland is geen officieel land, dus ook geen taal.

[Odin]

BrunetJuh schreef op 05-11-2005 @ 17:36 :
Friesland is geen officieel land, dus ook geen taal.

Deze redenering klopt niet, een taal heeft geen land nodig om een taal te zijn.

[MH]

Odin schreef op 05-11-2005 @ 15:35 :
Fries een dialect? Wat is dit nou? Nederlands is eerder een dialect van het Fries.

Even serieus, ik ben zelf ook friestalig en vind het wel een aparte taal

Nederlands kan evenmin een Fries dialect zijn. Zie mijn vorige post hierboven.

[muts8848]

Of Fries een taal of een dialect is laat ik even in het midden, het gaat mij er persoonlijk om of Fries ook daadwerkelijk Nederlandse tweede officiele taal moet wezen. Zoals dat nu het geval is. Dat betekend namelijk dat je in Nederland geen Nederlands zou hoeven kunnen, als je maar Fries kan. Dat vind ik een slechte zaak. Ik kom zelf uit Twente, en draag het Twentsche dialect ook een warm hart toe, maar ik weet ook uit ervaring dat er genoeg mensen zijn die zich niet goed kunnen uitdrukking in ABN. Dit komt mede omdat Het dialect jaren in een verdomhoekje heeft gezeten waardoor mensen geforceerd Nederlands gingen praten. Men kende het verschil niet meer tussen ABN en dialect.

[MH]

muts8848 schreef op 08-11-2005 @ 21:53 :
Of Fries een taal of een dialect is laat ik even in het midden, het gaat mij er persoonlijk om of Fries ook daadwerkelijk Nederlandse tweede officiele taal moet wezen. Zoals dat nu het geval is. Dat betekend namelijk dat je in Nederland geen Nederlands zou hoeven kunnen, als je maar Fries kan. Dat vind ik een slechte zaak. Ik kom zelf uit Twente, en draag het Twentsche dialect ook een warm hart toe, maar ik weet ook uit ervaring dat er genoeg mensen zijn die zich niet goed kunnen uitdrukking in ABN. Dit komt mede omdat Het dialect jaren in een verdomhoekje heeft gezeten waardoor mensen geforceerd Nederlands gingen praten. Men kende het verschil niet meer tussen ABN en dialect.

Dat zie je dus verkeerd. Fries is weliswaar tweede rijkstaal, maar ten eerste alleen binnen Friesland en ten tweede naast het Nederlands. Dat betekent dus dat openbare bekendmakingen wel in het Fries mogen, maar dan ook in het Nederlands moeten worden vertaald. Denk bijvoorbeeld aan de plaatsnamen, want onder Sneek staat Snits en onder Leeuwarden staat Ljouwert. Als Fries landelijk tweede rijkstaal was, dan spraken we ook over de Provinsje Flevolân of over Lelystêd.

Bekema schreef op 03-11-2005 @ 17:45 :
Sorry, maar Fries is een officiële taal, erkend door de EU als minderheidstaal (niet als dialect, maar als taal)!

Dit is mede ook aantoonbaar door het feit dat er binnen het Fries nog verschillende dialecten zijn (stadsfries, stellingwerfs, 'wâldpyken-frysk', 'klaaiklúten-fryks', enz.).

Ja, want binnen het Limburgs of het Twents zijn er geen verschillende dialecten

[Hugo Chrétien]

Morgan schreef op 09-11-2005 @ 19:42 :
Ja, want binnen het Limburgs of het Twents zijn er geen verschillende dialecten

http://www.ans.phileon.nl/language.php

Het twents is geen Frankisch dialect, maar een Saksische. Je kan daarom niet zeggen dat Gronings, Twents etc Nederlandse dialecten zijn, want het Nederlands is Frankisch. Dus stel ik voor dat we een derde officiele taal krijgen het Nedersaksisch. Maar ja, welk dialect zouden we moeten bevoorrechten als de standaardvarieteit? Misschien een middeleeuwse uit een van de hanzesteden?

Fries is wel een aparte taal...ik geloof zelfs dat het fries ouder is dan het nederlands, en het heeft andere *roots*
Wij friezen hebben ook een ander woordenboek...In tegenstelling tot het gangbare alfabet van 26 letters kent het Friese alfabet 18 tot 20 letters.
Wij beginnen bijvoorbeeld nooit een woord met de letter V.
Vis wordt Fisk. Vrouw wordt frau. etc.
Het heeft ook veel meet overeenkoimsten met het engels.

Link met informatie

Hugo Chrétien schreef op 22-11-2005 @ 17:50 :
http://www.ans.phileon.nl/language.php

Het twents is geen Frankisch dialect, maar een Saksische. Je kan daarom niet zeggen dat Gronings, Twents etc Nederlandse dialecten zijn, want het Nederlands is Frankisch. Dus stel ik voor dat we een derde officiele taal krijgen het Nedersaksisch. Maar ja, welk dialect zouden we moeten bevoorrechten als de standaardvarieteit? Misschien een middeleeuwse uit een van de hanzesteden?

Hulde!

Hugo Chrétien schreef op 22-11-2005 @ 17:50 :
http://www.ans.phileon.nl/language.php

Het twents is geen Frankisch dialect, maar een Saksische. Je kan daarom niet zeggen dat Gronings, Twents etc Nederlandse dialecten zijn, want het Nederlands is Frankisch. Dus stel ik voor dat we een derde officiele taal krijgen het Nedersaksisch. Maar ja, welk dialect zouden we moeten bevoorrechten als de standaardvarieteit? Misschien een middeleeuwse uit een van de hanzesteden?

Dat het Saksisch is, hoef je mij niet te vertellen
Kunnen we niet gewoon stellen dat alles wat in Nederland gesproken wordt, een Nederlands dialect is? Frankisch én Saksisch? En als we toch zo aan het opdelen raken, waarom niet een standaardvarieteit voor elke streek? Een algemeen Twents, een algemeen Gronings, etcetera...

[Hugo Chrétien]

Dat vinden de Friezen niet leuk. Dan kunnen ze zich namelijk niet meer afzetten tegen het Nederlands

Hugo Chrétien schreef op 08-12-2005 @ 09:56 :
Dat vinden de Friezen niet leuk. Dan kunnen ze zich namelijk niet meer afzetten tegen het Nederlands

Ja die houden dan maar eens op met eigenwijs zijn

[neemeenloopje]

We weten natuurlijk allemaal dat een taal slechts een dialect met vloot en marine is. en dat in bijvoorbeeld Mexico honderden talen bestaan, die soms maar door een paar (3-150) worden gesproken.
Het is echter wel zo dat Fries als tweede officiële taal in Nederland geldt. Daarom mag je bijvoorbeeld als lid van de Tweede Kamer of minister bij de benoeming je eed in het Fries afleggen en wordt het ook in de rechtszaal gehanteerd.
Dus wat zit men nu te zeuren of iets wel of niet een taal is, het gaat slechts om prestige. Ik zou bijvoorbeeld zeggen dat het Gronings een slap boerenaftreksel van het Fries is, maar ja, dan krijg je weer de Groningers tegen je in het harnas. want er zijn mensen die zeggen dat Duitsers aan de Nederlandse grens wel het Groningse dialect aan de grens kunnen verstaan, maar het Nederlands niet.
Ik zou zeggen: als Nederlander kun je het Fries niet verstaan zonder het geleerd te hebben, het Gronings wel. dus tsja....
En zoals hieronder is gezegd heeft het Fries overeenkomsten met het Engels, maar ook met het Deens! Bedenk daarnaast dat Friesland aan het begin van de middeleeuwen half Nederland besloeg tot aan Utrecht!

[Klaas B.]

jjw schreef op 03-09-2005 @ 17:24 :
De Grootste onzin om Fries als een aparte taal te gaan bestempelen, het is uiteindelijk gewoon een of ander dialect van een scandinavische taal. Onzin dus dat je Fries als taal zou beschouwen, het wijkt veel af van het Nederlands, maar weinig van het Noors ofzo dus zou het een dialect genoemd moeten worden dat ver van huis is, anders niet.

Als je het Fries als een officiele taal zou beschouwen dan zou het Grunnegs dus ook een taal moeten zijn, omdat die taal even veel afwijkt van de Nederlandse taal als het Fries van scandinavië.

denk daar maar eens over na!

Haha, deze post had ik nog niet gelezen.
Vriend, neem van mij aan dat de raakvlakken íets minder vanzelfsprekend zijn als jij probeert te schetsen. Ja, ik heb ooit Noors gehoord. Ja, ik heb ooit Zweeds gehoord. Sterker nog; ik spreek zowel Zweeds, alsook een beetje Noors. Geloof me als ik zeg dat het Fries weinig met een van deze twee talen te maken heeft, haha.

[Klaas B.]

00ps:
"Vriend, neem van mij aan dat de raakvlakken íets minder vanzelfsprekend zijn DAN (zo)als jij probeert te schetsen."

Klaas B. schreef op 30-12-2005 @ 22:53 :
Haha, deze post had ik nog niet gelezen.
Vriend, neem van mij aan dat de raakvlakken íets minder vanzelfsprekend zijn als jij probeert te schetsen. Ja, ik heb ooit Noors gehoord. Ja, ik heb ooit Zweeds gehoord. Sterker nog; ik spreek zowel Zweeds, alsook een beetje Noors. Geloof me als ik zeg dat het Fries weinig met een van deze twee talen te maken heeft, haha.

Inderdaad.
Fries kent overeenkomsten met Scandinavische talen, maar niet meer dan het Nederlands.

Ik heb verder geen zin om dit draadje door te lezen dus wie weet is mijn mening al verkondigt:
Fries is geen dialect maar een taal, iedereen die iets anders zegt moet eens naar de bibliotheek gaan, een willekeurig geschiedenisboek openen en zijn/haar mond spoelen.

[Metalhead666]

jjw schreef op 03-09-2005 @ 17:24 :
De Grootste onzin om Fries als een aparte taal te gaan bestempelen, het is uiteindelijk gewoon een of ander dialect van een scandinavische taal. Onzin dus dat je Fries als taal zou beschouwen, het wijkt veel af van het Nederlands, maar weinig van het Noors ofzo dus zou het een dialect genoemd moeten worden dat ver van huis is, anders niet.

Als je het Fries als een officiele taal zou beschouwen dan zou het Grunnegs dus ook een taal moeten zijn, omdat die taal even veel afwijkt van de Nederlandse taal als het Fries van scandinavië.

denk daar maar eens over na!

Ik kom uit Noorwegen,maar kan van het Fries nix bakken.Overigens vind ik het Fries geen dialect,maar een volwaardige taal.

Metalhead666 schreef op 02-06-2006 @ 11:37 :
Ik kom uit Noorwegen,maar kan van het Fries nix bakken.Overigens vind ik het Fries geen dialect,maar een volwaardige taal.

Het is dan ook geen kwestie van meningen, als je een beetje verstand van taal hebt, weet je dat het Fries een officiële taal is. En als je geen verstand van talen hebt, moet je niet anders beweren.

edit: het lijkt mss net of ik met "je" jou aanspreek Metalhead, maar ff voor de duidelijkheid, ik spreek dus degenen aan die beweren dat het Fries geen taal is.