Ik heb nog ergens een artikel gelezen hierover:
Waartoe dienen emoties?
Gary en Mary Jane Chauncey hadden zich volledig gewijd aan hun elfjarige dochter Andrea, die door spastische verlamming aan een rolstoel was gekluisterd. De trein waarin de familie zat, stortte in het moerasgebied van Louisiana in een rivier; de spoorbrug was verzwakt doordat er een boot tegenaan was gevaren. Hun eerste gedachte gold hun dochter en terwijl het water de zinkende trein in stroomde, deden ze hun uiterste best haar te redden; op de een of andere manier slaagden ze erin Andrea door een raam te duwen in handen van een reddingsploeg. Vervolgens zonk de wagon en kwamen ze om.
Andrea's verhaal, waarin ouders als laatste heroische daad het overleven van hun kind veilig stellen, geeft een moemnt weer van bijna mythische moed. Ongetwijfeld hebben zulkee incidenten, waarbij ouders zich opofferen voo rhun nageslacht, ontelbare malen plaatsgehad in de geschiedenis van de mens, en nog eens ontelbare malen meer in het grotere geheel van de evolutie van onze soort. Voor evolutiebiologen staat zo'n ouderlijke zelfopoffering in dienst van 'reproductief succes' bij het doorgeven van de eigen genen aan toekomstige generaties. Maar een ouder die in een moemnt van crisis een wanhopige beslissing neemt, voelt alleen liefde.
Om het doel en de kracht van emoties te begrijpen, getuigt deze voorbeeldige daad van ouderlijke heldhaftigheid van de rol die altruistische liefde speelt in het menselijk leven - net als elke andere emotie die we voelen. Deze daad suggereert dat onze diepste gevoelens, onze passies en verlangens, onze belangrijkste gidsen zijn en dat onze soort een groot deel van zijn bestaan dankt aan hun macht over menselijke aangelegenheden. die macht is buitengewoon: alleen sterke liefde (de noodzaak om een bemind kind te redden) kan een ouder ertoe brengen de impuls tot eigen overleven te overwinnen. Vanuit verstandelijk oogpunt was hun zelfopoffering aantoonbaar irrationeel; geizen vanuit het hart was het de enige mogelijke keuze.
Wanneer sociobiologen speculeren over de vraag waarom de evolutie emotie zo'n centrale rol in de menselijke psyche heeft toegekend, wijzen ze op de voorrang van het hart obven het hoofd op zulke cruciale momenten. Onze emoties, zeggen ze, dienen als leidraad wanneer we oog in oog staan met problemen en taken die te belangrijk zijn om alleen aan het intellect over te laten: gevaar, een pijlijk verlies, het blijven nastrevenvan een doel ondanks teleurstellingen, partnerkeuze, gezinsvorming. Iedere emotie biedt een kenmerkende bereidheid tot actie; iedere emotie wijst ons in een richting die goed heeft gewerkt om de steeds terugkerende moeilijkheden van het menselijk leven het hoofd te bieden. Daar deze eeuwige situaties zich gedurende onze evolutionaire geschiedenis steeds maar weer herhaalden, wer de overlevingswaard van ons emotionele repertoire vastgelegd; het werd in onze zenuwen gegrieft als aangeboren en automatische neigingen van het menselijk hart.
Een visie op de menselijke natuur die geen rekening houdt met de kracht van emoties is bedroevend kortzichtig. Alleen al de naam Homo sapiens, de denkende soort, is misleidend in het licht van de nieuwe erkenning van en visie op de plaats van emoties in ons leven. Als het erop aankomt beslissingen te nemen en daden te stellen, telt het voelen minstens even zwaar als het denken, zoals we allemaal bij ervaring weten. We hebben lange tijd te veel nadruk gelegd op de waarde en het belang van het zuiver rationele in het menselijk leven, op wat gemeten wordt met het IQ. Hoe dan ook, intelligentie kan niets uitrichten als de emoties de baas zijn.
D. Goleman, Emotionele intelligentie.
Laatst gewijzigd op 15-09-2002 om 14:50.
|