Minimum/hogere straffen in de wet

[Unexplained]

L.S.,

Nog niet zo heel lang geleden kwam de LPF met hun 'actieplan tegen geweld'. Onderdeel van dit plan was het stellen van minimumstraffen voor de zwaardere delicten, net zoals er maximumstraffen in de wet worden gegeven.

Ik was hier tegen. Daar ik de rechter capabel achtte om zelf te kunnen bepalen of iemand nu wel of niet voldoende verzachtende omstandigheden heeft. Geen zaak is immers gelijk, en iedereen dient op zijn eigen manier gepast gestraft te worden. De rechter lijkt zeer geschikt om deze afwegingen te maken.

Dit vroeg om nadere analyse. Ik ben eens gaan kijken naar wat nu eigenlijk het doel is van het opsluiten van iemand. Uiteindelijk kwam ik op de volgende vijf punten:

1. Preventief
   De straf moet mensen afschrikken de misdaad te begaan.
2. Curatief
   We hopen dat mensen door de straf hun leven beteren en 'op het rechte pad' komen.
3. Isolatief
   In de periode dat de dader opgesloten zit, kan hij geen strafbare feiten plegen en geen gevaar voor de samenleving opleveren.
4. Wraak gevoel van slachtoffer(s)
   Het geeft een slachtoffer, van bijvoorbeeld verkrachtig, genoegdoening als de dader wordt gestraft.
5. Gevoel van rechtvaardigheid in maatschappij
   Het wordt als goed gezien dat daders flink gestraft worden.

Een toevoeging bij punt 5. Als een dader van zinloos geweld door omstandigheden 3 maanden cel krijgt, geeft dit een onrechtvaardig gevoel in de maatschappij. Of dit volgens de maatstaven in de wet redelijk of niet is, is niet relevant.
De emotie leeft nou eenmaal onder de bevolking. Gevolg zijn de stille tochten en veel onrust in de maatschappij. Om niet te vergeten dat het frustrerend werkt ("als ik 3 kilometer te hard rijd krijg ik een bekeurig, en als hij iemand vermoord krijgt hij maar 3 maanden").

Bij punt 1 en 2 moet ik toevoegen dat het effect hiervan zeer beperkt blijkt en ook zeer weinig baat hebben bij minimum straffen of überhaupt hogere straffen.

Mijn mening kantelde echter toen ik mijzelf besefte dat het verhogen van straffen en het stellen van een minimumstraf bij de punten 3, 4 en 5 wel degelijk een significant effect heeft.


Nu komt eigenlijk pas de kern van de discussie:

Horen emotionele zaken als wraak en rechtvaardigheid in onze rechtsgang? Of dient deze puur op stricte regels gebaseerd te zijn?
En, indien men voor dat laatste kiest, hoe moet dit verkocht worden aan 'het volk' - dat sowieso verantwoording vereist voor de hoogte van de straffen.

[MickeyV]

Je poneert je vragen als ware zij elkaars antipoden, terwijl ze elkaar niet uitsluiten. Het thans vigerende systeem heeft als grondslag voor de straf de vergelding (terwijl door de rechter nochtans wel een doel, in het kader van de door jou reeds aangehaalde generale en speciale preventie, met de straf wordt nagestreefd). Sterker nog, afgezien van de functies die jij noemt (welke vooral misdaad bestrijdend zijn, een hoofdfunctie v/h strafrecht) is een andere hoofdfunctie van het strafrecht het tegengaan van eigenrichting (denk aan vicieuze wraakcircels tussen families onderling) en maatschappelijke ordening door de wraak als het ware te kanaliseren, te ordenen opdat alleen het OM de bevoegdheid heeft straf te vorderen en te effectueren.

Wat het bloeddorstige plebs betreft: dat kan ten eerste de pot op, ten tweede moet het zich door zijn zelfgenoegzaamheid niet de ogen laten sluiten voor de reële kans dat het zelf met justitie in aanraking komt. Men heeft altijd erg de neiging om "wij" (de braveriken) - "zij" te denken.

[Rerisen Phoenix]

3 vind ik een beetje belangrijk

maar 4 en 5 niet.
Je gaat niet iemand straffen omdat de meerderheid van de bevolking dat lijkt te willen. In dat geval kan je net zo goed rechters enalles afschaffen en elke keer een referendum houden.

[MickeyV]

Dat is vanuit practisch oogpunt geen reëel alternatief.

Maar 4 en 5, hoewel ze weldegelijk een rol spelen in ons strafrecht, zijn, dat ben ik met je eens, weinig fraai, hoewel, moet ik toegeven, ook ik bepaald niet gespeend van wrevel en misnoegheid zou zijn ware ik bv. overvallen. Niettemin geloof ik dat het weinig heilzaam is als het ware te verwijlen in de gevoelens van rancune en dat het verkieslijker is niet om vergelding te straffen. Niet zozeer omdat een dief vrijuit moet gaan (dat is, vanuit perspectief der preventie bepaald onwenselijk, en zou uiteindelijk zeer ten detrimente van een samenleving gaan), alswel omdat, gelijk ik eerder aanstipte, het de eigen vitia, om het zo te zeggen, miskent (zo niet ontkent). Of, zoals à Kempis het treffend in De Imitatione Christi verwoordde, duidelijk geënt op de Bijbel natuurlijk : Ad te ipsum oculos reflecte et aliorum facta caveas iudicare. In iudicando alios homo frustra laborat, sæpius errat, et leviter peccat. Se ipsum vero iudicando et discutiendo semper fructuose laborat . Losjes vertaald: Bezie uzelf en behoed u de daden van anderen te beoordelen. Door anderen te beoordelen handelt de mens tevergeefs, vergist hij zich vaak (of vaker) en zal hij lichter zondigen. Door zichzelf te beoordelen en ten twijfel te stellen arbeidt hij altijd vruchtbaar.

[Unexplained]

MickeyV schreef:
Je poneert je vragen als ware zij elkaars antipoden, terwijl ze elkaar niet uitsluiten.

Dit is beslist een onjuiste interpretatie, daar ik het als aspecten stelde, niet als mogelijkheden.

Het thans vigerende systeem heeft als grondslag voor de straf de vergelding (terwijl door de rechter nochtans wel een doel, in het kader van de door jou reeds aangehaalde generale en speciale preventie, met de straf wordt nagestreefd).

Wat je stelt is naar mijn idee niet waar. Ons huidige systeem maakt gebruik van alle facetten die ik genoemd heb, ook al weet ik niet hoe de verhoudingen daartussen liggen - ik ben geen expert.

Sterker nog, afgezien van de functies die jij noemt (welke vooral misdaad bestrijdend zijn, een hoofdfunctie v/h strafrecht) is een andere hoofdfunctie van het strafrecht het tegengaan van eigenrichting (denk aan vicieuze wraakcircels tussen families onderling) en maatschappelijke ordening door de wraak als het ware te kanaliseren, te ordenen opdat alleen het OM de bevoegdheid heeft straf te vorderen en te effectueren.

Juist om wraakgevoelens te beheersen pleit ik ervoor deze een belangrijk onderdeel uit te laten maken van de straf. In Amerika wordt dit bijvoorbeeld mooi opgelost door het jury-systeem.

Wat het bloeddorstige plebs betreft: dat kan ten eerste de pot op

Hmm, ik had je wat slimmer ingeschat. Het negeren en onderdrukken van bepaalde personen en bijhorende emoties heeft nog nooit tot het oplossen ervan geleid. Laten we liever luisteren naar de geluiden en deze een plaats geven binnen ons huidige systeem.

ten tweede moet het zich door zijn zelfgenoegzaamheid niet de ogen laten sluiten voor de reële kans dat het zelf met justitie in aanraking komt.

Ook wetovertreders maken deel uit van het volk, en wetten bestaan er namens het volk. Zo was het een aantal jaartjes geleden illegaal om te drinken (drooglegging); velen hebben toen de wet overtreden. Als er maar genoeg mensen zijn die iets willen legaliseren, zal dit ook gebeuren. Lijkt mij niet redelijk om overtreders buiten te sluiten.

Men heeft altijd erg de neiging om "wij" (de braveriken) - "zij" te denken.

Dit is juist, maar ik snap de samenhang tussen dit en de rest van je verhaal niet. Kun je dat toelichten?

Rerisen Phoenix schreef:
3 vind ik een beetje belangrijk

maar 4 en 5 niet.
Je gaat niet iemand straffen omdat de meerderheid van de bevolking dat lijkt te willen. In dat geval kan je net zo goed rechters enalles afschaffen en elke keer een referendum houden.

Zoals al gezegd, is dat praktisch onuitvoerbaar. Bovendien bestaat de wet namens het volk, en er zijn ook allerlei gevoelens van het volk in verwerkt.
In Amerika hebben ze een jury-systeem, wat vind je daarvan?

MickeyV schreef:
Maar 4 en 5, hoewel ze weldegelijk een rol spelen in ons strafrecht, zijn, dat ben ik met je eens, weinig fraai, hoewel, moet ik toegeven, ook ik bepaald niet gespeend van wrevel en misnoegheid zou zijn ware ik bv. overvallen.

Je zin is dermate complex gecontrueerd dat het nergens meer op slaat. Zou je dit willen verduidelijken?

Niettemin geloof ik dat het weinig heilzaam is als het ware te verwijlen in de gevoelens van rancune en dat het verkieslijker is niet om vergelding te straffen. Niet zozeer omdat een dief vrijuit moet gaan (dat is, vanuit perspectief der preventie bepaald onwenselijk, en zou uiteindelijk zeer ten detrimente van een samenleving gaan), alswel omdat, gelijk ik eerder aanstipte, het de eigen vitia, om het zo te zeggen, miskent (zo niet ontkent). Of, zoals à Kempis het treffend in De Imitatione Christi verwoordde, duidelijk geënt op de Bijbel natuurlijk : Ad te ipsum oculos reflecte et aliorum facta caveas iudicare. In iudicando alios homo frustra laborat, sæpius errat, et leviter peccat. Se ipsum vero iudicando et discutiendo semper fructuose laborat . Losjes vertaald: Bezie uzelf en behoed u de daden van anderen te beoordelen. Door anderen te beoordelen handelt de mens tevergeefs, vergist hij zich vaak (of vaker) en zal hij lichter zondigen. Door zichzelf te beoordelen en ten twijfel te stellen arbeidt hij altijd vruchtbaar.

Hoewel dit erg interessant klinkt, richt het zich niet op de ethische discussie die ik aan wilde gaan met dit topic.

Nog even een tip voor je:
Probeer minder moeilijke woorden te gebruiken. Ik begrijp deze zelf wel, maar verder niemand anders. Je diskwalificeert jezelf hierdoor voor communicatie. Probeer daarnaast je zinnen korter te maken, en maximaal 2 komma's per zin te gebruiken. Dit zal de leesbaarheid van je (interessante) posts ontzettend verbeteren.

[MickeyV]

Het is niet mijn bedoeling een polariserende discussie te starten, Unexplained. Maar enige toelichting ter zake zal ik je natuurlijk niet weigeren, waarbij ik iedere afzonderlijke reactie van jou in volgorde aanhoud, hen daarbij nummerende.

1. Die onjuiste interpretatie werd wellicht enigszins in de hand gewerkt door het woordje "of".
2. Zie Materieel Strafrecht van Prof. mr. C. Kelk (voorgeschreven aan de U. U.). Wat ik gaf was louter een feitelijk constatering (voor de duidelijkheid, niet een waar ik zelf op gekomen was). Je kunt er natuurlijk over twisten of het wenselijk is.
3. Het jurysysteem is weinig benijdenswaardig. Je moet je voorstellen dat volstrekte (bevooroordeelde) leken, dus niet ex officio, het lot van een verdachte bepalen (vergeet niet: niets geeft aanleiding te denken dat jij niet te eniger tijd een verdachte ter zake van een bepaald delict wordt). Zulk soort mensen is ook bepaald ontvankelijk voor lichte beïnvloedbaarheid door eloquente raadsmannen. Vanzelfsprekend: een goed advocaat is in Nederland ook een vergroting van de kans op een, voor jou, wenselijke uitkomst, maar een jurysysteem werkt dit ad extremum in de hand. Indien een moordenaar 15 jaar (goed, effectief 12 jaar) krijgt in ons systeem, moet dat voldoende zijn om het wraakgevoel te satureren.
4. Het is zaak hen in een rechtszaak te negeren. Niet heb ik beweerd dat het heilzaam is hen overigens te negeren. Ik zou hen een plaats geven in een systeem dat zulke gevoelens zoekt te temperen. Of meen je dat wraak tot vruchbare resultaten leidt?
5. Ik bedoel meer te zeggen dat wraak de resultante is van morele hooghartigheid.
6. In het kader van het plebs. Je vroeg hoe bepaalde zaken aan het volk verkocht moesten worden.

7. ? Ik zeg alleen, dat 4 en 5 een rol spelen in het strafrecht (contrair dus aan wat RP als juist ziet), en dat ik dat ook betreur, maar dat ik niet zo schijnheilig ben te ontkennen dat ik ook van tijd tot tijd behept ben met rancune.
8. Het richt zich niet op de door jou geëntameerde discussie?
Horen emotionele zaken als wraak en rechtvaardigheid in onze rechtsgang? <-- daar sluit het naadloos op aan.

Wat betreft jouw aan mij gerichte aanwijzingen m.b.t. tot mijn schrijftstijl: ik las die pas toen ik al klaar was met bovenstaande. Aangaande de "moeilijke" woorden: die bestaan niet. Ik geloof dat ieder toegang heeft tot een woordenboek, en het is hen van harte aan te raden om bij onbekendheid met woorden dat te raadplegen. Je mag, terecht, menen dat men door zulk een woordgebruik zich in bepaalde kringen diskwalificeert, maar dat zou m.i. een incentief moeten zijn voor laatstgenoemden hun vocabulair uit te breiden, nietwaar?
Wat lange zinnen betreft: ik geef toe dat het misschien lastiger leest, en dat in zijn algemeenheid de voorkeur gegeven kan worden aan kortere zinnen, maar ik type ze zoals ze in mij opkomen (ze zijn derhalve niet geforceerd), en ik geloof dat geen van mijn zinnen zich verzet tegen leesbaarheid: lange zinnen (leren) lezen is goed voor het concentratievermogen en geloof me, ik ken langere, meer omslachtige zinnen (juristen schijnen daar een handje van te hebben).

[Carpe Diem]

Ik vind minimumstraffen wel goed, maar alleen bij erge misdrijfen zoals, moord, verkrachting etc.

Tja, moet je je maar gedragen