Ze kiezen een basisjaar, bijvoorbeeld 1990 en de prijsindex voor dat jaar is 100. Vervolgens kiezen ze een "mandje" met goederen die door een typisch huishouden worden aangeschaft. Aan de hand hiervan wordt de CPI voor de volgende jaren berekend. Als de CPI in 1991 bijvoorbeeld 105 is dan betekent dat dat het "mandje" met goederen 5% duurder is geworden ten opzicht van 1990.
Zoals je zult begrijpen is het soms moeilijk om de CPI te bepalen. Je kunt je namelijk bij het samenstellen zo'n "mandje" van goederen afvragen wat een typisch huishouden allemaal aanschaft. Ook komen er soms nieuwe producten op de markt (bijvoorbeeld platte (lcd/ plasma) tv's) en op het moment dat deze producten voor het eerst op de markt worden aangeboden bestaan er nog geen prijzen van voorgaande jaren.
Ik hoop dat deze uitleg wel duidelijk is en dat je er nu wel wat van begrijpt