Advertentie | |
|
![]() |
|
Tot nu toe heb ik alleen nog een samenvatting gemaakt voor geschiedenis, 'Nederlanders en hun gezagsdragers', maar die is geschreven. Als ik hem heb getypt plaats ik hem hier wel.
__________________
Bij het denken aan de liefde heb ik de liefde lief en 't is de liefde tot u, geliefde die mij tot die liefde hief
|
![]() |
||
Citaat:
__________________
Wer nicht fragt bleibt dumm.
|
![]() |
|
![]() |
ik ben niet moeilijk, wel eerste uit je boek lezen dan snap je dit beter
![]() Geschiedenis, theoretisch, regelde een 8,9 op me schoolonderzoek 3, dus ze zijn goed, feel free ro donate giro 5567 Thema 2 1595 Eerste keer naar Indië, gevonden maar vaart was geen succes, op de vlucht, muiterij, kapitein Cornelis de Houtman 1600 Begin varen naar Indonesië 1602 VOC opgericht, doel = meer winst - KNIL, recht op leger, forten bouwen, oorlog voeren - Recht monopolie - Beschermde scheep vaartroutes & inlandse vorsten 1605 VOC neemt een fort van Portugezen in op Ambon, eerste versterking 1619 Jan Pieterzoon Coen, liet op Banda 44 dorpshoofden onthoofden voor straf, ze werkte niet mee aan monopolie, veroverde Batavia voor fort/stad, Ambon niet geschikt 1641 Veroverde Mallaka 1667 Veroverde Madagaskar, nu complete monopolie 1700 Hongitochten (hongi=oorlogsvloot), vernietigen gewassen voor kunstmatig hooghouden prijs, VOC maakte gebruik van voortdurende oorlog en kiest partijen die geholpen worden 1715 Invoering contingentenstelsel, jaarlijkse bestelling, rijst hout, leveren door vorsten boeren werkten 1799 VOC opgeheven, door corruptie en concurrentie 1800 Geen winst Indonesië meer 1824 Oprichting Nederlandse handels maatschappij alleen recht op vervoer en wereldhandel 1830 Bestuur door Gouverneur-generaal Van den Bosch, voerde cultuurstelsel in - elke boer verplicht een vijfde deel grond voor Nederland verbouwen (koffie, thee, suiker, tabak, peper) * Boeren kregen -> plantloon(geld) betaalde -> landrente ook -> herendiensten * vorsten/regenten en ambtenaren kregen -> cultuurprocenten * Nederlands schatkist kregen -> batig slot 1845 Meer welvaart Indonesië, minder rijst, oorzaak begin hongersnoden, begin grote bevolkingsgroei 1850 Invoering Mijnwet. Tegengaan hongernoden, moderne landbouwtechnieken invoeren, meer rijst verbouwen - Door hongersnood veel boeren in loondienst (koelie’s), later Chinezen - kritiek op cultuurstelsel door liberalen begon (liberaal kamerlid van Hoevell) 1860 Max Havelaar, kritiek ex-regent, Nederland in politiek van onthouding, bemoeide alleen met kleine delen van kolonie 1870 Cultuurstelsel afgeschaft, meer ruimte zelfstandige ondernemers door Agrarische wet - Meer delfstoffen, olie in Java en Sumatra/ tin, steenkool in Borneo - Nieuwe gewassen, rubber, tabak, suiker-wet om land te beschermen Modern imperialisme begon ook bij Nederland, maar laat, op het moment weinig ingrijpen van Nederlands bestuur in kolonie, Nederland wou geheel Indonesië nu echt kolonie maken 1873 Atjeh-oorlog begon, duurde 30 jaar, veel doden 1890 Werd veel geld verdiend door Nederland (145 miljoen Indonesië geld sinds 1867), schuld gevoel, etnische politiek (irrigatie, emigratie, educatie), door etnische politiek opkomst nationalisme door beter opleiding Indonesiërs, zien vrijheid Nederland, beter communicatie en infrastructuur 1899 Oprichting Koninklijke Maatschappij tot Exploitatie van Petroleumbronnen, later Shell, 1903 Einden Atjeh oorlog door Gouverneur-generaal Van Heutz, door tactiek marechaussee, Atjeh bleef opstandig, veel veroveringsexpedities, noemde pacificatie, 1909 door van Heutz was het hele archipel onder controle, liet korte verklaringen tekenen i.p.v. oude contracten 1911 Sarekat Islam Partai & kommunis Indonesia & Boedi Oekamo(schone streven) allemaal opgericht, allemaal nationalistisch 1926 Kleine opstand neergeslagen door KNIL, stakkers naar verbanningsoord Boven-Digoel 1927 Soekarno richt Partai Nasional Indonesia (PNI) op, islamitische tradities behouden 1929 Nederland verbiedt PNI 1939 Begin tweede wereldoorlog 1940 Nederland bezet 1941 Japan begint aanval Indonesië, krijgt hulp van Soekarno, Japan wordt gezien als bevrijder, niet waar, weer overheerst, meteen na bezetting wilde Soekarno onafhankelijkheid verklaren 1942 Indonesië bezet door Japan, Nederlanders naar interneringskampen, 80.000 doden. 1945 15 augustus overgave na 2 atoombommen, 17 augustus Proclamatie, onafhankelijkheids verklaring door Soekarno en Hatta, Nederland kon niets doen door eigen herstel van oorlog Na overgave moesten Japanners Nederlanders beschermen tegen boze Indonesiërs September kwam kleine geallieerde troepenmacht aan maar konden niets uithalen, Soekarno werd door Nederland gezien als collaborateur en verbod mee te praten 1947 Van Mook werd gedwongen tot onderhandelen met Soekarno, verdrag van Linggadjati waarin Nederland gezag van Republiek Indonesië op Java en Sumatra erkende, de Republiek zou deelstaat van Verenigd staten van Indonesië zijn waaruit ook Borneo en Oost-indie, bijde partijen niet blij met verdrag, wou kolonie terug 150.000 manschappen Zomer: Nederlandse leger begon met politionele acties toen Republiek niet meehielp met plantages weer actief maken Politionele actie = heroveren en beschermen productie gebied, succes heroveren maar niet vernietigen Republiek, Contacten slechten en ook Rep van Nederland tegen buitenland, 1949 Door internationale druk (marschal hulp, VN, bedrijven) begon aug-nov rondetafel conferentie Den haag, Soevereiniteit overgedragen aan Indonesië 27 december 1949 Thema 4 1800 Helemaal geen sociale verzekeringen of sociale voorzieningen, hulp kon verkregen worden bij familie(soms) en anders bij liefdadigheid instellingen (rijke burgers of kerk), kregen dan eten of kleren maar heel weinig en alleen als echt nodig was, controle thuis 1854 Armenwet, burgerlijke armenbesturen, helpen alleen bij absolute onvermijdelijkheid, was bijna niks 1870 Industriële revolutie, grote fabrieken, dachten niet aan werknemers, zwaar leven, grote armoede en de kloof tussen arm, en rijk werd groter Sociale kwestie werd nu gezien als probleem door overheid, de arbeiders kwamen vaker in stakingen, de sociale kwestie is de vraag: wie moet de armoede oplossen 1. Conservatieve liberalen (oud) -> overheidsonthouding, geen overheidsbemoeienis, geen verandering 2. Jonge liberalen -> Wilden wel sociale wetten 3. Protestanten -> eerst wilden ze niets doen, Samenwerking werknemers-werkgevers, maar overheid moet ingrijpen voor werknemers, overheid = liefdadigheid als er tekort is 4. Katholieken -> eerst wilden ze niets doen, later invoeren verplicht sparen (kwartje van minister Romme) Samenwerking werknemers-werkgevers, maar overheid moet ingrijpen voor werknemers, overheid = liefdadigheid als er tekort is Paus Leo de dertiende schreef in officiële brief “Rerum Novarum” (1891) 5. Sociale democraten -> leggen nadruk op algemeen kiesrecht, Parlement moest meer sociale wetten aannemen 1900 Begon men met inzien dat de overheid iets moest doen aan de armoede, de eerste sociale wetten 1901 Ongevallenwet, uitkering voor als je niet kon werken 1919 Invoering achturige arbeidsdag, ook werkloosheidswet werd verbeterd, overheidsbemoeienis in de maatschappij werd steeds meer 1920 eerste vorm van steun, zeer beperkt aantal mensen kregen het, alleen als je in loondienst was en tussen 21 en 60 jaar 1929 Crisis Amerika (vizeuze cirkel, menden geen geld en fabrieken dicht, fabrieken ontslaan, mensen geen geld om te kopen van andere fabrieken die ook dicht en ontslaan) 29 oktober Wall street crash 1934 Jordaan oproer, staking in Amsterdamse wijk waarbij de mensen met klinkers uit de straat gingen gooien, deze straten werden later uit voorzorg geasfalteerd 1935 Plan van de Arbeid, eerst niet veel invloed na tweede wereld oorlog wel (PvdA) 1936 500 000 werklozen, 20 % van de beroepsbevolking werkloos, Leden van de vakbond kregen eerste 6 weken van hun werkloosheid geld (verzekering, premie betaalt) na 6 weken moesten ze de overheid om steunvragen, veel lager dan vakbond Steun in 1920 door overheid en vakbond, 12,50 en zeer beperkte, strenge controle, 2x per dag stempelen en controleurs die in huis zoeken naar overbodige luxe Ook nog verplicht werken in werkverschaffing projecten, (afsluitdijk), werklozen schaamde zich Bij economische crisis deed de overheid het volgende: - minder steun betalen - minder loon ambtenaren Maar dit verergerde alles juist, daarna was er minister president Colijn wou gulden goedkoper maken tegenover buitenlands geld, niet meer uitgeven dan binnen komt 1945 Wederopbouw, goede economie is belangrijk voor democratie anders Hitler situatie, sociaal democraten wilden vooral veel overheidsbemoeienis in economie.Na de oorlog Sociaal democraten en katholieken in de regering, lonen laag, veel werk, Regering, werkgevers werknemers werkten samen…harmoniemodel 1947 Noodwet ouderdomsvoorziening, voorloper AOW, uitbreiding sociale voorzieningen na oorlog 1950 Ging beter met economie, meer sociale voorzieningen, Nederland veranderde in verzorgingsstaat regering die werkte aan welzijn van de burger, naast AOW, WW, WAO 1957 Invoering AOW, minister van sociale zaken Willem Drees, veel mensen voor maar ook veel tegen 1963 Algemene bijstandswet, 70% gebruikt door bijstandsmoeders, alleen staande vrouwen 1973-1977 Minister den Uyl geloofde in gehele oplossing armoede, dus veel geld uitgeven, veel mensen vragen zich af of het niet teveel was, begon op grote schaal misbruik, mensen schaamde zich niet meer, hulp krijgen was geen probleem 1978 Veel tegenstanders voor verzorgingsstaat, te veel geld, kost teveel, teveel vergrijzing, te weinig werk, te hoog minimum loon, te hoge uitkeringen, verandering samenstelling maatschappij 1980 Uitkeringen omlaag, den Uyl had te hoog gedaan, bezuinigingen 1990 Sociale kwestie grotendeels opgelost, bijna geen koof tussen rijk en arm, beter controle, WAO terug dringen, dubbele controle, tegen gaan misbruik door samen gaan overheidsinstanties, gekeken naar mogelijkheid ander werk(wat kon wel), veel opgelet naar misbruik Gezondheidszorg Zeer slechte volksgezondheid 1847 werd pas onderzoek begonnen met handen wassen in ziekenhuizen voor hygiëne, door Semmelweis, voor gek gezien 1850 slecht met de gezondheid van het volk, korte mensen door slecht eten, kwaliteit drinkwater slecht, cholera tyfus kwamen veel voor, riool in slootwater en slootwater drinkwater, woningen op elkaar, minder weerstand tegen ziektes onder de mensen, niet ouder dan 50 (rijken werden bang voor deze omstandigheden en ziekten, maar er kwamen belangrijke ontdekkingen van vb. Bacteriën die dit allemaal zouden oplossen 1871 Overheid hielp een beetje mee met gezondheidszorg, meer sociale wetten, maar voorla gemeente moest dit doen, pokkenbriefje na epidemie waarbij kinderen konden laten zien dat ze ingeënt waren, 1880 Begin aanleggen riolering, 1882 Bacterie van tuberculose ontdekt door Robert Doch, gemeente begon met beter drinkwater en rioollering, Semmelweis onderzoek weer bekeken 1883 Bacterie van Cholera ontdekt door Robert doch, Louis Pasteur ontdekte dat bacteriën dood gingen bij hitte (pasteuren), Narcose werd ontdekt, voor operaties maar ook aspirine, antibiotica en vaccins, grote epidemieën voorkomen 1890 Ontsmetten in ziekenhuizen enzovoorts werd normaal, GGD opgericht en begon met inenten Door sociale wetten alles beter, werkuren, hygiëne, Gezondheidszorg steeds beter, modernste technieken, maar is dat wel goed? Mensen in leven houden genetische manipulatie(1950), super mensen maken, abortus? Baby’s in leven houden en ze dan gehandicapt laten leven? Wie beslist over leen en dood? Patiënt, familie, regering, dokter? Mag euthanasie?
__________________
Kom maar op!
|
![]() |
||
Citaat:
Uhhhh ghe ghe, wat heeft dit met Nederland 1950-1990 en Rusland te maken... ![]() ![]() ![]() Ik heb mijn samenvattingen ook bijna allemaal geschreven, dus helaas. Ga ze niet voor je typen want er zit al genoeg werk in, sorry! Groetjes Moppie |
|
|
![]() |
||||
Forum | Topic | Reacties | Laatste bericht | |
Huiswerkvragen: Klassieke & Moderne talen |
Samenvattingen en boekverslagen te koop Broekie1979 | 1 | 21-03-2010 21:27 | |
HAVO |
Nederlands Samenvatting Strategie Alexanchez | 10 | 19-05-2006 11:38 | |
Eindexamens 2004 |
Samenvatting GS & MA! Severus | 36 | 28-04-2004 18:58 | |
Eindexamens 2003 |
Examensites. MC | 40 | 17-06-2003 20:46 | |
Eindexamens 2003 |
Nederlands samenvatting RuudVDM | 2 | 19-05-2003 08:59 | |
Eindexamens 2003 |
Samenvatting Geschiedenis: 'Nederland van 1950-1990' Blisss | 21 | 15-05-2003 18:56 |