Algemeen Nederlands, dialect of familietaal?

[RHCP_NAC]

Vogelvrij schreef:

Is dat bij jullie dat er gebruik wordt gemaakt van een dubbele ontkenning? (zoals in die reclame?)

Never heard of it. Hier vergeten ze zoals Wup zei de toevoeging van "bij"

[Vogelvrij]

RHCP_NAC schreef:

Never heard of it. Hier vergeten ze zoals Wup zei de toevoeging van "bij"

Ja, maar dat komt dan weer wel ook in Oost-Brabant voor


Gisteren hoorde ik een meisje in de trein zeggen: "van de ene kant vind ik... en van de andere kant" en toen vroeg ik me af of dat gewoon een variate is op "aan de ene kant... aan de andere kant", of dat het ook wat Brabants is, in de categorie van: "je haar op een staart hebben" en "onder voetbal zitten".

[Tink*]

Dolores schreef:

Ik heb een tijdje terug trouwens een boek gekocht over het Amersfoorts dialect.

En ik was vandaag met iemand in gesprek die het over een "fopje" had, uit de context kon ik opmaken dat het om een speen ging (denk ik), is dat ook dialect of ken ik dat woord gewoon niet?

Het is toch een fopspeen? Dan korten ze het waarschijnlijk af.

mathfreak schreef:

Nee, het is een algemene Nederlandse uitdrukking. Ik heb hem daarstraks opgezocht in mijn Prisma Handwoordenboek Nederlands, uitgave 2008. Als het een Brabantse of Vlaamse uitdrukking was geweest had er ZN (Zuid-Nederlands) achter gestaan, maar omdat dat er niet achter staat is het blijkbaar een gewone uitdrukking in het Nederlands. Je kunt hem als het goed is in je eigen woordenboek terugvinden door onder "aanstaan" te kijken. Zo had ik hem straks namelijk ook gevonden.

Wat raar.

Ik zou het niet een algemene uitdrukking noemen als niemand het gebruikt.

[wup]

Haha, hoorde vandaag weer het meervoud in het Gronings, gewoon een -s erachter dus.
Vergissings, arms, beledigings etc

[xxChange]

Bubbeldoosje schreef:

Enige woorden die ik thuis geleerd heb:
- temeijer (misschien niet persee Amsterdams?)
- klerelijer (ook niet?)
- schlemiel
- mesjogge
- heibel
- ammehoela
- alsjemenou
- kierewietscheldwoorden: eikel, hufter, graftak, pleureslijer, mafkees, leiperik

Kennen jullie deze woorden (voor de niet Amsterdammers)?

De dik gedrukte woorden ken ik allemaal ook (woon in friesland)

[Dolores]

Vogelvrij schreef:

Waar kwam diegene vandaan? Ik heb zo'n ding altijd fiep genoemd (ik neem dus aan dat dat Brabants is), dus dat is min of meer hetzelfde. Ik vind speen echt een ontzettend smerig lelijk woord, dat zou ik echt nooit uit mijn strot krijgen.

Uit de Achterhoek.

Tink* schreef:

Het is toch een fopspeen? Dan korten ze het waarschijnlijk af.

Hm ja, zou goed kunnen!

[Hefaistos]

Fopje ken ik wel, hoor! Wordt hier ook gebruikt. Hier is in dit geval de kop van NH.
Ogen los heb ik écht nog nooit van gehoord (die was trouwens wel geweldig), net als de deur die aan staat en de winkels die los zijn. Slof is hier een pantoffel XD Samen aanrijden kende ik ook niet. West-Nederland hè...
Van die Amsterdamse woorden kende ik alleen temeijer niet.

[hiilde04]

Ik gebruik ook heel vaak de zin `da zuuk ik nie´. Mensen die niet uit Brabant komen kijken me dan heel raar aan... dan probeer ik het nog te vertalen met dat zoek ik niet, Maar dan snappen ze het nog steeds niet xD Ik geloof niet dat het echt goed Nederlands is =P Het betekent trouwens gewoon dat je ergens geen zin in hebt!!

[Vogelvrij]

'da zuuk ik nie' zou ik misschien ook in eerste instantie niet begrijpen, maar 'dat zoek ik niet' natuurlijk wel. Denk inderdaad wel dat dat streektaal is

[Nienna*]

Vogelvrij schreef:

@wup: Dat is ook Brabants ja. Het is gewoon hetzelfde als: "Ik heb geen geld mee", dan hoef je toch ook niet nog "me" te zeggen?

Eh nee, die mensen kunnen gewoon geen Nederlands. Ik hoor het namelijk hier in Amsterdam ook regelmatig, al hoor ik het in Brabant nog vaker "Ik heb geen geld bij", allejezus .
Net zoals "Jij bent groter als mij" o.i.d.

En "Dat zoek ik niet" is inderdaad Brabants.

[Nienna*]

Ik keek overigens raar op toen ze dat boven de rivieren niet bleken te kennen, "Dat zoek ik niet".
Net zoals: "We zijn om negen uur aangereden".
Veel mensen dachten dat ik een ongeluk had gehad, maar ik bedoelde dat we om negen uur wegreden met de auto.

[Allure]

Is Leplazarus een normaal Nederlands woord, of is dat Utrechts?

Normaal Nederlands niet typisch Utregs.

[Hanneke]

Volgens mij zijn er weinig woorden in de randstad die echt als streektaal worden gezien. Of misschien lijkt dat alleen, omdat ik zelf in de randstad woon. Maar gekke uitdrukkingen als aanrijden en winkels (of ogen) die los zijn ofzo heb je hier niet echt.

mathfreak schreef:

Nee, het is een algemene Nederlandse uitdrukking. Ik heb hem daarstraks opgezocht in mijn Prisma Handwoordenboek Nederlands, uitgave 2008. Als het een Brabantse of Vlaamse uitdrukking was geweest had er ZN (Zuid-Nederlands) achter gestaan, maar omdat dat er niet achter staat is het blijkbaar een gewone uitdrukking in het Nederlands. Je kunt hem als het goed is in je eigen woordenboek terugvinden door onder "aanstaan" te kijken. Zo had ik hem straks namelijk ook gevonden.

't Zal best, maar in noordoostelijk Nederland wordt het toch écht niet gebruikt

Andijvie schreef:

Ik heb een paar keer rare blikken gehad bij het woord 'slof' (als in; sloffe koekjes of sloffe chips, dus iets als 'zacht geworden' of 'niet meer knapperig/krokant'), ik kan het ook niet in het woordenboek terug vinden, dus ik dénk dat het dialect is (ik kom uit Enschede, dus misschien Twents?). Ik vind het overigens nog steeds een heel goed woord, dus ik gebruik 't gewoon

Oooh herkenbaar, er is geen goed Nederlands woord voor 'slof' dus ik gebruik dat ook altijd. Maar het levert inderdaad wel eens vreemde blikken op En idd, Twents/Sallands ja.

Andijvie schreef:

Mijn moeder had het laatst over 'sloerig in de rakkert' (= je niet zo lekker/goed voelen), daar had ik echt nog nooit eerder van gehoord. Volgens mij is dat ook Twents. (En ik schiet iedere keer weer in de lach, wat een bizarre combinatie van woorden )

En die ook ja, dat kan ook echt niet in een Nederlands accent De echt Twentse kerels op mijn ouders kantoor zeggen dat ook, en mijn ouders hebben het overgenomen, maar 't is puur Twents en iig al niet meer Sallands.

Ik vind die Brabantse/Noordlimburgse dingen als "ik heb geen fiets bij" of "dat had echt niet gekunnen" heel irritant Maar af en toe heb ik enorm de neiging om te gaan zeggen "Wanneer gaan we aanfietsen?" Stomme zuidelingen in mijn omgeving

Mijn studievriendinnen komen uit alle kanten van het land, dus wij merken met enige regelmaat dat de helft woorden gebruikt die de andere helft niet kent. Eentje die opviel was "dat pikt!" in de zin van "dat is kleverig!" In zuid-Nederland vatten ze "pikt" alleen op als bijvoorbeeld het pikken van een kip, of desnoods "prikt". De oostelingen kenden het wel allemaal. Maar het staat in het woordenboek als algemeen Nederlands

Oh en bij vlagen heb ik ook nog de neiging om op vreemde plaatsen "ja" in een zin te gooien (als in "Dat had ik ja echt niet gedacht" of "Dat is ja vet!"), wat natuurlijk Hypertwents/sallands is

Haha, oh ja, 'pikken' was ik helemaal vergeten Dat vinden ze hier in Zuid-Limburg ook echt raar en ik gebruikte toch best vaak het woord 'pikkerig' ipv 'plakkerig' Zelfde geldt voor 'soppen' ( = 'knoeien').\

Oh en 'beuren' hoor ik eigenlijk ook alleen bij m'n ouders, het viel me weer op toen we gingen verhuizen en mijn vader zei dat hij iets niet alleen kon beuren (= tillen/dragen). Ik vind het niet in de Van Dale in die betekenis, dus het zal wel dialect zijn.

En dan nog het simpele 'ajuu' of 'ajuus', ook iets wat ik hier in Zuid-Limburg echt niet hoor (hier is alles natuurlijk 'hoi!' ) en als ik mijn moeder dan weer eens 'ajuu!' hoor zeggen dan klinkt dat altijd weer enorm gek terwijl ik dat vroeger ook zei (ik weet niet meer zeker of we nu 'ajuu' of 'ajuus' vaker zeiden, heel gek dat ik zoiets gewoon vergeten ben...). Ik zeg nu bij afscheid (bv. in de winkel of wanneer bezoek weg gaat) ook altijd 'hoi-uh' ofzo, daar ben ik zo gewend aan geraakt. Maar ja, dat vinden ze in Twente natuurlijk weer heel gek

Hanneke schreef:

Volgens mij zijn er weinig woorden in de randstad die echt als streektaal worden gezien. Of misschien lijkt dat alleen, omdat ik zelf in de randstad woon. Maar gekke uitdrukkingen als aanrijden en winkels (of ogen) die los zijn ofzo heb je hier niet echt.

Nee, je hebt gelijk, denk ik, want veel van die woorden zijn gewoon bekend.

Freyja schreef:

Oh en bij vlagen heb ik ook nog de neiging om op vreemde plaatsen "ja" in een zin te gooien (als in "Dat had ik ja echt niet gedacht" of "Dat is ja vet!"), wat natuurlijk Hypertwents/sallands is

Dat ken ik alleen uit het duits.

Maar "ik heb geen fiets bij" klinkt echt raar. Ik twijfel toch of het wel kan. "Ik heb geen geld mee" is toch wat anders, want 'mee' is gewoon een bijwoord en 'met' een voorzetsel. Je zegt ook niet, "ik heb geen geld met". En ik denk dat 'bij' op die manier niet als bijwoord gebruikt kan worden.

Kennen jullie het woord fiep voor fopspeen?

Andijvie schreef:

Haha, oh ja, 'pikken' was ik helemaal vergeten Dat vinden ze hier in Zuid-Limburg ook echt raar en ik gebruikte toch best vaak het woord 'pikkerig' ipv 'plakkerig' Zelfde geldt voor 'soppen' ( = 'knoeien').\

Oh en 'beuren' hoor ik eigenlijk ook alleen bij m'n ouders, het viel me weer op toen we gingen verhuizen en mijn vader zei dat hij iets niet alleen kon beuren (= tillen/dragen). Ik vind het niet in de Van Dale in die betekenis, dus het zal wel dialect zijn.

En dan nog het simpele 'ajuu' of 'ajuus', ook iets wat ik hier in Zuid-Limburg echt niet hoor (hier is alles natuurlijk 'hoi!' ) en als ik mijn moeder dan weer eens 'ajuu!' hoor zeggen dan klinkt dat altijd weer enorm gek terwijl ik dat vroeger ook zei (ik weet niet meer zeker of we nu 'ajuu' of 'ajuus' vaker zeiden, heel gek dat ik zoiets gewoon vergeten ben...). Ik zeg nu bij afscheid (bv. in de winkel of wanneer bezoek weg gaat) ook altijd 'hoi-uh' ofzo, daar ben ik zo gewend aan geraakt. Maar ja, dat vinden ze in Twente natuurlijk weer heel gek

Soppen ken ik niet in die context, maar 'smeren' wel. Dat vinden mensen ook vaak gek, want smeren doe je op brood. En idd, aju, pf. Dat gebruik ik nooit meer, maar vroeger inderdaad altijd.

Bij de ex uit Noordlimburg zeggen ze altijd "hajje" of "hajjewah", wat wel zoiets zal zijn als wat jij bedoelt? Gelukkig heb ik dat nog niet overgenomen Zeg het hooguit voor de gein. Maar daar moet je mee oppassen natuurlijk, want juist op die manier heb ik al heel veel irritante uitdrukkingen geïntroduceerd die eigenlijk als geintje bedoeld waren...

Op het moment heb ik vooral moeite niet heel veel Engelse uitdrukkingen er tussendoor te gooien In strijd met mijn sig! Oh jeeee.

[mathfreak]

Katje schreef:

Kennen jullie het woord fiep voor fopspeen?

Ja, die ken ik. Het schijnt overigens ook te worden gebruikt om een bijzondere interesse van iemand met autisme aan te geven.

[capibara]

^Klopt.

[Alyssia]

Hajje of hoi-uh, komt dat niet gewoon van 'Hou je goed' of 'hou je taai'? Toen ik een paar dagen bij een vriendin in noord-limburg verbleef, zei ze dat ook telkens tegen iedereen en ze legde me uit dat het dat betekende.

Ik ben trouwens rasechte Houtenaar en het schijnt weer een heel ander dialect te zijn dan Utregs - maar dat hoor ik eigenlijk niet zo goed. En ik hoor ook helemaal niet dat ik anders praat dan mensen uit een ander deel van Nederland (ja bij Friezen, Limburgers en Brabanders natuurlijk wel he). Als ik trouwens bij mijn familie in Purmerend (Noord-Holland) ben, hoor ik wel heel erg dat zij zo'n 'L' hebben en ik niet. Zij horen vast heel goed dat ik uit Houten kom
Ik kan ook helemaal geen uitdrukkingen ofzo benoemen wat Houtens nou typeert, het is meer gewoon Utregs qua woordenschat maar fonetisch is het toch anders. Als ik bij mijn familie hier ben, ga ik in de loop van de avond ook echt ontzettend plat praten, terwijl ik daar op school weinig last van heb (tenzij ik een sarcastische opmerking maak, dan heb ik vaak wel dat ik er dan zo 'inschiet').

[June bug]

Freyja schreef:

Oooh herkenbaar, er is geen goed Nederlands woord voor 'slof' dus ik gebruik dat ook altijd. Maar het levert inderdaad wel eens vreemde blikken op En idd, Twents/Sallands ja.

Ik zou gewoon het woord 'taai' gebruiken.. Taaie koekjes? Dat is geloof ik het gewone Nederlandse woord ervoor

June bug schreef:

Ik zou gewoon het woord 'taai' gebruiken.. Taaie koekjes? Dat is geloof ik het gewone Nederlandse woord ervoor

Ik vind taai iets heel anders Taaitaai is taai, of bv. vlees dat te lang gebakken is, maar chips of koekjes die zacht zijn geworden zijn gewoon slof Ik vond het ook altijd heel logisch dat sloffen sloffen zijn, want ja, die zijn ook echt heel slof natuurlijk

Nog eentje: 'aanmaken' als in 'opschieten', dus bv. in een zin als 'Maak eens aan!' of 'Ik moet echt aanmaken met boodschappen doen!'. Of natuurlijk gewoon:'Aanmaken!' Mijn ouders gebruiken het nog steeds, ik was 't alweer vergeten.

Oh en dat doet me denken aan iets dat uit het Engels komt, maar ik alleen in Twente hoor: "moven!". Met als betekenis 'ga aan de kant', of 'schiet op'. Twentse honden begrijpen het ook.

Sarah schreef:

Oh en dat doet me denken aan iets dat uit het Engels komt, maar ik alleen in Twente hoor: "moven!". Met als betekenis 'ga aan de kant', of 'schiet op'. Twentse honden begrijpen het ook.

Haha, oh ja 'Moev'n!'

[Nona]

Sarah schreef:

Oh en dat doet me denken aan iets dat uit het Engels komt, maar ik alleen in Twente hoor: "moven!". Met als betekenis 'ga aan de kant', of 'schiet op'. Twentse honden begrijpen het ook.

Oh, dat zei mijn vader ook altijd. Terwijl ik hem nooit op een woord Twents heb kunnen betrappen verder (hij heeft daar alleen gewoond toen hij jong was).

[Tink*]

Haha ja maak eens aan en moev'n! Opbokken hoor ik ook regelmatig.

[Briseïs]

Sarah schreef:

Oh en dat doet me denken aan iets dat uit het Engels komt, maar ik alleen in Twente hoor: "moven!". Met als betekenis 'ga aan de kant', of 'schiet op'. Twentse honden begrijpen het ook.

Dat zei mijn vader ook altijd, maar hij komt uit Limburg en woont nu al meer dan dertig jaar in Zuid-Holland.

Moven is hiero in rotterdam inmiddels verouderd.

mathfreak schreef:

Bij mij in Noord-Brabant wordt het ook gebruikt.

Bij mij in NH ook. Hier kom ik eigenlijk nooit onbekende woorden tegen. Iets typisch voor mijn woonplaats hebben we hier geloof ik niet.

June bug schreef:

Ik zou gewoon het woord 'taai' gebruiken.. Taaie koekjes? Dat is geloof ik het gewone Nederlandse woord ervoor

Taai is iets heel anders. Slof is juist slap, niet meer knapperig, soms ook iets taaier maar hm nee, het is toch echt niet hetzelfde woord. Er is gewoon geen goed Nederlands woord voor

En jaaa, aanmaken - maar dan eigenlijk gewoon anmaak'n, natuurlijk. Moven/moev'n gebruik ik nog steeds trouwens, was me nooit zo opgevallen dat dat typisch Twents was?

[Vogelvrij]

Katje schreef:

Kennen jullie het woord fiep voor fopspeen?

Ja! Ik vind fopspeen echt een ontzettend maf woord, ik vind speen sowieso echt heel erg smerig klinken, dus die woorden zou ik nooit gebruiken, ik zeg gewoon fiep.

Van pikken heb ik nooit gehoord, ik denk dat jullie daar de 'r' gewoon vergeten zijn Doet me denken aan 'Er zit geen prik op', dat is volgens mij ook streektaal, of is dat wel gewoon AN?

En ajuus, de moeder van mijn vriendin zegt dat, ik wist voorheen echt niet dat mensen dat actief gebruikten, ik vind het echt in de categorie adieu en vaarwel passen

Vogelvrij schreef:

Ja! Ik vind fopspeen echt een ontzettend maf woord, ik vind speen sowieso echt heel erg smerig klinken, dus die woorden zou ik nooit gebruiken, ik zeg gewoon fiep.

Van pikken heb ik nooit gehoord, ik denk dat jullie daar de 'r' gewoon vergeten zijn Doet me denken aan 'Er zit geen prik op', dat is volgens mij ook streektaal, of is dat wel gewoon AN?

En ajuus, de moeder van mijn vriendin zegt dat, ik wist voorheen echt niet dat mensen dat actief gebruikten, ik vind het echt in de categorie adieu en vaarwel passen

Prikken betekent anders iets heel anders dan pikken. Wel opletten hè "Er zit geen prik op" heb ik werkelijk nog nóóit gehoord. Wat betekent dat?

[Vogelvrij]

Freyja schreef:

Prikken betekent anders iets heel anders dan pikken. Wel opletten hè "Er zit geen prik op" heb ik werkelijk nog nóóit gehoord. Wat betekent dat?

O ja, je zegt inderdaad dat het dat juist niet betekent Ik vind kleverig anders wel een stuk passender klinken, veel vieziger dan pikken.

Maar goed, door dat pikken dacht ik aan prikken, als in: koolmonoxide in drinken

Ajuus heb ik vaker gehoord, hoort dat ook bij een dialect ofzo?

[mathfreak]

Vogelvrij schreef:

door dat pikken dacht ik aan prikken, als in: koolmonoxide in drinken

Ik mag hopen dat je kooldioxide bedoelt.

Micromensje schreef:

Ajuus heb ik vaker gehoord, hoort dat ook bij een dialect ofzo?

Volgens mij wordt dat in meerdere streken wel gebruikt, maar ik hoor 't vooral in Twente.

[Vogelvrij]

mathfreak schreef:

Ik mag hopen dat je kooldioxide bedoelt.

Stom van me, ik ging het nog opzoeken, maar toen heb ik alleen naar de spelling gekeken

Katje schreef:

Kennen jullie het woord fiep voor fopspeen?

Dat zei m'n ma altijd. En mijn pa ook (en die is opgegroeid in Delft).

Op de noord oost Veluwe wordt in plaats van 'over de datum' of 'over de kop' het woord overstuur gebruikt. Maar dat kan dan niet bij vieze zachte koekjes of chips. 'Die küükies bint niet te meer te vrett'n.'

En drieten als er gepoept moet worden.

Micromensje schreef:

Ajuus heb ik vaker gehoord, hoort dat ook bij een dialect ofzo?

Ik hoor het in Brabant en ook bij ons in Zwolle regelmatig.

Zuks (zoiets) komt hier bij de echte West-Friezen voor, net als sofopsof (zo of zo) (ja, je spreekt het anders uit, maar dit komt het meest in de buurt).

Verder heb ik echt geen idee.

[Csowivel]

Andijvie schreef:

Volgens mij wordt dat in meerdere streken wel gebruikt, maar ik hoor 't vooral in Twente.

Ajuus is natuurlijk gewoon een verbastering van het Franse: adieu.

Het wordt ook gebruikt in Noord-Brabant, maar wordt dan vooral uitgesproken onder de 's' op het einde; dus: ajuu.

[DiepDenker]

mathfreak schreef:

Bij mij in Noord-Brabant wordt het ook gebruikt.

ander deel van Noord-Brabant dan waar ik woon denk ik. Ik hoor het nl. nooit!

[DiepDenker]

RHCP_NAC schreef:

Volgens mij zit er echt een verschil in Brabants dialect. Heel dat "aan" zoals in aanrijden, etc. wordt hier iig niet gebruikt (Breda en omstreken).

idd ja, want ik heb ook nog nooit van aanrijden gehoord!

In Rijsenhout wordt de uitdrukking 'op slot' gebruikt, ipv 'ten slotte'.

[Carss]

Enkele woorden die ik meekrijg:

- Stobber (+ werkwoord: stobberen)
- Meepersânt
- Sebiet
- Aanrijden
- Sund of Sunt
- Derrek
- Drek of drijk wordt het hook wel 'ns genoemd
- Slèèk of Slijk
- Mert
- Weesten (als werkwoord)

Er is in Tilburg (waar ik op school zit, en vlakbij woon) een onderzoek gedaan waaruit bleek dat:

84% van de tilburgse scholieren 74% van hun woordenschat met dialect uitspreken
57% van de tilburgse scholieren vaak dialect-woorden gebruiken
63% van de tilburgse scholieren dialect kunnen spreken.

Dat vond ik wel interessant, en het blijkt dus dat Tilburgers vaak de -n weg laten.
als: lope, wone, danse, springe, roepe etc.

De zin: Dat zou ik echt niet weten
Wordt: Da zou 'k echt niej wete.

of: Dat vind ik echt verschrikkelijk klinken
wordt: Da vin ik echt veschriklijk klinke!

En dan het ons ervoor zetten, waar ik zelf een groot voorstander van ben!
Ik bedoel, het is toch ons mam, want ze is niet alleen van jou!

Verder kan ik wel gewoon abn hoor (A) (alleen op vakantie is het altijd zo van: Ben jij belg? ... dat is echt irritant)