[verhaal] Het rode krijtje

[heldine]

Het was een ladenkastje op de zolder, niet weggestopt in een hoekje maar middenin het pad. De zolder had een trap die uitgevouwen kon worden en na deze beklommen te hebben stond het iedereen vrij om zijn kniegewricht te verbrijzelen tegen de metalen knopjes, die mijn overgrootopa ooit zelf aan het kastje had gezet. Ik zat graag naast dat kastje, te piekeren over wat erin zou kunnen zitten. Oma met vlechtjes en kleine jurkjes, dunne benen met blauwe plekken. Heb je ooit weleens gewenst dat je iets niet had gedaan? Ik ben niets anders dan zij, dan jij, dan wie dan ook.

De onderste lade (het is het handigst om bij het openen van alle laden te beginnen bij de onderste, zodat je geen laden hoeft te sluiten voor je andere open kan trekken - dat bespaart tijd) was gevuld met stapels brieven, samengebonden in grauwe elastieken. Je weet wel, van die elastieken die vroeger bruin waren en langzaam grijs zijn geworden. Kleurloos. Zoals zoveel dingen in oma's leven hun identiteit hadden verloren.
Elke zomer had hij haar duizenden brieven geschrevem, vanaf locaties die toen nog exotisch en opwindend waren. Ze had de eerste vier gelezen, de allereerste beantwoord: "Ik ben hier niet van gediend." De boodschap bleek ofwel letterlijk, ofwel figuurlijk niet aangekomen en vanaf dat moment bewaarde ze een lade in haar kastje voor zijn brieven. De kust van Bretagne en gloeiende steegjes in Portugal. Stagnatie had zijn ziel meegesleurd, de tweesterren discohotels in en hij pleegde zelfmoord in de bosjes waar ze voor de eerste keer hadden gekust. Mijn opa was een theatrale man.
Toen ik de knop van de volgende lade omsloot, sprong een elektrische schok over. Ik was geladen, van de spanning en de spijt. Zoals ik eenmaal begonnen was, was ik nooit gestopt. Ik wist wat ik zou zien, omdat het het enige was wat ik zag wanneer ik mijn ogen sloot. Tussen het donker met de stekende oranjerode vlekken stak zich eerst haar silhouet af, vervolgens haar grote lege oogkassen en weggesneden mond. Haar in een moment van hartstochtelijke haat kortgeknipte poppenharen, de half afgekrabbelde nagellak van haar teennagels. Ze droeg geen jurkje, dat was ooit eens per ongeluk expres bij het oud vuil beland en weggevoerd, maar haar buik werd gesierd door een ingekerfde tatoeage: Marileen.
Had ik al verteld dat de eerste kus van opa en oma niet de eerste was voor hem? Afijn.

Ik riep naar oma dat ik zodirect weer terug zou komen, dat ze niet bang hoefde te zijn. Ze vroeg wat ik deed, met zo'n trilstem. Ik wist dat ze weer zou gaan tikken als ik geen antwoord gaf, maar ik wilde geen antwoord geven, dus deed ik het niet. Ik ben geen circusbeer met een ring door mijn neus, begrijp je dat? Het was mijn schuld niet, hooguit die van haar.
Ik hoorde hoe ze mormelde en kreunde terwijl ze haar gewicht verlegde, hoe haar wandelstok per ongeluk langs de spiegel op de gang schraapte. Tik, tik, tik.
"Ja, je kan je stem wel verheffen, en schreeuwen dat jouw leven het jouwe is, maar dat is het allang niet meer, trut" dacht ik en liet de derde lade onberoerd. Die was leeg.

De bovenste lade was de lade die mijn oma het laatst had geopend en gesloten, dertien jaar geleden toen. Ze was jonger, maar toen al grijs en verlept en verbitterd en wankel - dat zegt echter niets. Koud was ze al vanaf haar negende, toen ze de tekening die hij aan Marileen had gestuurd vergeleek met die aan haar. Toen overgrootoma haar antwoordde dat haar tekening geen hartjes had omdat ze niet mooi genoeg was.
Negenenveertig jaar later opende ze de bovenste lade en haalde haar tekening eruit. Het verfrommelde stuk papier, waarop de toch al niet meer te onderscheiden tekening bedolven was onder pas gekleurde hartjes, legde ze voorzichtig terug. "Wat is Marileen dan ook voor naam," fluisterde ze verontwaardigd tegen de knop die terugstaarde en leek te zeggen: "Mooier dan de jouwe."

Oma snurkte in haar luie stoel terwijl ik op de krakende trap naar beneden klom. Belletjes slijm vormden zich aan haar mondhoek - ze stonk. Ze was de doos eieren die hier al tijden geleden achtergelaten was: aan de buitenkant zag je niets: haar schaal was nog altijd dezelfde, maar iedereen rook dat ze weg lag te rotten. Er was alleen niemand die het lef had haar weg te gooien.
Mijn rugzak was zwaar en de zwaartekracht sterk, maar mijn gewichtsorganen waren sterker en in volle stilte verliet ik het appartement. Het knopje in de lift lichtte op zodra ik het intoetste. B. De snelbinders om mijn tas geknoopt, nog nooit had ik zo hard gefietst en steeds zong ik de regels van dat liedje opnieuw: "We can bury who we were, just like you wrote it in the dirt. I never found exactly where, but it said: sincerely hers." Als een mantra dat mij bij mijn geboorte mee gegeven had moeten worden.

De volgende morgen, na een droomloze nacht, was ik maar met moeite in staat me te herinneren wat ik gedaan had. Zelfs toen ik het eindelijk compleet had, leek er iets te missen. Ik zag mezelf staan, huilend op de brug. De beide tekeningen walsten op het wateroppervlak als elkaar hervonden geliefden. Een fors leeftijdsverschil van rond de vijftig jaar, maar wat zegt de tijd over gevoelens? Mijn muziekdoos was allang naar de bodem gezonken, net als de pop. Misschien had de vervuilde stroom zelfs haar naam al weggevaagd, gulzig als deze soms kan zijn. N, E, E, L, I, R, A, M. Ik zei jouw naam erachteraan, in de wetenschap dat water ook geluid kan drinken.
En alles ging zoals gepland, ik verbrandde zijn brieven tezamen met die van opa en blies de as over de stenen voordat ik me op mijn rug draaide en mijn armen uitstrekte naar de sterren. Mijn moeder zei altijd dat je, zodra je het gevoel hebt dat je overal aan hebt gedacht, één klein puntje in je gedachten overslaat.
Ik was vierenzeventig toen mijn kleindochter vroeg waarom de bovenste lade van het kastje bijna leeg was, op die ene stift na.

[giftig kev0rtje]

Wat hou ik toch van hoe jij me weet te boeien met een verhaal
Ik volg het niet helemaal, maar dat komt omdat ik het altijd in een keer uit wil lezen, maar je hebt het weer mooi geschreven