[SK] adsorberen & chromatografie

[Woopa]

Hey!
Maandag heb ik toets over scheidingstechnieken. Ik begrijp juist nog niet echt goed de scheidingstechnieken adsorberen & chromatografie.
Bij adsorberen begrijp ik dat er een adsorptiemiddel is dat andere moleculen aantrekt om zo te scheiden. Maar dan staan er ook een aantal voorbeelden in ons boek die me het niet laten snappen. De voorbeelden zijn een sigarettenfilter en een aquariumfilter. Normaal gezien is dat toch gewoon de scheidingstechniek filtreren die je daar toepast? Ik begrijp niet zo goed wat er daar nu wat adsorbeert en wat er dan nog overblijft...

Chromatografie dan steunt op het verschil van oplosbaarheid én adsorptievermogen? Als voorbeelden staan er in m'n boek het ontkleuren van MNM's en het aanbrengen van stippen met een viltstift op koffiefiltreerpapier. Als ik het goed begrijp is het koffiefiltreerpapier hier het adsorptiemiddel. Als je dan het filtreerpapier in een kopje steekt met daarin water, zal het papier het water opzuigen en komt het in contact met die stipjes. Dan zullen die kleuren uit elkaar getrokken worden.
Maar dan staat er iets van dat de kleurcomponenten van het mengsel niet allemaal even goed oplossen in de loopvloeistof. Ze worden ook niet allemaal even goed geadsorbeerd door het papier. Wat bedoelen ze hier nou eigenlijk precies mee? Dat je bij de ene kleur duidelijker de verschillende kleuren waaruit het opgebouwd is gaat zien?

Ik hoop dat mijn uitleg duidelijk genoeg is en dat jullie me wat duidelijkheid kunnen scheppen.

Met vriendelijke groet,
Woopa

[joeryvg]

Bij chromatografie wordt er gebruik gemaakt van de verschillende oplosbaarheden en de aanhechting van de kleuren aan het papier. Als een kleur goed oplost en niet goed aan het papier aanhecht, dan zal deze kleur hoog komen op het papiertje aangezien deze kleur dus moeilijk aanhecht. Als een kleur goed oplost en ook goed aanhecht zal deze kleur dus niet hoog komen op het chromatogram aangezien hij dus naar het papier getrokken wordt en daar blijft hangen. Aangezien de verschillende kleuren allemaal verschillende eigenschappen hebben, krijgen ze dus een andere plaats op het papier en zijn ze gescheiden. Kun je dit tot nu toe volgen?

Adsorptie is berust op het verschil in aanhechtingsvermogen aan een bepaalde stof, terwijl filtreren onderscheid maakt in deeltjesgrootte. Bij een koffiezetapparaat zoals je als voorbeeld gebruikte, worden beide methodes toegepast. Als je alleen zou filtreren, kunnen er deeltjes die je niet in de koffie wilt hebben, er toch in komen. Daarom gebruik je ook nog een stof die dit soort stoffen (die dus een zodanige deeltjesgrootte hebben dat filtreren niet helpt) aanhecht (adsorbeert.) De stof die adsorbeert blijft ook in het koffiefilter achter. Een ander voorbeeld van adsorberen is het gebruik van actieve kool (Norit.) Deze stof kan water opnemen en is bijvoorbeeld handig als je diarree hebt.

Ik hoop dat je het nu beter begrijpt, mocht je nog vragen hebben dan hoor ik ze graag!

[Woopa]

Bedankt, je beide uitleggen zijn zeer verduidelijkend! Maar om nog eventjes terug te komen op een van mijn vragen. Hoe gebeurt het adsorberen en filtreren dan in een sigaretenfilter? Welke stoffen gaan die slechte gassen aan zich vast hechten zodat ze niet door de filter kunnen?

[joeryvg]

Ik ben blij dat mn uitleg verhelderend was! Dit antwoord kun je vast wel in je boek vinden, en kijk anders ff op internet Adsorberen en filtreren bij gassen werkt net iets anders, maar om niet alles voor te kauwen is het een idee dat je het zelf opzoekt. Daar leer je namelijk meer van dan dat ik het zeg Mocht je er dan toch nog onverhoopt niet uitkomen, dan hoor ik van je.

Succes!

[Gravimetrus]

Bij adsorberen plakken de componenten aan het "filtermateriaal"
Bij filtreren worden componenten als een "zeef" tegengehouden door het filtermateriaal (dus gebaseerd op deeltjes)
Bij absorptie worden componenten als het ware opgeslurpt door het filtermateriaal.

In een sigarettenfilter zullen alle 3 processen verlopen, vaste rook deeltjes worden eruit gefilterd en zaken als teer ed, zal geabsorbeert en geadsorbeert worden.

[Woopa]

Ok, ik begin het te begrijpen.
Ter voorbereiding van het examen hebben we ook nog enkelvoudige en samengestelde stoffen gezien en zaken daaromtrent. Nu probeerde ik eens een aantal synthese-opdrachten te maken, maar daar heb ik helaas de oplossing niet voor. Ik ga nu alle vragen posten met mijn antwoorden erbij, zouden jullie eens vlug kunnen controleren of ze kloppen? Een ander vraagje ga ik later nog posten, omdat ik daarvoor eerst een afbeelding moet nemen.

Zijn de verschijnselen chemisch of fysisch? Leg kort uit.
1) Bakken van cupcakes
Fysisch, er ontstaan geen nieuwe stoffen.

2) Het verbranden van hout
Chemisch, er ontstaat een nieuwe stof. Hout wordt hier as.

Het koken van water in een waterkoker
Fysisch, er ontstaan geen nieuwe stoffen. Water blijft hier water, enkel onder een andere aggregatietoestand.


Duid de enkelvoudige stoffen aan. (Degene waarvan ik denk dat ze EV zijn, zet ik in vet.)
Koolstof, aluminium , water , koffie (in een kop, dus al uitgegoten)


De kleinste eenheid van een zuivere stof is een molecule.
De bouwstenen hiervan zijn atomen.
De moleculen van enkelvoudige stoffen zijn opgebouwd uit één atoomsoort
De moleculen van samengestelde stoffen zijn opgebouwd uit verschillende atoomsoorten.


Zuivere stoffen zijn voor te stellen met een brutoformule
De index geeft aan hoe vaak een bepaalde atoomsoort voorkomt in een zuivere stof
De coëfficiënt geeft het aantal moleculen zuivere stof aan.


Ik heb geprobeerd om het zo duidelijk mogelijk te doen, zouden jullie eens snel willen checken? Bij voorbaat dank!

Mvg Woopa

[Gravimetrus]

Woopa schreef:

Ok, ik begin het te begrijpen.
Ter voorbereiding van het examen hebben we ook nog enkelvoudige en samengestelde stoffen gezien en zaken daaromtrent. Nu probeerde ik eens een aantal synthese-opdrachten te maken, maar daar heb ik helaas de oplossing niet voor. Ik ga nu alle vragen posten met mijn antwoorden erbij, zouden jullie eens vlug kunnen controleren of ze kloppen? Een ander vraagje ga ik later nog posten, omdat ik daarvoor eerst een afbeelding moet nemen.

Zijn de verschijnselen chemisch of fysisch? Leg kort uit.
1) Bakken van cupcakes
Fysisch, er ontstaan geen nieuwe stoffen.>>>
Kan je cupcake weer in deeg veranderen?

2) Het verbranden van hout
Chemisch, er ontstaat een nieuwe stof. Hout wordt hier as.>>>
En wat ontstaat er nog meer?

Het koken van water in een waterkoker
Fysisch, er ontstaan geen nieuwe stoffen. Water blijft hier water, enkel onder een andere aggregatietoestand.>>>


Duid de enkelvoudige stoffen aan. (Degene waarvan ik denk dat ze EV zijn, zet ik in vet.)
Koolstof, aluminium , water , koffie (in een kop, dus al uitgegoten)>>>
Uit hoeveel soorten atomen bestaat Al?


De kleinste eenheid van een zuivere stof is een molecule.>>>
Niet per se, denk bv aan ijzer is een zuivere stof, echter bestaat ijzer uit atomen.
De bouwstenen hiervan zijn atomen.
De moleculen van enkelvoudige stoffen zijn opgebouwd uit één atoomsoort
De moleculen van samengestelde stoffen zijn opgebouwd uit verschillende atoomsoorten.


Zuivere stoffen zijn voor te stellen met een brutoformule
De index geeft aan hoe vaak een bepaalde atoomsoort voorkomt in een zuivere stof
De coëfficiënt geeft het aantal moleculen zuivere stof aan.


Ik heb geprobeerd om het zo duidelijk mogelijk te doen, zouden jullie eens snel willen checken? Bij voorbaat dank!

Mvg Woopa

[Woopa]

Bedankt voor het verbeteren van de oefeningen. Nu kom ik er achter dat het natuurlijk zeer domme fouten zijn, zoals aluminium, had op dezelfde dag nog toets van de atoomsoorten en daar staat aluminium natuurlijk tussen... Over dat van wat de kleinste eenheid van een zuivere stof is ben ik nogal verward. In ons boek staat er : Iedere stof is opgebouwd uit heel kleine deeltjes: de moleculen.
Iets verder staat er dan:
Moleculen zijn opgebouwd uit nog kleinere deeltjes. Atomen zijn de kleinst mogelijke deeltjes waaruit de stof is opgebouwd. Het zijn de bouwstenen van de materie.

Nu vroeg ik me dus af of er eigenlijk bij die 2 vragen gewoon niet dezelfde vraag wordt gesteld. Of moet je daar gewoon molecule & atoom schrijven?

[ThomasJu]

"molecule" is in het nederlands sowieso fout.

Een molecuul bestaat weer uit een of meerdere atomen. Dus '&' kan ook niet.

Je kan echter niet zeggen: " hier heb je één atoom water"

want één water molecuul bestaat altijd uit 3 atomen (2 H^- en 1 O^{2**** atoom). Als je deze uit elkaar haalt kan je ook niet meer zeggen dat het water is.

Dus het kan in ieder geval geen atoom zijn.

Wat blijft er dan over? Molecuul inderdaad.

Deze opdracht vind ik alleen heel raar. Je hebt het onderstaande plaatje vast wel eens vaker gezien:

Spoiler

Je ziet hier dat de onderlinge relatie te maken heeft met de onderlinge afstand van de moleculen. Waardoor wordt die bepaald? Door de temperatuur. Dit is gerelateerd aan de kinetische energie van een molecuul. Hoe warmer het wordt hoe meer energie dus hoe sneller dit molecuul beweegt.

Stel je hebt één molecuul. Hoe zie je dan nog of iets een gas of een vaste stof is? Dan zou je naar de temperatuur of de beweging moeten kijken. Dit zijn duidelijk geen voor op de middelbare school.

EXTRA: Wat je over een paar jaar hopelijk nog wel krijgt op de middelbare school is dat atomen helemaal niet de kleinste bouwsteen is. Een atoom bestaan namelijk elektronen die om een kern heen bewegen. Deze kern bestaat weer uit protonen. Deze protonen bestaan weer uit quarks. En wie weet is er over 20 jaar wel nóg iets kleiners ontdekt.

Spoiler

Is m'n verhaal te begrijpen?

[mathfreak]

ThomasJu schreef:

"molecule" is in het nederlands sowieso fout.

Nee hoor, mijn Prisma Handwoordenboek Nederlands maakt gewoon melding van dit woord, met als toevoeging dat dit uit het Frans afkomstig is.

[Woopa]

Dat atomen opgebouwd waren uit nog kleinere deeltjes had ik al eens bij fysica gezien .
Nu komt hier dus nog die andere oefening die ik beloofd had waarvan ik een aantal plaatjes moest maken.
De vraag luidt: Welke tekening stelt een scheiding voor?

Nu denk ik dat geen van beide een scheiding voorstelt. Want bij de eerste afbeelding is het al een zuivere stof? En bij het tweede zie je dat sommige rode moleculen niet aan elkaar vast zitten.

Ik weet zelf totaal niet of ik dit juist heb, en ik hoop dat jullie dit nog eens kunnen/willen verbeteren voor mij? Heb maar dinsdag examen chemie, maar hoe sneller ik het snap, hoe beter!

[ThomasJu]

wat een rare afbeelingen heeft dat boek, je moet nu zelf raden wat je ziet.

Bij de onderste denk ik 2 dezelfde moleculen te zien. na de pijl zijn de losse atomen te zien. Dit is dus het werk van een chemische reactie en niet van een scheidings techniek.

Tja, wat zie je op het bovenste plaatje...
Ik denk dat dat 4 losse groene deeltjes zijn en 6 rode. Dit zit door elkaar heen, ongesorteerd.

Na de pijl zitten de rode echter bij de rode. En zitten de 4 groene bij elkaar. Dit is dus gescheiden.

[Woopa]

Bij dat onderste zijn er inderdaad 2 dezelfde moleculen te zien. Heel eigenaardig, want ik dacht juist eerst dat het eerste niks was, maar nu ik jouw redenering zie, kan ik het me wel voorstellen. Bedankt voor je reactie!

[Gravimetrus]

Het laatste plaatje lijkt mij een ontledingsreactie.