Oud 25-05-2003, 23:36
julisa
julisa is offline
Hoi,

Kan iemand mij helpen een recensie zoeken voor Nederlands - Literatuur.
Het gaat over de schrijver: Ferdinand Bordewijk die het boek KARAKTER heeft geschreven.
We moesten 2 recensies zoeken. Ik heb al 1 gevonden, alleen ik kom steeds recensies tegen die niet zo goed zijn.
Kunne jullie mij nog helpen??
Alleen 1 goeie recensie nog!

Alvast bedankt!

Shakirafan.
__________________
.::.**Julisa**.::.
Met citaat reageren
Advertentie
Oud 27-05-2003, 08:36
marsie
marsie is offline
wij kunnen op school in literom zoeken, als je nog een recensie nodig hebt, laat het dan ff weten. (mfrijters@home.nl) dan mail ik je die wel vanaf school.

marlon
Met citaat reageren
Oud 27-05-2003, 10:33
marsie
marsie is offline
Hier dit is er een, als je er nog meer moet, zeg het maar.
groetjes,
marlon








Schrijver
Bordewijk, F.
Titel
Karakter : roman van zoon en vader
Jaar van uitgave
1938
Bron
Nieuwe Rotterdamsche courant
Publicatiedatum
22-10-1938
Recensent

Recensietitel
Dubbelzinnige Saturnus


Dat vader en zoon elkaar haten is geen zeldzaamheid. De strijd tusschen twee onmiddellijk op elkaar volgende generaties is zelfs een geliefkoosd thema der romankunst. De groote Russen, men denke aan Dostoiewsky's "Karamazoff's", leverden voor enkele generaties het lapidaire voorbeeld hiervan; en men behoeft zich slechts Les Thibault van Roger Martin du Gard in de herinnering te roepen om er zich van te overtuigen, dat bij de moderne schrijvers de kracht van dit thema lang niet altijd, b.v. onder invloed der psychanalyse, vervluchtigt in subtiliteiten: varianten, verschuivingen of vermommingen. Trouwens, de invloed der psychanalyse, juist op de modernen, wordt ten deze op schromelijke wijze overschat. Alsof eerst Freud den zin van het "Oedipuscomplex" ontdekt heeft, dien de oude Grieken reeds kenden, en daarna Shakespeare nog! Alsof het, algemeen gesproken, niet voldoende is voor den romancier in het leven rond te kijken en in zichzelf! Daarbij is de psychanalyse, waarvan wij de beteekenis allerminst willen verkleinen, wellicht een iets betere gids dan b.v. de Titanenstrijd uit de Grieksche mythologie; maar het lijdt, om ons tot Bordewijk's "roman van zoon en vader" te bepalen, geen twijfel, dat diens machtig-cyclopische deurwaarder A.B. Dreverhaven en zijn natuurlijke zoon Jacob Willem Katadreuffe, die zich tot advocaat opwerkt, groeiend tegen de verdrukking in, - en deze verdrukking komt in hoofdzaak van zijn vader, - eerder gesitueerd moeten worden in een of ander quasi-mythologisch milieu van monsters, Titanen en Olympiërs, de roman moge dan in een uiterst reëel gezien Rotterdam spelen, dan in de nabijheid van het Oedipuscomplex! Had Bordewijk zich aan psychanalytische schemata gehouden, hij had den jongen Katadreuffe allicht voorzien van een "moeder-binding"; de haat tegen den vader zou gevoed worden door een alles overheerschende liefde voor of medelijden met de moeder, wie indertijd in dienstbetrekking geweld is aangedaan. Maar hiervan is geen sprake; deze drie sujetten, waarop de roman drijft, zijn nu eenmaal geen menschen voor "bindingen", zij staan op zichzelf, omdat zij "karakter" bezitten, niet van elkaar afhankelijk willen zijn door gunsten noch door verwijten. Dreverhaven wil zijn misstap goedmaken, maar dringt niet verder aan, wanneer Joba Katadreuffe uit trots weigert, en dat niet alleen zijn huwelijksaanzoek, maar elke gift. Zonder eenig conflict gaan moeder en zoon uit elkaar, omdat zij te veel met elkaar gemeen hebben en elkaar niets meer hebben te vertellen. Het bedwongen gevoel onder deze laconieke afwikkelingen raadt men als lezer gemakkelijk, maar wij hebben alleen te doen met de feiten. En een feit is, om nog het allerbelangrijkste te noemen, dat de haat en de afkeer van den strevenden zoon niet worden opgewekt doordat zijn moeder slecht behandeld werd, - hij schaamt zich niet eens haar naam te dragen, - maar doordat zijn vader, dien hij toevallig op het advocatenkantoor ontmoet, waar hij werkzaam is, sterker, machtiger is, of lijkt, dan hij! In Dreverhaven ziet Katadreuffe meer een hinderpaal en een weerstand dan een schuldige, op wien hij wraak zou willen nemen. Eenmaal zijn vader voorbijgestreefd, eenmaal advocaat, heeft hij ook met zijn vader afgerekend. Al rest er dan nog iets dat hem te denken geeft....
Dat vader en zoon elkaar haten, is geen zeldzaamheid, we zeiden het reeds. In Bordewijk's roman zijn voor deze tragische tweespalt alleen wat meer begunstigende voorwaarden aanwezig dan gewoonlijk: een machtsstrijd, dien vrijwel ieder onzer uit ervaring kent, wordt verhevigd door de vervreemding tusschen de beide antagonisten. Maar dat een vader den zoon haat voor zijn bestwil, om hem vooruit te helpen en sterk en zelfstandig te maken, dat is wèl een zeldzaamheid; en op dit punt is het nu, dat Bordewijk's reeds in zooveel andere opzichten bewonderenswaardige schepping tot een schier beklemmende hoogte stijgt, een hoogte die daardoor bepaald wordt, dat de vader zich dit dubbelzinnig effect van zijn aanvankelijk inderdaad slechts tot haat te herleiden tegenwerking geleidelijk aan ook bewust wordt. De vader haat den zoon; maar bovendien weet hij, of leert hij van lieverlede inzien, dat hij den zoon geen beteren dienst kan bewijzen dan door zich te gedragen alsof hij hem niet tevens liefhad. Hij vervolgt hem met een zwevend faillissement, behandelt hem als een hond, tergt hem, vernedert hem in zijn vitaalste zelfgevoel. Het staalt den zoon alleen maar, - en dit is in laatste instantie ook de bedoeling van A.B. Dreverhaven. Niet in eerste instantie! Er kan niet genoeg op gewezen worden, dat we hier geenszins getuige zijn van een slim en ingewikkeld paedagogisch trucje, tot leering van vaders in het algemeen! Zoo oppervlakkig is Bordewijk niet. Dreverhaven haat óók, dit moet men nooit vergeten; hij wreekt zich op den zoon voor de afwijzing van den kant van de moeder. Alles blijft tot het laatst toe bepaald door machtige instincten en onvoorziene, onderling tegenstrijdige opwellingen, en indien hier de haat al veredeld wordt en dienstbaar gemaakt aan een hooger doel, dan geschiedt dit toch nimmer voor de volle honderd percent. Wanneer de deurwaarder, op Katadreuffe's verwijt in het laatste hoofdstuk, dat hij steeds door hem is tegengewerkt, ten antwoord geeft: "Of méégewerkt", dan geldt dit alternatief, dat den zoon wordt voorgelegd, voorgesmeten liever, óók voor hemzèlf. Dreverhaven heeft twee driften tegelijk bevredigd: haat en liefde. Zelfs is er nog een derde verklaring mogelijk voor zijn tartend gedrag: dat hij van den zoon den dood verwacht, denzelfden dood terwille waarvan hij zich al openlijker onder het volk vertoont dat hem verfoeid; twee maal speelt hij Katadreuffe een mes in handen. Juist uit deze dubbelzinnigheid, of driedubbelzinnigheid - het eigenlijke grondgegeven van het boek, en tevens zijn "ethos", - blijkt Bordewijk's subtiel-moderne visie op den mensch, al wordt in Karakter dan ook nergens bovenmate gepsychologiseerd. Daarvoor is Dreverhaven, een soort kruising van den stoïcijnschen Bint en een of meer van de monsterlijkste figuren uit de andere romans en verhalen (men denkt even aan den "duivel van zandsteen" uit IJzeren Agaven, die tegenover den aannemer Amatneeks een soortgelijke, zij het ook anders verdeelde "vaderrol" speelt), te bruut en te ongecompliceerd, te zeer daadmensch, te compact in zichzelf besloten. Hoe dit zij, wanneer wij nu opnieuw een keuze zouden moeten doen tusschen primitieve mythologie als mogelijk compas bij het verstaan van dezen roman en den géést althans der gevoelig tastende dieptepsychologie, dan zouden wij toch wel even aarzelen. De god Chronos, door de Romeinen Saturnus genoemd, welke naam zich beter tot de hier bedoelde associaties van massalen weerstand en botte dwarsdrijverij leent dan die van den god van den tijd, - de god Chronos dan, die zijn kinderen verslindt uit pure vaderliefde, want in hun eigen belang, is een historische onmogelijkheid, al kunnen wij natuurlijk nooit weten wat zich een oude Griek, met name een Griek, die zich eenigermate met de psychische metamorphosen der Eleusische of Orphische mysteriën vertrouwd had gemaakt, gedacht heeft bij deze gruwelijke en schijnbaar slechts voor één uitlegging toegankelijke mythe. De helsche driften der Titanen overwinnend en er tevens eigen kracht uit puttend, zoo bouwde Zeus zijn hemel, zijn Olympus; maar in hoeverre hadden de Titanen zelf hier weet van? De Titan A.B. Dreverhaven, deurwaarder bij des duivels genade, expert in de onmenschelijkste ontruimingen, beul van geheele volksbuurten tot de kleine kinderen toe, heeft er weet van, - dit moge voor ons de hoofdzaak zijn.
Zonder een parallel op de spits te willen drijven, die misschien toch meer vermakelijk is dan leerzaam, stellen wij hier tegenover de "Titanische" onderwereld van Dreverhaven met zijn trawanten Hamerslag en Kolengrijper (een echt Bordewijksche diablerie, deze twee), zijn terrorisme, zijn lichtschuwe praktijken, zijn intieme saturnalia met drank en vrouwen, de lichte "Olympische" wereld van het advocatenkantoor van den "nobelen" Mr. Stroomkoning, - Zeus, Poseidon, men aarzelt met de betiteling! - die trouwens, evenals de Zeus in wording, Katadreuffe, zijn opkomst aan Dreverhaven heeft te danken. Men vergete niet, dat Bordewijk ons met zijn vroegere boeken gewend heeft aan dergelijke zinnebeeldige betrekkingen. "Rood Paleis" was niet zoo maar een huis van berispelijke zeden, het symboliseerde een eeuw, het symboliseerde Amsterdam. In Karakter is dan onze tweede groote stad aan de beurt, met evenveel verve en misschien nog meer vertrouwelijke liefde geteekend: de plaats, waar "het huwelijk tusschen rivier en zee" voltrokken wordt. Voor kenners van Rotterdam is dit boek alleen daarom reeds van waarde, al heeft het niets van een documentaire film en al biedt Bordewijk ons meer een fantastisch gesublimeerde essentie der metropool dan B.V. een plattegrond of een grappig dialect. Fantastisch, - want dat is zijn visie gebleven, fantastisch en niet zelden van een grimmigen humor. Hieraan wordt nauwelijks afbreuk gedaan doordat de barokke stijl in veel opzichten gekalmeerd is tot een gelijkmatiger klassicisme, een behaaglijke, toch telkens weer door strak aangehaalde knooppunten onderbroken epischen verteltrant. Duidelijker dan vroeger herkent men den "traditioneelen" roman-opzet in Karakter. Maar dit hoeft geen nadeel te zijn; men kan de consequent volgehouden stijlexperimenten blijven bewonderen en tevens de noodzakelijkheid inzien van een (voorbijgaande?) normaliseering, die met den geest des tijds gegeven is. En dan: Bint en Rood Paleis gaven gevallen, - Karakter daarentegen meet zich met een levensloop, een levensloop van drie menschen tegelijk zelfs, waardoor het algemeen-menschelijke - dat wat zij gemeen hebben - vanzelf meer op den voorgrond treedt dan het uitzonderlijke, en dit moet zich in den stijl weerspiegelen.
Meen echter niet, dat Bordewijk zijn bijzonder kunstenaarschap verloochent, ook al is het iets "breeder" georiënteerd. Zijn beeldende kracht in het demonische bleef onverzwakt. Alleen verdeelde zij zich over een grooter raakvlak met de werkelijkheid; waar de auteur vroeger zekere figuren, die hem niet lagen, bepaald uit den weg ging, daar laat hij nu alle mogelijkheden toe: de figuur der ongelukkige liefde-met-edel-zelfbedwang (tusschen Katadreuffe en juffrouw te George), de figuur van den communistischen vriend, of van den ruwen schipper die zoo echt trouw verliefd blijft op juffrouw Katadreuffe. Toegegeven, men herinnert zich dit alles wel eenigszins uit romans, die zich tot het werk van Bordewijk verhouden als de Bon Marché tot Versailles. Zondert men den dialoog uit, die op deze plaatsen - op het met veel kennis van zaken beschreven advocatenkantoor klinkt hij meestal zeer authentiek - het huiskamerrealisme niet altijd even kordaat ontvliedt, met name in de gesprekken met Jan Maan, dan moeten echter ook de meer conventioneele elementen in Bordewijk's roman als niet ongeslaagd worden beschouwd. En wel door de wijze van behandeling, de beelding, het feilloos psychologisch instinct, dat b.v. weet, waarom het communisme van Jan Maan en zijn oppervlakkige verliefdheden, die nergens op uitloopen, onverbrekelijk bij elkaar hooren, waarom de poëtische droom van een ongehuwde moeder zich uitleeft in een knot verkleurde groene wol, waarom de machtige zakenman Stroomkoning niet barsch kan optreden tegen zijn eigen personeel, waarom de mislukte Don Juan Rentenstein zijn vrouw slaat, waarom de pleiter in strafzaken mr. Gideon Piaat, die over een streng behoed repertoire van standaardgrappen beschikt, het aan zijn hart heeft. Waarom? Heeft Bordewijk al deze menschen gekend, heeft hij ze zo nauwlettend bestudeerd? Het mocht wat, - met géén copie der werkelijkheid hebben we hier te doen. Veeleer wordt de illusie gewekt, dat de werkelijkheid, de werkelijkheid van Rotterdam, en de werkelijkheid van Dreverhaven en Katadreuffe, die in eenigerlei gedaante misschien ook wel eens geleefd zullen hebben, zich richten moet naar het illustere voorbeeld, dat Bordewijk schreef. Hierin bestaat, zoo men wil, de "mytische" kracht van dit boek, zijn algemeengeldigheid, die niet aan plaats of tijd gebonden is. Over duizend jaar zal men Rotterdam leeren kennen uit dezen roman. En over tienduizend jaar zullen de symbolische namen Dreverhaven en Katadreuffe wellicht in één adem genoemd worden met die van sommige Grieksche goden.
Met citaat reageren
Oud 31-05-2003, 14:40
Fantôme
Avatar van Fantôme
Fantôme is offline
literom hebben wij ook op school ja!
__________________
Dit is een coole sig.
Met citaat reageren
Oud 01-06-2003, 17:45
pimomes1987
Avatar van pimomes1987
pimomes1987 is offline
yooooow waar kun je dit prog halen?
__________________
Van de maan af gezien zijn we allemaal even groot.
Met citaat reageren
Oud 01-06-2003, 18:00
marlies
Avatar van marlies
marlies is offline
Citaat:
pimomes1987 schreef op 01-06-2003 @ 17:45:
yooooow waar kun je dit prog halen?
Het zal vast wel in de boekhandel verkrijgbaar zijn, maar zeker weet ik het niet. Op mijn middelbareschool hadden we ook Literom op het netwerk staan, maar waar zij het vandaan hebben?

Zoals ik al zei: probeer het bij de boekhandel
__________________
Als ik later groot ben, trouw ik met kermit de kikker :p | Tel wat je hebt, niet wat je mist
Met citaat reageren
Oud 01-06-2003, 19:07
pimomes1987
Avatar van pimomes1987
pimomes1987 is offline
Citaat:
marlies schreef op 01-06-2003 @ 18:00:
Het zal vast wel in de boekhandel verkrijgbaar zijn, maar zeker weet ik het niet. Op mijn middelbareschool hadden we ook Literom op het netwerk staan, maar waar zij het vandaan hebben?

Zoals ik al zei: probeer het bij de boekhandel
merci!
__________________
Van de maan af gezien zijn we allemaal even groot.
Met citaat reageren
Advertentie
Reageren

Topictools Zoek in deze topic
Zoek in deze topic:

Geavanceerd zoeken

Regels voor berichten
Je mag geen nieuwe topics starten
Je mag niet reageren op berichten
Je mag geen bijlagen versturen
Je mag niet je berichten bewerken

BB code is Aan
Smileys zijn Aan
[IMG]-code is Aan
HTML-code is Uit

Spring naar

Soortgelijke topics
Forum Topic Reacties Laatste bericht
Verhalen & Gedichten hulp bij recensie?
Lycon
1 28-03-2004 16:18
Huiswerkvragen: Klassieke & Moderne talen recensies pauline en paulette of camelot musical
Kate'85
0 09-03-2002 12:12
Verhalen & Gedichten waar kan ik boek recensies vinden?
BendeBen
3 11-12-2001 00:09


Alle tijden zijn GMT +1. Het is nu 20:21.