Hmja, eerste keer dat ik zoiets probeer. Wat vinden jullie?
Vrijheid
Eigenlijk wordt de mens maar op één manier in zijn vrijheid beknot. Door angst.
Afgelopen week: een nieuw wetsvoorstel in de, ons steeds minder vertrouwen inboezemende, Verenigde Staten van Amerika. Niet langer mag Israël openlijk bekritiseerd worden. Hoewel dit misschien niet zo belangrijk lijkt – kritiek mogen uitspreken over Israël is voor de meeste burgers een gemakkelijk te missen verworvenheid – betekent het wel degelijk een beperking van vrijheid. Vrijheid van meningsuiting ditmaal. En zeker, dit komt voort uit angst. President Bush en kornuiten zijn als de dood voor kritiek, ook als het de onder hun vleugels levende republiek Israël betreft. Of, indirect: angst om niet herkozen te worden als grootste-machthebbenden in de VS.
Ander voorbeeld dan: volgende week, bevrijdingsdag. Op 5 mei wordt de bezetting van Nederland door de Duitsers herdacht. Zonder een voorafgaande bezetting valt er immers niet een bevrijding te gedenken. Maar wat is eigenlijk het fijne van leven in een onbezet land, zonder te moeten vrezen voor de grillen van een dictator? Ik noemde het al: het feit dat je minder op je tellen hoeft te passen, minder angst hoeft te hebben. Het belangrijkste aspect van de inmiddels 58 jaar gelden ontstane vrijheid is de opluchting van het niet voortdurend op je hoede te hoeven zijn, om weer in meerdere mate te kunnen doen en leven zoals je eigenlijk zou willen.
Toch blijven er altijd factoren die je in je bewegingsvrijheid beperken, factoren die je liever vandaag dan morgen met de noorderzon zou zien vertrekken. Gisteravond: na een film te hebben gekeken bij een vriendin – hangen op de bank, chips eten en flauw commentaar leveren op de gebeurtenissen: reuze gezellig! – fiets ik alleen naar huis. Het is bijna middernacht. Het is donker. Ik fiets langs een weg waarlangs maar zo nu en dan een huis staat. Ik weet dat ik zonder al te veel moeite ten prooi kan vallen aan een man (of vrouw, leve de emancipatie) met zogeheten ‘slechte bedoelingen’, in mijn gedachten levend als een ‘enge man’. Het zweet staat op m’n rug, vermoedelijk niet alleen veroorzaakt door het harde fietsen. Maar ik wíl niet dat mijn vrijheid daardoor ingeperkt wordt. Ook niet door angst...